Living Environment Translated Nepali 2014 | Page 15
२०) Osmosis : एक ककशसमको passive transport जसमा पानी cell membraneिाट एक
िाउुँ िाट अको िाउुँ जान्छ |
२१) Active Transport : थोरै concentration िएको िाउुँ िाट धेरै concentration िएनतर उजाश
को प्र्ोग िएर molecule एक िाउुँ िाट अको िाउुँ जाने प्रकक्र्ा |
२२) Endocytosis: cell membrane शित्रनतर दोबिएर तत्वहरु सेलशित्र जाने प्रकक्र्ा |
२३) Exocytosis : Vacuole शित्र िएका तत्वलाई cell membrane िाट िाहहर ननकाल्ने प्रकक्र्ा |
ख) General notes
१) एटमहरु proton, neutron र electron शमशल िनेका हुन्छन |
२) Elementहरु एक खालका एटमहरु शमशल िनेका हुन्छन |
ै
३) Elementका चिन्हहरु
Carbon– C , Hydrogen-- H , Oxygen– O , Nitrogen– N, Phosphorus— P, Sulfur-- S
४) Compoundहरु दइ वा िढी ककशसमको एटमहरुको रासा्ननक सन्म्मश्रणिाट िनेको हुन्छ |
ु
५) Mixtureहरु दइ वा िढी ककशसमको एटमहरुको िौनतक सन्म्मश्रणिाट िनेको हुन्छ |
ु
६) Compoundहरुको लाचग मात्र formula लेखन सककन्छ, mixtureको लाचग सककन्न |
७) Organic compound हरुमा सधैँ carbon and hydrogen सां्ुक्त रुपमा पाइन्छ र सधैँ जीवहरु
सांग सम्िन्न्धत हुन्छन |
८) Organic compound हरू :
Carbohydrate : Carbon, hydrogen, र oxygen शमलेर िन्छ |
जस्तै : sugar, starch र cellulose
का्श : सेलमा हुने प्रकक्र्ाहरुको लाचग उजाश प्रदान गने ; Plant हरुको िनावटमा
सघाउने;
छोटो सम्का लाचग उजाश िण्र्ारको कम गने |
Lipids : Carbon, hydrogen, oxygen र phosphorus शमलेर िनेको हुन्छ |
जस्तै : fats, oils, waxes, phospholipids र cholesterol |
का्श : लामो सम् ्ा पनछको लाचग उजाश िण्र्ार गने; सेल membrane को ननमाशण
गने|