Ktieb Festa 2019, Każin Banda San Pawl Safi Ktieb Festa 2019, Każin Banda San Pawl Safi | Page 157
Każin Banda San Pawl, Safi
Festa 2019
Laqmijiet f’Ħal Safi u kif oriġinaw
(It-tieni parti)
minn Jinny Cachia
Bob u Cliff
Fi żmien l-Ingliżi, id-dar numru 20, Triq
Santa Marija, kienet okkupata mis-Servizz
Ingliż. Għal xi żmien kienu joqogħdu fiha
żewġ uffiċjali bl-isem ta’ Bob u Cliff, li
kienu ħbieb u dejjem flimkien. Kienu saru
midħla u maħbubin sew mal-irġiel Ħal
Safin għax kienu jiltaqgħu jixorbu fil-Blue
Star Bar ta’ Monreal.
Carmelo Zammit (Marċjal) u martu
Gita kellhom tewmin Pawlu u Leonardu.
Dawn iż-żewġ subien kienu jarawhom dejjem mixjin
flimkien bħaż-żewġ fizzjali u malajr laqqmuhom Bob u
Cliff! Lil Nardu sal-aħħar baqgħu jgħajtulu Cliff!
Leonardo (Cliff ) u Pawlu (Bob) Zammit
(Ritratt ta’ Sulina Monreal miżżewġa Zammit)
Ċafnaċej
Ġanna Busuttil ta’ Serek kienet għadha żgħira ħafna
u ma tantx kienet tiflaħ. Kienet tisma’ min jgħidilha
kemm hi safra. Allura, meta kienet tkun ma tiflaħx,
kienet tistaqsi, “ċafna ċej?” Riedet tfisser, “safra xejn?”
Bħas-soltu, il-kbar jiggustaw it-tfal żgħar kif jitkellmu, u
baqgħetilha taċ-Ċafnaċej!
Dupow
Pawlu Zammit diġà kien magħruf bħala taż-Żann.
Dak iż-żmien l-iskola ma kinitx obbligatorja u apparti
minn hekk, Ħal Safi ma kienx hawn skola. Allura
l-maġġoranza tan-nies ma kinux jafu jiktbu jew jaqraw.
La bil-Malti u lanqas bl-Ingliż. Inqas u inqas il-pronunzja
tal-Ingliż. Pawlu kellu bżonn imur id-depot u qalilhom li
mar id-dupow! Xi ħadd li semgħu, daħaqha, u malajr sar
magħruf bħala d-Dupow!
Mażok
Pawlu Mangion kien il-barbier tar-
raħal. Kellu l-ħanut fil-kantuniera ħdejn
il-kappella ta’ Santa Marija. Kien jiġi mill-
familja ta’ Mażuga miż-Żurrieq. Hawn
Ħal Safi dawruha u laqqmuh Mażok. Wara
mewtu l-ħanut ħadu f’idejh in-neputi
Frenċ Busuttil taċ-Ċali.
Il‑Murkont
Vincenzo Busuttil il-Murkont. Lil
ommu kienu jsibuha bħala l-Murkanta. Ħutu kienu
Pawlu, Nardu, Ġanni, Karmnu u Manan. Mill-ewwel
żwieġ tiegħu ma’ Klara kellu lil Ġanna. Mit-tieni żwieġ
ma’ Karmena Caruana mill-Gudja kellu lil Frenċ, Marì
u Klara.
Ċensu kien jaħdem ir-raba’ li kellu wara l-Ġnien ta’
Ball. Kellu raba’ tajjeb ħafna u kien anke jkabbar il-qoton
u l-ħlewwa. Kien saħansitra jesporta l-prodotti tiegħu.
Kellu baqra tar-razza ħamra pura biex jaħrat biha,
jidres il-qiegħa u ġġorr il-krietel bil-patata lejn ix-xatt
tal-Marsa. Meta l-baqra kella ferħa, Marì, it-tifla tiegħu,
tiftakar li missierha kien imur għand Peppu ta’ Tona biex
iħarriġha. Kienu jorbtulha żewġ ħbula mal-kappestru u
jiddiriġuha biex tissoda fuq saqajha u timxi.
Meta staqsejt għaliex Murkont, Marì għolliet
subagħha l-werrej lejn moħħha u qaltli, “Missieri kien
jilħaqlu! Kien negozjant, jaf jinnegozja sew. Jiġifieri
kien merkant tajjeb u għalhekk qalgħuhielu l-Murkont.”
Fir-reġistru elettorali tal-1945, jidher bħala Vincenzo
Busuttil, il-Merkant, u li jogħqod Numru 4, Sqaq 2, Triq
Santa Marija.
Newċer
Karmenu Cachia ta’ Bertu
ta’ Tonin. Kien wieħed mill-
aħwa ta’ Filomenu Cachia.
Kien jaħdem mal-Air Ministry
u kien stazzjonat f’diversi
postijiet bħal Sant’ Iermu u
l-Birgu. Wara x-xogħol, kien
jaħdem ta’ mastrudaxxa.
Darba kien il-knisja għall-
quddiesa tal-Ħadd. Dak iż-
żmien, l-irġiel u n-nisa ma
kinux jitħalltu. L-irġiel kienu Carmenu Cachia in-Newċer
joqogħdu fil-ġnub u n-nisa fil- (Ritratt ta’ Sunny Cachia)
korsija.
90 Sena Soċjetà 1929-2019
30 Sena Banda 1989-2019
175 Sena Statwa Titulari 1844-2019
155