Bölüm II : Uluslararası Düzeyde Sorumlu Vergicilik
maddesinde de belirtildiği üzere usulden kasıt , 244 sayılı Kanun ile Anayasa ’ nın 90 ve 104 ’ üncü maddeleridir . Anayasa ’ nın 90 ’ ıncı maddesinin birinci paragrafında Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı devletlerle ve milletlerarası kuruluşlarla yapılacak anlaşmaların onayının Türkiye Büyük Millet Meclisi ’ nin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlı olduğunu , dördüncü fıkrasında ise Türk kanunlarına değişiklik getiren her türlü anlaşma için birinci fıkra hükmünün uygulanacağı yani TBMM ’ nin onayına sunulacağı belirtilmiştir . Ayrıca Anayasa ’ nın 90 ’ ıncı maddesinin son fıkrasında da usulüne göre yürürlüğe konulmuş uluslararası anlaşmaların kanun hükmünde olduğu ve bunlar hakkında Anayasa ’ ya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesi ’ ne başvurulamayacağı hüküm altına alınmıştır .
Bilgi Değişim Anlaşmalarının Kapsamı ve Uygulamaya İlişkin Konular
Bilgi Değişim Anlaşmalarının Kapsamı Türkiye ’ nin ada devletleriyle imzaladığı bilgi değişim anlaşmaları ; vergilerin tarhı , tahakkuku ve tahsilatı , vergi alacaklarının cebri icrası ve tahsilatı ve vergiyle ilgili sorunların incelenmesi veya takibatına ilişkin bilgileri kapsamaktadır . Bilgi değişim anlaşmalarının kapsayacağı vergiler ise tarafların kanunları uyarınca alınan her türlü vergiyi içermektedir . Dolayısıyla doğrudan vergilerin yanı sıra dolaylı vergiler de bu kapsamda değerlendirilmektedir . Örneğin Türkiye bir mükellefle ilgili olarak yapılacak bir KDV tarhiyatı nedeniyle anlaşmanın tarafı diğer ülkeden bilgi isteyebilecektir . Bu anlaşmalarla Türk vergi inceleme elemanları ilk defa anlaşmaya taraf olan diğer ülkeye giderek vergi incelemesi yapma imkânına sahip olmuştur .
“ Taraf ülkelerden biri kendi mükellefi hakkında bilgi istediği takdirde , karşı taraf kendi vergi amaçları bakımından böyle bir bilgiye ihtiyaç duyup duymadığı veya incelemeye konu olan işlemin kendi ülkesinde gerçekleşmesi hâlinde talepte bulunulan tarafın kanunlarına göre suç teşkil edip etmediğine bakmaksızın bilgi paylaşımında bulunmak zorundadır .”
Bilgi değişim anlaşmaları , bilginin talebe bağlı olarak değişimini içermekte olup taraflar otomatik olarak bilgi değişimine zorlanamamaktadır . Taraf ülkelerden biri kendi mükellefi hakkında bilgi istediği takdirde , karşı taraf kendi vergi amaçları bakımından böyle bir bilgiye ihtiyaç duyup duymadığı veya incelemeye konu olan işlemin kendi ülkesinde gerçekleşmesi hâlinde talepte bulunulan tarafın kanunlarına göre suç teşkil edip etmediğine bakmaksızın bilgi paylaşımında bulunmak zorundadır . Ayrıca bilgi değişimi anlaşmasının beşinci maddesi uyarınca taraflar ancak yetkili makamları söz konusu bilgiye başka yollardan ulaşamıyorsa veya bu bilgiye ulaşmaları aşırı zorluğa neden oluyorsa bilgi talebinde bulunabilirler . Anlaşmanın taraflarının yetkili makamları aşağıdaki bilgileri sağlamakla yükümlü tutulmuşlardır :
• Bankaların , diğer finansal kurumların ve temsilci ile mütevelliler dâhil bir acente veya yeddi emin gibi hareket eden herhangi bir kişinin elinde bulunan bilgiler
Sorumlu Vergicilik 147