Ktieb Festa 2020, Każin Banda San Pawl Safi Ktieb 2020, Safi, Malta

Każin Banda San Pawl, Safi Festa 2020 L-ewwel referenza għall-ġabra ta’ ittri ta’ San Pawl insibuha diġà fit-Testment il-Ġdid meta l-awtur tat-Tieni Ittra ta’ San Pietru jikteb hekk, “Hekk ukoll fl-ittri kollha tiegħu… Dawn l-ittri fihom xi ħwejjeġ li huma tqal biex wieħed jifhimhom.” (2 Pt 3,16) L-inċertezza dwar l-ittri, liema huma l-ittri vera li kiteb San Pawl, mhijiex xi ħaġa ġdida. Lura fit-tieni seklu diġà naraw li għalkemm kien hemm tentattivi sabiex jinġabru l-listi tal-ittri ta’ San Pawl, dawn il-listi kienu jvarjaw. Fil-fatt, f’dokument importanti li jmur lura lejn tmiem it-tieni seklu, magħruf bħala ‘l-Kanone Muratorjan’, insibu lista ta’ disgħa mill-ittri, jiġifieri, l-ittri kollha minbarra dawk imsejħin bħala ‘l-ittri pastorali’ (1 u 2 Timotju u Titu) u Filemon. Lista oħra, għalkemm b’ordni differenti, insibuha wkoll fil-kitbiet ta’ Marċjone, li għalkemm dan spiċċa bħala eretiku, il-kitbiet tiegħu taw imbuttatura kbira sabiex jiġi ffurmat il-Kanone tal-Iskrittura, jiġifieri l-lista tal-kotba li l-Knisja tqishom bħala ispirati. Meta neżaminaw l-ittri pastorali, ninnutaw li l-istil u l-vokabularju ta’ dawn it-tliet ittri huma differenti ħafna mill-bqija tal-għaxar ittri l-oħra attribwiti lil San Pawl. Dawn l-ittri jidhru li huma indirizzati lejn sitwazzjonijiet differenti minn dawk li nsibu fl-ittri l-oħra. Fil-fatt, min kiteb dawn l-ittri jidher li hu mħasseb dwar jekk Timotju u Titu humiex leali lejn it-tradizzjoni li huma kienu rċevew, u jekk dawk li kienu jokkupaw xi awtorità fil- Knisja kinux qed iġibu ruħhom tajjeb. Minn dawn l-ittri jidher ukoll li l-Knisja kienet strutturata tant differenti minn dak li naqraw fl-ittri l-oħra. Minħabba raġunijiet bħal dawn u oħrajn ukoll, ftit huma dawk l-istudjużi tal-Iskrittura li llum iżommu li San Pawl kiteb l-ittri pastorali, għalkemm ma nistgħux neskludu li f’dawn l-ittri nsibu xi partijiet li huma ġenwini. Ħafna mill-ittri ta’ San Pawl għandhom kredenzjali tajbin sabiex jgħinuna nidentifikawhom bħala ittri awtentiċi, li jmorru lura għal dan l-Appostlu. Forsi l-aħjar post minn fejn nistgħu nibdew hija l-ittra lill-Galatin miktuba b’passjoni kbira u li fiha jidher il-karattru veru ta’ San Pawl. Imbagħad għandna l-ittra lir-Rumani li tixbah ħafna lill-ittra lill-Galatin, kemm fl-istil u l-vokabularju tagħha. Wara jiġu l u 2 Korintin u Filippin li jittrattaw kwistjonijiet differenti, iżda li minnhom nistgħu nagħrfu l-istil ta’ San Pawl. Hekk ukoll l-1 ittra lit-Tessalonkin. L-ittra qasira lil Filemon ukoll hija aċċettata minn ħafna bħala waħda mill-ittri awtentiċi tal-Appostlu San Pawl. Wara dan m’hemmx