Memoria [PL] No. 5 / Luty 2018 | Page 17

Pokazać dowody Holokaustu przez Kule

Michał Chojak, Yahad In - Unum

Od 2004 roku badacze z organizacji Yahad-In Unum analizowali masowe rozstrzelania Żydów we Wschodniej Europie. W styczniu 2018 roku Patrice Bensimon, Dyrektor ds. Badań Organizacji, i Michał Chojak, Wicedyrektor ds. Badań, przyjechali do Oświęcimia w celu poprowadzenia kompleksowego programu szkoleniowego opartego na zagadnieniu Holokaustu przez kule dla przewodników Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Wydarzenie zainaugurował wykład Ojca Desbois’a, założyciela organizacji Yahad-In Unum.

Yahad-In Unum (YIU) to połączenie hebrajskiego słowa Yahad oznaczającego „razem” z łacińskim zwrotem In Unum, które oznacza „w jedności”. Organizacja, założona w 2004 roku przez katolickiego księdza Ojca Patricka Desbois’a, poświęcona jest systematycznemu dokumentowaniu masowych egzekucji Żydów i Romów zabitych przez niemieckie oddziały we Wschodniej Europie podczas drugiej wojny światowej oraz identyfikowaniu miejsc egzekucji ofiar. Po dogłębnym przebadaniu sowieckich i niemieckich archiwów badacze YIU przenieśli się w teren, na wschód Europy, gdzie jeździli od wioski do wioski, by szukać świadków nazistowskich okrucieństw, nagrywać wywiady, dokumentować wydarzenia i lokalizować masowe groby Żydów i Romów. Celem tego przedsięwzięcia jest nagranie i udokumentowanie „Holokaustu przez kule” lub masowych mordów na Żydach, które miały miejsce poza nazistowskimi obozami koncentracyjnymi; dostarczenie dowodów masowych egzekucji w celu podważenia modnej idei zaprzeczenia Holokaustu; poszanowanie i oddanie czci miejscom pochówku ofiar oraz umożliwienie ich ochrony; propagowanie wiedzy i edukacja w zakresie uniwersalnych lekcji o ludobójstwie wynikających z pracy organizacji YIU. Ciągłe badania prowadzone przez organizację Yahad-In Unum w zakresie zbrodni przeciwko Żydom i Romom na wschodzie Europy podczas drugiej wojny światowej doprowadziły do odkrycia lokalizacji ponad 2365 miejsc zbrodni, a było to możliwe dzięki przeprowadzeniu wywiadów z ponad 5728 świadkami. Do tej pory organizacja przeprowadziła 135 wypraw badawczych po ośmiu krajach: Ukrainie, Rosji, Białorusi, Polsce, Mołdawii, Rumunii, Litwie oraz Republice Macedonii. W 2015 roku organizacja wybrała się do irackiego Kurdystanu, by przeprowadzić wywiady z jazydzkimi ofiarami ISIS, prześladowanymi od momentu inwazji na górze Sinjar w sierpniu 2014 roku. Zespół YIU zbiera świadectwa ocalałych w celu dokumentowania jazydzkiego ludobójstwa krok po kroku.

Holokaust przez kule

W latach 1941–1944 ponad 2 miliony Żydów zostało zamordowanych przez niemieckie oddziały na okupowanych terenach Związku Radzieckiego, głównie podczas masowych operacji rozstrzeliwania. Ta zbrodnicza metoda zabijania, stosowana przez specjalne plutony egzekucyjne, zapisała się w historii pod nazwą „Holokaust przez kule”. Usystematyzowane mordowanie Żydów rozpoczęło się na całym terytorium byłego Związku Radzieckiego w czerwcu 1941, zanim zostały założone obozy śmierci, i było kontynuowane pomimo istnienia komór gazowych. Podczas gdy Auschwitz stał się symbolem Holokaustu, losy tysięcy społeczności żydowskich z terenów byłego Związku Radzieckiego zabitych i pochowanych w masowych mogiłach pozostają mniej znane.

"The entire first phase of the Shoah, which took place on the occupied eastern territories of the Republic of Poland, nowadays mainly part of Belarus and Ukraine, has been for decades - especially in the Western Europe - much less known than the horrors committed in extermination centers such as Birkenau, Treblinka or Belzec. In fact, a large part of this memory survived in documents, letters and memories of Jewish communities in these areas. Memory also survived among the local people who live there - Ukrainians, Belarusians and Poles. Using this local memory for historical research has been a great undertaking of the team led by Father Patrick Desbois for many years,” explains Piotr Cywinski, the Director of Auschwitz-Birkenau State Museum.

Organizacja Yahad - In Unum poprowadziła pierwsze szkolenie o „Holokauście przez kule” dla edukatorów Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau

Ojciec Patrick Desbois otwierający szkolenie. Wszystkie zdjęcia w artykule: Yahad - in Unum.