Konsumidó Alertá Volumen 6, aprel 2014 | Page 18

BO SALú

Kome sin suku? Kon bo por stòp un adikshon na suku.

Suku ta kontené supstanshanan ku masha fásil bo por bira adikto n’e. Mas ainda e ta kosta bo masha molèster pa bo keda un dia sin kome suku. Pa algun hende ku ke baha di peso komementu sin suku ta un lucha masha grandi pa por logra. E gana di, hopi bahia, kome algu dushi no ta un sintimentu di hamber, pero un adikshon ku bo tin na suku. Nos ta bai duna un splikashon tokante di suku, kua benefisio komementu sin suku por ofresé i kon bo por stòp ku adikshon na suku.

Kiko ta suku?

Suku ta un produkto di orígen natural. Si nos kue un fruta, esaki ta kontené suku di fruta (fructose). Berdura ku honing tambe ta kontené suku. E suku ku nos konosé, for di masha tempu no ta e suku saludabel saká for di produkto natural. E suku rafiná ta wòrdu saka for di kaña brabu i bit di suku. E suku aki ta wòrdu purifiká i tur vitamina i mineral ta wòrdu saka afó. Esei ta wòrdu bendé komo suku kristal ku nos ta usa pa kòfi òf te, pero e suku aki tambe ta wòrdu prosesá den mayoria di produkto alimentisio.

Kiko ta funshon di suku?

Suku i fékula ta forma parti di e kaloria ku ta wòrdu yama karbohidrato. Karbohidrato bo mester pa bo bida diario pa fasilitá energia. E karbohidrato ta transmití dor di e kurpa i konvertí den kantidat di komestibel, ku di dje glukosa ku ta mas importante. Glukosa ta keda distribuí via di bo sanger pa henter bo kurpa. Spesialmente nos serebro ta usa glukosa komo kombustibel. Pues sin glukosa (sin suku) nos serebro lo funshoná ménos bon.

Dikon bo ta bira gordo di suku?

Suku ta hasi bo gordo di bèrdat, pero esei no ta konta pa tur sorto di suku, manera mayoria biaha nos ta kere. Spesialmente e suku rafiná ta e problema. Esaki nan ta suku prosesá ku bo ta haña den kuki, chips, kos dushi i bolo. E suku aki ta prosesá hopi lihé den e kurpa ku konsekuensia ku den un periodo masha chikí bo ta disponé di hopi energia. Si na e momentu ei bo no spòrt konsiderabel, konsekuensha ta ku bo kurpa no tin mester tantu energia i kue e energia i ward’é komo vèt. Si bo ta kome produkto alimentisio natural ku ta kontené suku di fruta, e suku ta wòrdu prosesá mas poko poko dor di bo kurpa. E fibra ku tin den e fruta ta tarda e proseso di kimamentu. Asina bo kurpa gradualmente ta haña energia nobo i ta bai warda ménos vèt.

Kiko ta adikshon na suku?

Un adikshon na suku ta di bèrdat un adikshon, manera adikto na alkohòl òf humamentu. Un adiktshon na suku ta bini dor di e suku rafiná. Esaki ta sòru pa produkshon di dopamina den e serebro. Dopamina ta okashoná eksploshonnan chikitu den bo serebro ku ta duna bo un sensashon dushi. Naturalmente bo ke keda sinti e sensashon dushi ei i ta p’esei no ta masha difísil pa bo kome henter un paki di kuki òf saku di kos dushi. Si e dia siguiente

Kome sin suku

Kon bo por stòp un adikshon na suku