ie?or, din id-darba bin o?tu mi??ew?a lil Zullu Sillato, u l-isem ta’ dan in-neputi kien Nikola. Sa din l-epoka, jidher li l-qassisin, g?alkemm ta’ Rit Latin minn ?mien ilKonti Ru??ieru, baqg?u g?al mijiet ta’ snin jipprattikaw ir-Rit Ortodoss, fejn il-qassisin jistg?u ji??ew?u. Fl-20 ta’ Di?embru, 1486, dan il-Kanonku jidher f’kuntratt qed jag?ti dar li kellu fl-Imdina, fl-in?awi ta’ ?aret ilMwieli, quddiem il-Knisja ta’ Sant’ Agata, lil dan l-a??ar neputi.23 Imbag?ad, fil-5 ta’ April, tas-sena ta’ wara, l-istess Kanonku jidher f’kuntratt ie?or qed jag?ti dar o?ra f’?aret il-Mwieli, it-triq prin?ipali,24 l-Imdina, lillistess neputi. Din id-dar kellha dawn il-konfini: id-dar tan-Nobbli An?lu Manueli (ara fil-?ar?a tas-sena l-o?ra, nru. 3), is-swar tal-belt, u d-dar ta’ Pawlu Vaccaro.25 Dan il-Kanonku kien benefi??jarju ta’ ?uspatronat imwaqqaf minn Fran?isku Licata, u min?abba f’hekk kellu jie?u xi rikompens mis-Sinjura ?akoba Vaccaro, armla tan-Nobli Lan?ea. Dan g?amlu b’kuntratt tas-26 ta’ Mejju, 1486.26 Kien benefi??jarju wkoll ta’ ?uspatronat imwaqqaf minn Antonju De Laurerio, millImdina, li kien jikkonsisti f’tliet artijiet, “Ta’ San Pietru” f’Bin?emma, Il-Qlejg?a u Wied ir-Rag?ax, f’Malta.27 Fit-28 ta’ Novembru ta l-istess sena, huwa g?adda bi qbiela permezz ta’ kuntratt artijiet tal-prebenda tieg?u f’Bir it-Twil, jew Tabirtauille, bejn l-Imqabba u l-Qrendi,28 g?al tliet snin lil Nu?ju Stagno, minn ?al Kirkop.29 Dawn l-artijiet kienu g?al xi ?mien amministrati minn Orlandu Ellul, kif jidher f’kuntratt ta’ pa?ifikazzjoni tas27 ta’ ?unju, 1487.30 Il-Kanonku Manueli kellu g?alqa o?ra qrib l-Imqabba, prebenda o?ra tieg?u, kif jidher fil-kuntratt tal-11 ta’ Jannar, 1497.31 G?alqa o?ra kienet tinsab fl-in?awi ta’ G?oxx il-?ida, il-Pwales,32 prebenda tieg?u, li mal-Punent tag?ha kien hemm g?alqa o?ra msej?a “Id-Dukkiena ta’ Bonann” li fit-23 ta’ Settembru, 1467, Pietru Feriolo u martu ?una, minn Malta, bieg?u lil Mar?janu Deif minn ?al Millieri.33 G?alqa o?ra, prebenda tieg?u, imsej?a “L-Irqajja’ tal-Bajjada”, kienet tinsab f’?al Millieri, u din kienet tmiss ma’ g?alqa minna?a tal-Punent, li fid-9 ta’ Ottubru, 1467, Wistin Ellul, mi?-?urrieq, bieg? lil Dun Orlandu Tabone.34 G?alqa o?ra tieg?u kienet tinsab f’Dejr ?andul qrib i?-?ejtun, kif jidher f’kuntratt tas-6 ta’ Marzu, 1488.35 ?dejha kien hemm id-dwieli ta’ ?uh, Pinu, li kien ?a miet f’Awwissu, 1487.36 Fl-istess Dejr ?andul kien hemm g?alqa msej?a “?ebel l-Isfar”,37 u proprju ?dejha kien hemm g?alqa o?ra li fil-kuntratt tal-20 ta’ Jannar, 1495, kienet tg?ajjat lil missierhom, in-Nutar An?lu Manueli. Jista’ ikun li din kienet l-istess g?alqa li uliedu kienu jamministraw.38
23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 S. Fiorini ed. (1996), 88, Dok. 77. Ara wkoll V. Borg (2008), 1.132. G. Wettinger (2000), s.v. “?arit l-Imwieli”. S. Fiorini ed. (1996), 172, Dok. 163. S. Fiorini ed. (1996), D36, Dok. 30. S. Fiorini ed. (2005), 79-80, Dok. 90. Dawn il-lokalitajiet mhumiex imbeg?din minn xulxin. Ara wkoll G. Wettinger (2000), s.v. “San Pietru”, “Bin?emma”, “Qlejg?a”, u “Wied ir-Rag?ax”. G. Wettinger (2000), s.v. “Bir it-Twil”; P. Dusina, f. 329v. f’G. Aquilina u S. Fiorini edi. (2001), 291. S. Fiorini ed. (1996), 74, Dok. 65. S. Fiorini ed. (1996), 214, Dok. 207. S. Fiorini ed. (1999), 401-402, Dok. 417. G. Wettinger (2000), s.v. “G?oxx il-?ida”. S. Fiorini ed. (2005), 40, Dok. 43. S. Fiorini ed. (2005), 55-56, Dok. 62. S. Fiorini ed. (1996), 334-335, Dok. 341. S. Fiorini ed. (1996), 255, Dok. 251. Ara wkoll G. Wettinger (2000), s.v. “?ebel l-Isfar”. S. Fiorini ed. (1999), 63-64, Dok. 66.
