IS-SALINI TAL-MEL?
Inkomplu nag?tu l-?ajja lis-snajjiet antiki
jikteb Justin Xuereb
Ir-ra?al pittoresk ta?-?ebbu? hu mdawwar b’veduti li jsa??ruk fosthom tal-g?oljiet, tal-kampanja u talkosta. Malli tibda n-ni?la ta’ Triq G?ajn Mhelhel li twasslek g?all-bajja tax-Xwejni, tilma? il-Qolla l-Bajda. X’?in tasal fil-bajja u taqbad timxi malkosta mill-bajja ‘l ?ewwa lejn in-na?a tax-xellug, tara’, tisma’ u xxomm il-?miel tan-natura, tinteba? b’id setg?ana tal-bniedem qadim t’G?awdex li g?amel is-salini. Ftit insibu informazzjoni dwar din is-seng?a fil-g?ejjer tag?na. Li nafu ?gur hu li kienu l-Feni?i li kienu nibbtu din is-seng?a. Il-mel? hu materja prima li minn dejjem sab l-u?u tieg?u fil-?ajja tal-bniedem. Fi?-?minijiet tal-lum baqa’ xi familji li g?adhom ja?dmu dawn is-salini. Waqt mixja tieg?i li fettilli nag?mel fir-rebbieg?a, lejn dawn in-na?at iltqajt ma’ wie?ed mill-produtturi tal-mel?, Leli tal-mel? li tista’ tg?id qatta’ bosta snin minn ?ajtu ja?dem fis-salini .Skoprejt illi dan ir-ra?el kien sors kbir ta’ informazzjoni dwar dan is-su??ett. G?amilt diskursata twila fejn spjegali kif isir il-pro?ess tal-mel? u l-qtig? il-qalb u x-xog?ol iebes biex jin?abar il-mel?. ‘Kollox jiddependi mit-temp’, qalli Leli. G?alija kienet esperjenza unika fejn offrejt l-g?ajnuna tieg?i billi Leli nzerta kien qed jag?mel xi xog?ol ta’ tindif fil-?ofor waqt li kien qed jipprepara g?all-ista?un li ?ej. Doqt il-?idma talid li f’dawn i?-?minijiet a?na ?-?g?a?ag? b?ali ftit nag?tu kas u nag?lqu g?ajnejna g?al dak li jinvolvi x-xog?ol manwali, anki jekk sa?ansitra jkunu biss ?ew? passi ‘l bog?od minna. Illum mo??na aktar mehdi f’dak li toffri t-teknolo?ija b’dak li ??ib mag?ha u rari nag?tu kas tal-ambjent u s-snajjiet li a?na mdawrin bihom. Leli kompla jtennili li t-turist li j?ur g?iritna jibqa’ mmeraviljat u affaxxinat b’dawn is-salini u bilprodott x’?in jarawh f’idejhom, i?da l-iktar biddeterminazzjoni u l-passjoni li jkollu l-?addiem talid g?as-seng?a tieg?u. L-awtoritajiet u l-kunsilli lokali g?andhom jg?allmu u jg?arrfu li?-?ittadini b’dawn it-tradizzjonijiet u l-prodott naturali Malti. Anke tfal u studenti g?an ???????????????????????????????????????????????????????????????????????????????-??????????????????????????????1????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????((??((??????0?? ?????????i?????????((??????0?? ?????????i?????????((??((0