Konsumidó Alertá Volumen 6, aprel 2014 | Page 17

Interes Haltu

Kompanianan di creditcard i bankonan ta ofresé tambe e posibilidat pa paga loke bo a kumpra ku bo creditcard den tèrmino. E interes ta semper mas haltu ku esun ku bo ta paga riba un fiansa na banko. Mas aleu bo ta paga un suma anual òf pa luna pa por tin un creditcard. Tene na kuenta ku hopi creditcard ta dunabo e posibilidat pa stòrt sèn riba e kuenta ku ta korespondé na e creditcard. Si bo ke bai fakansi i bo tin bo sèn di spar bo por stort e riba bo creditcard pa asina bo no tin ku usa e limitá riba bo karchi.

Fia ku pant

Bo ta fia un suma di plaka ku un pertenensia (finansiero) komo seguridat.

Krédito di Pant i kumpra bèk

Tin kompania kaminda bo por entrega prenda òf aparatonan elektróniko komo siguridat pa fia sèn. E artíkulo ta keda wardá i tene komo seguridat i a kambio di esei bo ta haña un montante di sèn. Na momentu ku bo tin sufisiente sèn pa paga bo por debolbé esaki i tuma bo artíkulo bèk. Di mes pagando e montante ku bo a fiá i riba dje un komishon. E kompanianan aki yama kas di pant. Si dado kaso bo no bin tuma bo kosnan bèk na tempu e kas di pant tin e derechi di bende nan. Pant por ta fásil na momentu ku bo tin mester di un suma no hopi grandi pa un periodo kòrtiku. Pero e gastunan ta relativamente haltu i bo ta paga mas na komishon ku otro tipo di krédito. Di otro un banda si bo pant bo no tin debe. Bo no mester paga interes i niun hende no ta kore bo tras kobrabo. Pero si bo ta kore e riesgo di pèrdè bo pertinensianan den kaso ku bo no por kumpra nan bèk. Pa problema finansiero struktural pant no ta un solushon. Lo bo no tin sufisiente sèn pa kumpra bo pertenensia bèk. Pues si bo mester di sèn i bo no ta mará na e artíkulo, konsiderá na bendé. Riba Internèt tin hopi posibilidat ku merkadonan virtual manera Viavia i Marktplaats. Hopi biaha lo bo haña mas sèn si bo bendé ku si bo pant e.

Vorskòt riba invershon

Si bo ta poseé akshonnan, partisipashonnan òf otro ekidat, ta posibel pa pone esakinan komo seguridat pa haña un fiansa na bo banko. Bo ta liber pa hasi loke bo ke ku e sèn. Pasombra tin seguridat e interes normalmente ta mas abou ku esun di un fiansa personal òf un krédito kontinuo.

Dependé di bo banko i di e kontenido di bo portafolio di akshon, bo por fia di 50% te ku 80% di su balor. Un desbentaha ta ku e balor di bo akshonnan por varia, i si esaki baha banko por pidibo pa paga parti di bo debe bèk òf hisa balor di bo portafolio.

Fiansa riba seguro di bida

Un manera hopi usá ta dor di hasi un fiansa riba e balor di bo pólisa di seguro di bida. Esaki solamente ta posibel si esaki ta stipulá den e kondishonnan di bo pólisa. Kompanianan di seguro mes ta finansiá e tipo di fiansanan aki. Por fia te ku 90 i hasta 100% di e balor aktual di e pólisa. Pues no e balor ku bo ta sigurá p’e.

Hipotek

Pa mas ku un motibu un hipotek ta un forma speshal di fiansa. Un hipotek ta e montante ku bo ta fia pa kumpra un kas, den mayoria kaso un kas. E kas aki ta sirbi komo seguridat pa e hipotek. Pues e sèn ku bo fia bo ta kumpra un kas kuné. Un hipotek ta un fiansa ku hopi di nos mester tuma pa yega na nos propio kas. E tempu ku ta tuma pa bo spar i yega na e sèn pa kumpra un kas por ta kasi 30 aña. Pues ounke nos ta rekomendá tur hende pa preferibel spar pa kumpra loke bo ke yega na dje, den kaso di un kas, un hipotek ta e eksepshon. Ademas kumpra un kas ta un invershon ku ta bale la pena. Kompará ku un outo, un kas su balor pa regla ta subi den transkurso di tempu. Un outo su balor lo baha, mas bieu e bira. Ya komo ku bo tin bo kas komo seguridat bo ta haña mihó interes na banko. Sòru pa paga bo hipotek tur luna fiel i hasi mantenshon regular na bo kas. Bo debe lo bira ménos i bo kas lo subi di balor. I si bo tin ya hopi aña ta pagando bo kas i e diferensha entre e balor di e kas i bo debe ta sufisiente grandi ta eksistí e posibilidat pa hasi un fiansa èkstra a base di e sobrebalor aki