Memoria [PL] Nr. 14 (11/2018) | Page 39

Etyka, czyli zbiór norm i zasad ogólnie przyjętych i akceptowanych społecznie zyskuje w takim zestawieniu nowy wymiar. W ostatnim, bardzo istotnym dla całości przekazu bloku tematycznym swoje doświadczenia, przemyślenia, uwagi i wnioski zaprezentowali przedstawiciele Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie, Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu oraz Muzeum Stutthoff w Sztutowie.

Podstawowe problemy i dylematy w chwili obecnej to: czy kopać, skoro mówimy o Miejscu Pamięci, cmentarzu, autentyzmie, nienaruszalności? Kiedy ingerencja w grunt jest absolutną koniecznością? Jak prowadzić działania wymagające ingerencji w teren? Gdzie jest granica między obowiązkami ustawowymi a etyką, co nie zawsze jest łatwe do uchwycenia? Jak badać zgodnie z zasadami etyki i poszanowaniem miejsca spoczynku?

Co z materiałem pozyskanym, nawet kiedy jest to tzw. materiał masowy policzalny w tysiącach?

Jak udźwignąć konsekwencje wydobywania tysięcy przedmiotów nie mających cech indywidualnych a jednak ważnych dla kontekstu miejsca? (konserwacja, przechowywanie, zabezpieczanie, opakowania, opracowanie, udostępnianie, a przede wszystkim godziwe warunki magazynowe, co wiąże się z liczbą etatów oraz metrami kwadratowymi których zwykle w miejscach historycznie zlokalizowanych zwyczajnie brakuje?

Wszystkie te pytania zostały zadane, większość odpowiedzi wymaga analizy szczegółowej i przyjęcia pewnych norm i zasad postępowania we wszystkich Miejscach Pamięci, aby zunifikować wytyczne prowadzenia prac archeologicznych na obszarach uznanych za pomnik, cmentarz, Miejsce Pamięci, obszar dziedzictwa martyrologicznego.

Organizatorzy konferencji planują publikację podsumowującą i uzupełniającą całość wystąpień i część pytań zapewne znajdzie tam swoje odpowiedzi, ale na chwilę obecną dyskusja trwa i nadal jest wiele wątków wymagających wnikliwych analiz i rozwiązań ustawodawczych umożliwiających muzealnikom prowadzenie swoich działań na oczekiwanym poziome i zmierzających w jednym konkretnym celu: ku zachowaniu pamięci.

Prace przy barakach murowanych na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Fot.: Muzeum Auschwitz