Feyzo’ nun aşkının duygusal boyutu ekonomik beklentileriyle kol kola girmiştir. Romantik bir âşık değildir. Düşünüşü feodal sistemin ataerkil yapısını devam ettirir. Ona göre kadın, sürülecek bir tarladır, Gülo gelecek iş güç kaynağını doğuracaktır.
Düğün sahnesi Feyzo’ nun hikâyesini etkileyen iki güçlüğün-Gülo’ nun borcu ve Maho Ağa’ nın gazabı-kendisini vurmasıyla sonuçlandığından önemlidir. Bu sahnede Maho Ağa, Feyzo’ nun düğününü ziyarete gelir. Bilo ağanın yanına giderek, düğünün ortasında kafasında fötr şapkayla oynayan Feyzo’ yu gösterir-Maho’ nun da başında fötr şapka vardır- Feyzo’ nun kendisine özendiğini söyler. O şapkayı maraba kesimi de takarsa düzen bozulmaz mıdır?
Bu, iktidarın görünümleriyle ilgili olarak üzerinde durulması gereken bir ayrıntıdır. Nesnelere yüklenen sınıfsal anlamlar tarih boyunca görülmüştür. Söz gelimi 1223 yılında Venedik’ te kraliyet ailesinden başka hiç kimsenin inci takmayacağına dair bir kanun çıkarılmıştır. Öyle ki sahte inci takan dahi şehirden sürülüyordu. İngiltere’ de ise kraliyet kökeninden olmayanların inci takması yasaktı. 3. Edward döneminde fahişeleri saygın kadınlardan ayırmak için kürk giyilmesi yasaklanmıştı. Örneklerin etkili bir okumayla fazlasıyla çoğaltılabileceği bu durum; iktidarın, giyim kuşam üzerindeki kontrol çabasının bir tezahürü olarak anlaşılmalıdır. Maho Ağa’ nın köyünde iktidar, onun görünümüyle var oluştuğundan-yani bindiği attan oturduğu eve, giydiği şapkadan ceket ve pantolonuna, bıyığını nasıl kestiğinden, saçını hangi yöne taradığına kadar- Maho Ağa’ nın sahip olduğu her şey, esasında İktidar’ ın görünümleri anlamına gelmektedir. Bu sebepten yaratılmış sembolik güçten payını alan nesneler, Ağa’ dan daha aşağıda biri tarafından takılamaz / kullanılamaz. Ağa fötr şapka takıyorsa köylü kasket takmalıdır! Aksi halde Maho Ağa’ da saklı bulunan ve onun tabiriyle“ kimseye nasip etmediği” iktidar tecavüze uğramış olur!
Düğün sahnesine tekrar dönülürse Feyzo, başındaki fötr şapkadan dolayı-önce Maho Ağa’ nın ardından yardakçısı Bilo’ nun ayaklarında itinayla ezildikten sonra- köyünden kovulur. Bu kovuluş sonrası Feyzo’ nun yolu Gülo’ nun taksitlerinin de ödenmesi gerektiğinden İstanbul’ a doğru olur.
Feyzo’ nun Kovuluşları
Feyzo’ nun büyükşehirle ilişkisi, filmin kilit noktalarından birini oluşturur. Toplamda üç kere köyünden kovulan adam çevreden merkeze her gidişinde kent uzamından etkilenerek geri döner. İlk dönüşü sonrası Gülo’ nun başlık parasını tamamlayabilmek için şehirde gördüğü umumi tuvaleti-Feyzo’ nun kafasında
45