MAASTRO clinic | een eeuw radiotherapie in Limburg | Page 166
Liesbeth Boersma
Philippe Lambin
17
Intensity Modulated
2000
Radiotherapie (IMRT).
2003
Dose Guided Radiotherapie.
Rapid Arc bestraling.
2012
2012
Moderne brachytherapie.
Steeds nauwkeuriger
bestralen
De technologische vooruitgang bestond uit betere beeldvorming (CT-PET),
waardoor de ziekte-uitbreiding nauwkeuriger in kaart gebracht kon worden,
en uit een veel nauwkeuriger bestraling. Tevens werd bij longkanker en hoofdhalstumoren geaccelereerde bestraling geïntroduceerd door twee maal per dag te
bestralen in plaats van eenmaal. Gebleken was namelijk dat bij deze kankersoorten
de overall treatment time (OTT, de tijd tussen de eerste en laatste bestraling) van
grote invloed was op de kans dat de tumor zou verdwijnen. Ook het toevoegen van
chemotherapie, eerst voorafgaande aan de bestraling, en later tegelijk, zorgde voor
een substantiële verbetering van de resultaten.
Bij kleinere tumoren, in bijvoorbeeld long, lever of hersenen, liet de
toegenomen nauwkeurigheid bij het bestralen zelfs toe de OTT te verkorten
door een aanzienlijk hogere dosis per keer te geven (Stereotactische ABlatieve
Radiotherapie, SABR), zodat de patiënt veel minder vaak hoeft te komen. Omdat de
hoge dosis per keer een groter effect op de tumor heeft, is ook hierdoor de kans
dat de tumor terugkomt sterk verminderd. Dit laatste werd in de jaren 2000 -2010
steeds relevanter, omdat bij steeds meer tumorsoorten bleek dat een verbetering in
1.0
lokale controle van de tumor, ook resulteerde in een verbetering van de overleving.
INDAR concurrent
INDAR sequentieel
0.6
0.4
0.0
0.2
overleving
0.8
conventioneel
164
Foto pagina 162: Detail van gemeten
dosis, weergegeven in gammawaarden
bij een patiënt die op de linker borst
bestraald is (zie pagina 167).
0
20
40
60
maanden
80
100
120
Stapsgewijze verbetering
van de overleving van
patiënten met een nietkleincellige longkanker.
1) Eerst werd standaard
conventionele bestraling
voorafgegaan door
chemotherapie;
2) vervolgens werd
de bestralingsdosis
verhoogd op individuele
basis, en geaccelereerd
gegeven ( INDAR);
3) tegenwoordig wordt
INDAR gelijktijdig met
chemotherapie gegeven,
met een nog verdere
verbetering van de
overleving.