hkuøk rLkÞtºký
www.krishijagran.com
થમ હલી પછ ખે ુ તનો શ ુ
વરસાદની
કાતરાઓ અને તે ુ િનયં ણ
બ ભો
ુ
ી. આર.
. પટલ,
ી. ક. ડ . શાહ,
ી આર. ડ . પટલ, ડો. ટ . એમ. ભરપોડા,
ી એચ. સી. પટલ અને ડો, પી. ક. બોરડ
ક ટકશા
દ
િવભાગ, બ.ં અ. ૃિષ મહાિવ ાલય, આણદ ૃિષ
ં
િુનવિસટ , આણદ-૩૮૮ ૧૧૦
ં
વસેને દવસે કાતરા નો ઉપ વ િવિવધ
શઢા-પાળા પર ુ ઉગેલ ન દામણ ખાય છે અને
ે
ુ
જરાત રા યમા ં ખેડા, પચમહાલ,
ં
વળે છે . આ ઇયળોના ં શર ર પર પીળા, કાળા
ખેતી પાકોમા ં વધતો
ઉપ વ
ય છે . કાતરાનો
વડોદરા, અમદાવાદ અને મહસાણા જ લાની
ગોર ુ જમીનવાળા િવ તારમા ં ચોમાસાના થમ
સારા વરસાદથી જ શ થઇ
ય છે . કાતરાનો
ઉપ વ ૩ – ૪ મહ ના માટ રહ છે અને તે દર યાન
ુ ય પાક તરફ
યારબાદ પાક ઉપલ ધ થતા
તેમજ રતાશ પડતા ં વાળ જોવા મળે છે .
ઇયળ ૩૮ – ૪૦ મી.મી.
ુ ત
ટલી લાબી અને ૩ – ૪
ં
મી.મી. પહોળ હોય છે . ઈયળ અવ થા ૨૧ – ૨૩
દવસની રહ છે અને આ દર યાન િનયં ણના
લેવામા ં
યો ય પગલા ભરવામા ં ના આવે ઘ ુ આિથક
થમ ભાર વરસાદ પડતાની સાથે જ
કાતરા બ ભો હોવાથી મોટાભાગના બધાજ
ુ
ુ
ખેતી પાકોમા ં વ ે ઓછે
શે કસાન કર છે .
ઉચીત
બીનકાળ
પાક
સર ણના
ં
પગલા ં
ક ઉદાિસનતા રાખવામા ં આવે તો
જ માઠા પ રણામ ભોગવવા પડ છે .
કાતરાની દ ઓ
ૂ
બ
ુ ુ ત અવ થામા ં રહલા કોશટા
ે
માથી બહાર આવે છે . આ
ં
દ ના ઉપ વ માટ
વાતાવરણનો ભેજ અને તાપમાન સીધો સબધ
ં ં
દાખવે છે . વાતાવરણમા ં ૭૦% ભેજ અને ૨૮ –
૩૦ °સે. તાપમાન આ દ ના ઉપ વ માટ
ૂ
બજ
માફક આવે છે . નર અને માદા દ ની વ ત ૧ :
૧.૬ ના
રં ગે સફદ
માણમા ં હોય છે . કાતરાની દ ની પાખ
મા ં પાખની પહલી જોડની આગળની
કનાર તથા વ
તેમજ ઉદર દશ લાલ હોય છે .
ના ઉપર કાળા પ ા અને ટપકા ં હોય છે . આ દ
બહારા આ યા પછ સમાગમ કર બે થી
દ વસ
ણ
ુ
ે
ધી શઢા-પાળા પરના ઘાસ તેમજ
ન દણના છોડ પર લીલાશ પડતા સફદ ગોળ
ૂ
ૂ
૨૦૦ - ૧૬૦૦ના સ હમા ં ડા ક છે . ડામાથી ૪
– ૫ દવસમા ં ઇયળો પેદા થાય છે . નવી નીકળે લી
ઇયળો આછા પીળા રં ગની અને તે ુ મા ુ
ુ
ખરા
રં ગ ુ હોય છે . નવી નીકળે લી ઇયળ શ આતમા ં
ુ
કશાન થ ુ હોય છે .
લીલા પડવાશ માટ કરવામા આવ ુ શણ એ
કાતરાનો
ુ ય યજમાન પાક છે . આ ઉપરાત
ં
કાતરાનો ઉપ વ મકાઇ, દવલા, મગફળ , ચોળા,
ે
તલ, સોયબીન, મગ, મઠ,
ખેતી પાકોમા ં જોવા મળે છે .
ુ ે
વર, કપાસ વગેર
કાતરાની ઇયળો
િવિવધ ખેતી પાકોના પાદડા ં ખાય છે . ઘણી વખત
વ ુ ઉપ વને લીધે પાકની વાવણી ફર થી કરવી
પડ તેવી પ ર થિત સ ય છે . તેમજ ચોમા ુ
ધા ય અને કઠોળ પાકના પાન,
કાપી ખાઇને
ૂ
બજ
ૂં
ખો અને થડ
ુ
કસાન કર છે . વ ુ ઉપ વના
પ રણામે છોડના બધાજ પાન ખવાય જતા છોડ
ઝાખરા વો દખાય છે . આ ઇયળોનો ઉપ વ
ં
ુ લાઇ–ઓગ ટ માસ દર યાન બ જ વધાર
ૂ
રહતો હોય છે . ઇયળો મોટ અને
ૂ
ણ િવકસીત
ં
બને છે યાર ખાવા ુ બધ કર છે અને હલનચલન
કયા વગર શઢા-પાળા ન ક બીનખેડાણ વાળ
ે
જમીનમા ં
ુ ુ ત પડ રહ છે . તે પોતાના વાળ
22
f]r»k òøkhý sw9kkR 2014