Il-Kanonku Manueli imbag?ad jidher f’kuntratt tat-23 ta’ Novembru, 1487, ta’ bejg? ta’ tliet g?elieqi, tnejn f’?al Tigan, in-na?a t’isfel tal-Kappara lejn il-G?ira,39 u wa?da fl-in?awi ta’ Buskieken, g?alqa mag?rufa b?ala “Ta’ Kostantin” u “Ta’ Qalg?a” f’ “Ta’ Wied Kosta”,40 bejn il-Lhudi Xalum ?akem sive Cagliares u ?ilju Balzan.41 Huwa jer?a’ jidher f’kuntratt tad-9 ta’ Frar, 1495,42 u ie?or tal-5 ta’ Lulju, 1496.43 16. L-Onorabbli Pinu Manueli [?u l-Kanonku Neriku Manueli], mill-Imdina, li n?atar wie?ed mi??ew? Akatapani fl-Università tal-Imdina g?assnin1462-1463, skont digriet li ?are? minn Palermo fl-1 ta’ Awwissu, 1462.44 Fit-23 ta’ Ottubru, 1467, huwa kera dar fl-Imdina g?al erba’ snin ming?and Bartilmew De Messina, ukoll mill-Imdina.45 Fl-10 ta’ Novembru, 1467, Pinu Manueli kien xhud ta’ stqarrija mill-Im?allef Caxaro, li tg?id li l-Kaptan kien qed i?omm fil-?abs lil Monfron talli nqabad i?orr armi kontra proklamazzjoni pubblika.46 17. Il-Kanonku Antonju Manueli, li fit-13 ta’ Jannar, 1494, deher b?ala xhud fin-nominazzjoni mill?urat Diegu Zavaglos ta’ Dun ?ilju Lombardo minflok il-Kjerku Nikola Niachor.47 18. Bartilmew Manueli. Nafu li dan Bartilmew kellu skjav mill-kuntratt tal-25 ta’ Settembru, 1495.48 19. Luqa Manueli, missier ?wanni u Patri Fran?isku (ara isfel). 20. ?wanni Manueli u ?uh, Patri Fran?isku Manueli O.S.A., ulied Luqa, li kien minn G?awdex. F’kuntratt stramb ta’ pa?ifikazzjoni tas-17 ta’ ?unju, 1495, jidher li Margerita Dato, bint ?wanni, kienet qed ta?fer lil dawn i?-?ew?t a?wa talli qatlu lil missierha. Seta’ kien li l-mewt kien a??identali.49 Lil dan Patri Fran?isku, Nella Saliva [=Saliba], armla tan-Nutar ?akbu, ?alliet fit-testment tag?ha tat-18 ta’ Awwissu, 1534, benefi??ju ta’ nofs salma ta’ art50 bil-kundizzjoni li jqaddes quddiesa fil-kappella ta’ ?uwa, Antonju Platamone, filMatri?i ta’ G?awdex.51 Huwa kien ukoll Rettur ta’ benefi??ju msejja? “Ta’ Raff” jew “Rafficano f’Sieq it-Tar?a ?dejn Ta’ Sannat. Huwa kien mi?mum li jqaddes quddiesa darba fil-?img?a fuq altar li l-istess Antonju Platamone bena fl-istess Matri?i.52 Kien ukoll benefi??jarju ta’ post imsejja? “G?ejjun ta’ Santa Margerita”,53 u ta’ Ta’ Mwie? il-Ba?ar.54
39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 G. Wettinger (2000), s.v. “?al Tigan”. G. Wettinger (2000), s.v. “Buskieken”. S. Fiorini ed. (1996), 303-304, Dok. 306. S. Fiorini ed. (1999), 83-86, Dok. 86. S. Fiorini ed. (1999), 291, Dok. 297. S. Fiorini ed. (2007), 35-36, Dok. 23. S. Fiorini ed. (2005), 88, Dok. 99. S. Fiorini ed. (2005), 117, Dok. 134. S. Fiorini ed. (2005), 237-238, Dok. 218. S. Fiorini ed. (1999), 168-169, Dok. 168. S. Fiorini ed. (1999), 121, Dok. 122. I?ifieri, tmien tomniet. J. Busuttil u S. Fiorini edi. (2006), 118-119, Dok. 84; Arkivju talAr?isqof ta’ Malta, Registrum fundationum beneficiorum Insulae Gaudisii, f.83-84, u Arkivju tal-Kurja tal-Isqof ta’ Malta, Acta originalia 25, f.293v. f’V. Borg (2009), 2.348. Arkivju tal-Ar?isqof ta’ Malta, Registrum fundationum beneficiorum Insulae Gaudisii, f.83-84 f’V. Borg (2009), 2.560. Arkivju tal-Ar?isqof ta’ Malta, Giuliana dei benefici di Gozo, f.204 f’V. Borg (2009), 2.335. Arkivju tal-Katidral tal-Imdina, Giuliana VI, f.1012 f’V. Borg (2009), 2.572.
52 53 54
36
. . . L- Gholja taz-Zebbug 2013
. . . L- Gholja taz-Zebbug 2013
37