www.krishijagran.com
SL8 lGI\+6
પો ુ મન
વર યાળ ના દાણાનો
દાણાની મ જ અને તે ંુ િનયં ણ
વ
રયાળ ની ખેતી
ભારતમા ં
ુ ય વે ભારતમા ં થાય છે .
ુ
દશ, જરાત, રાજ થાન,
ં
કણાટક, તાિમલના ુ , ઉ ર દશ, પિ મ બગાળ,
અને
મહારા
રા યમા ં
ુ
છે .
જરાત
ઓ ર સા,
કરાલા
ઉ પાદનની
મે
દશ પછ બી
ુ
જરાત રા યમા ં આ પાક ુ ં વાવતર
ે
વ રયાળ ની ખેતી જોવા મળે
આવે છે .
મહસાણા,
ટએ
સાબરકાઠા,
ં
બનાસકાઠા,
ં
ખેડા,
અમદાવાદ અને પચમહાલ
ં
લામા ં ુ ય વે
ુ
કરવામા ં આવે છે . જરાતમા ં હાલ વ રયાળ ુ ં
વાવતર ૫.૫૨ લાખ હ ટરમા ં થાય છે
ે
ના માથી
ં
૮.૮૨ લાખ ટન ઉ પાદન થાય છે . ખાસ કર ને
ૂ
વ રયાળ ના િનકાસ ારા ખે તોને સા વળતર
મળે છે .
વ રયાળ
ુ
જરાતનો
મહ વનો
ગણવામા ં આવે છે . આ પાકમા ં િવિવધ
જોવા મળે છે ,
વી ક િ
પાક
વાતો
સ, મોલો-મશી, લીલા
ૂ
ં
સીયા (બગ), લીલી ઈયળ, દાણાની
ુ
મ જ અને ઉધઇ ારા કસાન થ ું હોય છે . આ
વાતો પૈક દાણાની મ જ સી ુ જ વ રયાળ ના ં
ં
અને પીળા
દાણાને
ુ
કસાન કરતી હોવાથી તેને
ુ ય
વાત
ગણવામા ં આવે છે અને તેના આ મણની શ આત
પાકની પાકટ અવ થાએ ખેતરમાથી જ થઇ ય
ં
ુ
છે . તા તરના વરસોમા ં
જરાતમા ં દાણાની
ં
34
S'lQF ÔUZ6 DFR" Z_!5
ડો. આર. ક. ુ મર,
ી. આર.
. પટલ,
ડો. ક. ડ . શાહ અને ડો. પી. ક. બોરડ
ક ટકશા
. ૃિષ મહાિવ ાલય
િવભાગ, બ.ં
આણદ ૃિષ
ં
ં
િુનવસ ટ , આણદ – ૩૮૮ ૧૧૦
09426508347 Email: [email protected]
મ જનો ઉપ વ િવશષ
ે
માણમા ં વા મળે છે . આ
વાત દાણાની મ જ અથવા દાણા કોરનાર
વાત અથવા ચા સીડ માખીના ં નામથી પણ
ઓળખવામા ં આવે છે . આ
વાતથી ૪૦ ટકા
ુ
ટ ું કસાન દાજવામા ં આવે છે . .
યજમાન પાકો
દાણાની મ જ ુ ય વે વર યાળ ઉપરાત
ં
ં
ુ
ુ
અને અજમામા ં પણ કસાન કર
ધાણા, વા,
ુ
છે . આ વાત મર -મસાલાના પાકોમા ં કસાન
કરતી જોવા મળે છે ,
થી આ
ૂ
મસાલા પાક રતી બ ભો
ુ
વાતને મર -
વાત ગણી શકાય.
ુ
વનચ તથા કસાનનો કાર
આ
વાત ુ ં
ુ ત ક ટક ના ,ું ના ુ ક
ચળકતા કાળા રં ગ ુ ં તેમજ વાટ વા ઉદર દશ
ં
ધરાવે છે . માદા મ જ તે ુ
ડિન ેપક
ગ
ૂ
વ રયાળ ના દાણામા ં દાખલ કર તેમા ં ડા ક છે .