and then the Institute's Deputy Director – followed by his appointment as the first Director of Yad Vashem’s Archives. The survivor testimony project these three men organized recorded some 7,300 survivor accounts in Poland by the end of 1947.
One of their important partners in organizing the Jewish Historical Institute was Rachel Auerbach, a writer and journalist who had been active in the “Oneg Shabbat” underground archive led by Dr. Emanuel Ringelblum. Auerbach had also survived in hiding – on the “Aryan” side of Warsaw. While still in the ghetto, she recorded one of the most important early survivor testimonies – the 323-page account by Treblinka escapee Yaakov Krzepicki – between 28 December 1942 and 7 March 1943. She, too, became a central figure in the Jewish Historical Institute, where she developed standards for recording survivor testimony and later became the first head of Yad Vashem’s Oral History Department.
Parallel to this, on November 28, 1945, Yisrael Kaplan, a survivor from Lithuania, co-founded and directed the Central Historical Commission of She’erit HaPletah, based in Munich, in the American zone of occupied Germany. In the following three years, the commission’s staff recorded more than 2,500 survivor accounts.
Parallel projects organized by survivors were undertaken in Paris and Budapest at the same time, as well as by Leib Koniuchowsky, who recorded the detailed accounts of survivors in Lithuania. Many thousands of survivor accounts were written as a result of all the above projects, and much additional documentation was collected to build these early Shoah archives.
As mentioned above, Kermisz, Blumenthal and Auerbach became central figures in Yad Vashem from its founding. Friedman maintained close contact with Yad Vashem until his untimely death in 1960, kontakcie z Instytutem aż do swojej przedwczesnej śmierci w 1960 roku, zarządzając wspólnym projektem dokumentalnym Instytutu Yad Vashem oraz YIVO w Nowym Jorku, jak również opracowując nowatorskie artykuły poświęcone metodyce do pierwszych wydań Yad Vashem Studies. Archiwum Komisji Historycznej Kaplana stało się jednym z ważniejszych wczesnych zbiorów złożonych w Archiwum Instytutu Yad Vashem; wyboru dokonał Kermisz, a Koniuchowsky ofiarował tę kolekcję Instytutowi Yad Vashem w 1989 roku.
Inni ocaleni również odegrali ważną role w promowaniu zbierania świadectw oraz rozwijaniu archiwum Yad Vashem i opracowywaniu metod badawczych. Wśród nich znalazł się Dr Shaul Esh, który uciekł z Niemiec w przeddzień wybuchu Drugiej Wojny Światowej i został pierwszym Redaktorem Publikacji Yad Vashem oraz Redaktorem Yad Vashem Studies; Dr Nathan Eck, ocalony z Warszawy, który zaangażował się w działalność badawczą i redagował Yad Vashem Bulletin, a następnie przez niedługi czas działał jako redaktor Yad Vashem Studies; ponadto należy wspomnieć Dr Meira (Marka) Dworżeckiego, ocalonego z Wilna, który był członkiem Dyrekcji Instytutu Yad Vashem i powołał pierwszą izraelską katedrę studiów nad Holocaustem na Uniwersytecie Bar-Ilan.
To inicjatywa, szczęście, a czasem także wsparcie innych pomogły tym postaciom przetrwać okres Holocaustu, a wyjątkowa wizja doprowadziła ich do idei zbierania świadectw ocalonych zaraz po wyzwoleniu, dzięki czemu stworzyli podwaliny pod badania nad Holocaustem. Ich nowatorskiej roli twórców wspomnianych fundamentów należy się uznanie, a ich spuścizna przetrwała pod postacią działalności Instytutu Yad Vashem oraz innych placówek akademickich na całym świecie do dnia dzisiejszego.
Autor jest Starszym Historykiem Międzynarodowego Instytutu Badań nad Holocaustem oraz Redaktorem Naczelnym Yad Vashem Studies.
Josef Kermisz circa 1960s. Courtesy of Yad Vashem Archives.
Nachum Blumental giving a lecture at the Jewish Historical Commission in Lodz in December 1945. Courtesy of Yad Vashem Archives.