aktar qbil fost l-istudjużi tal- Iskrittura. Dawn ma jaqblux bejniethom jekk Pawlu kitibx it-2 ittra lit-Tessalonkin, Kolossin u Efesin. Ilkonklużjonijiet li waslu għalihom l-istudjużi huma mibnija fuq argumenti b’saħħithom ħafna, bħal ngħidu aħna, argumenti fuq l-użu ta’ vokabularju, stil differenti u żvilupp teoloġiku fil-ħsieb. Minħabba f’hekk, ħafna jaħsbu li dawn l-ittri setgħu nkitbu minn xi ħaddieħor f’isem San Pawl, xi ħaġa li llum ma timmaġinax li tagħmilha, imma li f’dak iż-żmien kienet issir. Jekk kien hemm xi ħadd li pprova jimita lil Pawlu u tana dawn l-ittri, dan għamlu b’għanijiet tajba. Jista’ jagħti l-każ li xi wħud mill-ittri li semmejna nkitbu minn xi nsara li kienu qrib San Pawl u li wara mewtu xtaqu jkomplu jinterpretaw il-messaġġ tiegħu lillġenerazzjonijiet ta’ warajhom. Hekk kif beda għaddej iż-żmien, l-insara bdew jaffaċċjaw sitwazzjonijiet ġodda li ġabu magħhom diffikultajiet ġodda. Aktar ma l-Knisja bdiet tikber aktar beda jinħass il-bżonn li jkun hemm regoli u dixxiplina sabiex l-affarijiet jimxu aħjar kif insibu fl-ittri pastorali. Fuq kollox il-fatt li l-Insara setgħu kitbu dawn l-ittri f’isem Pawlu, ikompli jurina kemm ilpersuna ta’ San Pawl u l-ħsieb tiegħu kienu dominanti fil-Knisja tal-bidu. Għandna mbagħad ittri li Pawlu kiteb u li ntilfu. Hekk, pereżempju, f’1 Kor 5,9-11, San Pawl jagħmel referenza għal ittra li kien kiteb diġà u li fil-fatt din l-ittra ma teżistix. Huwa jgħid hekk, “Ktibtilkom fl-ittra li ma tagħmluhiex maż-żienja…” L-espressjoni ‘ktibtilkom fl-Ittra’ turi li l-Appostlu kien diġà kiteb ittra oħra lill- Insara ta’ Korintu qabel ma kiteb dik li llum insejħulha bħala l-ewwel ittra lill-Korintin. Għandna wkoll l-ittra lill-Kolossin, li fiha nsibu referenza għall-ittra indirizzata lill-Knisja fil-Laodiċija (Kol 4,16), imma fil-fatt din l-ittra qatt ma waslet għandna. Forsi kwistjonijiet bħal dawn ftit li xejn tajna kashom, u meta nisimgħuhom jistgħu jfixkluna. Jekk San Pawl ma kitibx it-13-il ittra li nsibu fit-Testment il-Ġdid, kif, mela, il-Knisja setgħet taċċettahom bħala parti mill- Kelma ta’ Alla? Hekk forsi jirraġunaw xi wħud meta jisimgħu argumenti bħal dawn. Iżda fl-aħħar mill-aħħar l-importanti hu li l-Knisja minn dejjem għożżet dawn l-ittri li kienu jinqraw fil-laqgħat tal-ewlenin Insara. Fuq kollox il-Knisja għarfet ukoll li dawn l-ittri huma kollha ispirati, jiġifieri għandhom lil Alla l-Imbierek bħala l-awtur veru tagħhom. Minħabba f’hekk aħna wkoll għandna nibqgħu ngħożżuhom u naraw x’qegħdin jgħidulna fiż-żminijiet li fihom qegħdin ngħixu llum. Riżorsi: http://www.laikos.org/San_Pawl.htm 115

Ktieb Festa 2020, Każin Banda San Pawl Safi Ktieb 2020, Safi, Malta | Page 117