Living Environment Translated Nepali 2014 | Page 34
पानी जीवनको लाचग अत््ावच्क हुन्छ | जीवनका धेरै महत्वपुणश प्रकक्र्ाहरु
पानी बिना परा हुन सक्दै न |
ु
Soil (माटो) िनेको िट्टानका टुक्रा र minerals, मरे का जीव हरुको अांर्, पानी
तथा हावा शमलेर िनेको हुन्छ | ्ो पथवीको सतह को सिैिन्दा माचथल्लो िाग
ृ
हो र plant growth ्सैमा हुन्छ |
Climate िन्नाले कनै ननन्चित सम्ावचधमा मौसमको औसत अवास्था हो |
ु
्समा तापक्रम, rainfall तथा अरु ककशसमका precipitation र wind पनन पदश छ |
१९) Light energy (प्रकार्को उजाश)ले झन्र्ै सम्पूणश जीवहरुलाई support गरे को हुन्छ |
२०) प्रा् जीवहरु िाुँिका तापक्रम ० दे खख ५० डर्ग्री सेन्ल्स्स ् िीि हुन्छ |
े
२१) पथवीमा कहाुँ जीवन पाइन सककन्छ िन्ने करालाई त््हाुँ प्रकार् र पानी पाइन्छ कक
ु
ृ
पाइदै न िन्ने कराले असर गरे को हुन्छ |
ु
२२) ववशिन्न प्रकारको वातावरणमा कस्ता जीव िाुँच्न सक्छन िन्ने करालाई त््हाुँको soil र
ु
climate ले पनन असर गरे को हुन्छ |
२३) पथवीको biosphere मा carbon, nitrogen oxygen, पानी तथा अरु तत्वको ननन्चित
ृ
पररमाण हुन्छ जो िातािरणमा ववशिन्न रुपमा घुशमरहे का हुन्छन |
२४) वातावरणमा पानी ववशिन्न रुपमा घुशमरन्छ अथाशत cycle िैरहन्छ |
Evaporation : पानी जलको रुपिाट वाफको रुपमा atmosphere मा जान्छ |
Condensation : Gas िाट liquid रुपमा आउने प्रकक्र्ा | पानीको वाफ चिसो हावाको
नन्जक आउुँ दा ्ो प्रकक्र्ा सुरु हुन्छ |
Precipitation : Atmosphere िाट पथवीको सतहमा पानीको ववशिन्न रूप ( पानी पनुश ,
ृ
हहउुँ , अशसना ,आहद ) खस्ने प्रकक्र्ा |
Transpiration : िनस्पनतका पातहरुिाट पानीको िाफ ननस्कने प्रकक्र्ा |
Surface water : पथवीको सतहमा पाइने पानी | जस्तै नदीनाला, समुन्र, ताल आहद |
ृ
Ground water : जशमन शित्र जम्मा िएको पानी |
२५) Nitrogen cycle मा bacteria ले ववशिन्न प्रकारको nitrogen को compound हरु िनाउुँ छ |
Plant हरुले ्ी compound शलन्छन र अरु जीवले ती plant खाुँदा nitrogen ती जीव शित्र पनन
जान्छ |
२६) Carbon cycle मा