Memoria [PL] Nr. 14 (11/2018) | Page 51

Od reżysera

Zawsze słyszę trzy pytania dotyczące mojej pracy:

Dlaczego należało to stworzyć?

Dlaczego to ja miałem być autorem?

Dlaczego właśnie teraz?

W przypadku sztuki Drowned or Saved? dość łatwo było mi znaleźć odpowiedzi na te pytania, ponieważ sztuka ta ma dla mnie wyjątkowo osobisty charakter oraz ponieważ odpowiedzi przeplatają się nawzajem.

Jestem Żydem i sam odkrywam, co oznacza bycie przedstawicielem narodu żydowskiego poprzez studiowanie naszej historii. Do napisania sztuki Drowned or Saved? zmotywował mnie szerzony przez Primo Leviego przekaz człowieczeństwa, współczucia i wytrwałości. Jego opowieść stanowi zdroworozsądkową alternatywę dla dzikiego zamieszania, jakie towarzyszy życiu w dwudziestym pierwszym wieku.

Uważam jednak, że istotności tej sztuki przyświeca jeszcze jeden powód: ocalonych i ich narracji jest wśród nas coraz mniej. Należy im się szacunek za zachowanie i czczenie świadectwa ich życia. Odczytanie tego przekazu to bardzo ważny pierwszy krok, jednak uważam, że musimy iść dalej. Musimy brać czynny udział w dyskusji na temat tego, co się wydarzyło.

Nie możemy zapomnieć. Nie wolno nam zapomnieć. Pamięć wymaga wysiłku, a wielkim ułatwieniem jest tu możliwość uczestniczenia w indywidualnych historiach. Niemal niemożliwym jest wyobrażenie sobie sześciu milionów ofiar. Tak ogromnej liczby nie jest w stanie pojąć nasz umysł, a tak wielkiej tragedii nie zniesie nasza dusza. Może jednak damy radę stawić czoła historii pojedynczego człowieka. Gdy go poznamy, może poczujemy wagę wszystkich tych historii, które zostały wymazane zanim w ogóle miały szansę wybrzmieć.

Chciałbym, by sztuka Drowned or Saved? stała się malutką częścią toczącej się historii Żydów. Przeszłość definiuje nas wszystkich, a my Żydzi koniec końców jesteśmy narodem księgi. Bycie Żydem oznacza udział w kolosalnej historii, na którą składają się sprzeczności i okrutne nieporozumienie. Chętnie przeczytam Wasze odpowiedzi i mam nadzieję, że w pewnym niewielkim stopniu sztuka ta może zmotywować innych do artystycznego zaangażowania w historię Żydów.

Primo Levi (b. ) był żydowskim pisarzem i chemikiem deportowanym do Auschwitz w transporcie 650 włoskich Żydów z obozu Fossoli di Carpi 22 lutego 1944. Został on aresztowany w grudniu 1943 za swoją działalność we włoskim ruchu oporu. W obozie przydzielono mu numer 174517. Został przeniesiony do Auschwitz III-Monowitz, gdzie doczekał wyzwolenia 27 stycznia 1945.

„To już raz się stało, a więc może się też powtórzyć: oto przekaz tego, co mamy do powiedzenia. To może się stać i może stać się wszędzie” (Primo Levi)

Marco Gambino jako Primo Levi