Konsumidó Alertá Volumen 3, yanüari 2014 | Page 17

.

5

Bira kreativo ku fruta i bèrdura

Hasi mas uso di fruta i berdura produsí lokal. E

chèns ku esakinan ta bira skars òf karu ta mas chikí. Hasi mas uso di fruta i berdura produsí den nan temporada. Tin fruta i berdura fresku ku ta barata ora nan ta optenibel den nan temporada.

• Buska alternativa pa fruta i berdura ku

subi di preis. Si dado momento tin skarsedat konsiderá hasi uso di otro fruta o berdura ku si ta optenibel den bo menú. Otro opshon tambe ta pa kumpra produkto di fris o empaketá den bleki o bòter.

• Produsí bo berdura i frutanan bo mes si ta

posibel. Tin vários fruta i berdura ku nos mes por planta den kura. Fuera di ku e ta yuda nos pòtmòni, nos tin sigur ku e fruta i berdura no a wòrdu di spùit òf ta kontené supstansianan dañino pa nos salu.

• Evitá mas tantu posibel di kumpra berdura, fruta i

karni pre-empaketá. Esaki ta e kaso kaminda ta kaska i o kòrtá e berdura i fruta i paketá esaki den porshon. Den kaso di karni bo ta haña ku ta kita kueru (p.e. galiña), kòrta e karni i hasta sasoná e karni. E preis di e produkto ta bira mas karu pa motibu di e servisionan aki. Pues konsiderá kumpra e produktonan aki solamente si realmente ta nesesario òf bo ta den hopi purá.

6

Na momentu di kumpra

Hasi kompra riba un dia ku bo ta liber i semper tuma bo tempu. Ta kumbiní bo hasi kompra pa siman òf pa luna. Kumpramentu den tiendanan chikitu tiki tiki ta salibo karu. Tambe paga tinu riba preis. Kontrolá semper si preis no a kambia for di último biaha ku bo a hasi kompra. No kumpra produktonan manera béterbal òf otro sorto di pasaboka ku ta wòrdu paketá sin ku tin un etikèt riba dje ku ta indiká ingredientenan usá i fecha di empake òf vensementu. Hasi kompra huntu ku famia òf un grupo di amigu/konosínan si ta posibel. Hasi esaki solamente pa produktonan ku bo por kumpra i warda i ku no ta daña un bes. Chèk promé si, si e ta kumbiní bo saku.

7

Na momentu di paga

Chèk huntu ku e kahera na momentu di skèn bo produktonan ku e preisnan ku e ta dal ta meskos ku esnan ku bo a mira den rèki. Si no ta asina reklamá. E preis den rèki ta esun ku ta válido. Esei ta lei. Ni maske kiko gerensia bisa. Semper eksigí bo kuenta di pago. Tur negoshi ta obligá di dunabo bo bòn. Kontrolá bo bòn ora bo kaba di paga. Lei a kambia i niun negoshi no tin mag di kobra OB apart. Tur preis mester inkluí OB. Kontrolá bo bòn den e establesimentu mes. Si algu no ta bon reklamá direkt serka e gerente. Chèk tambe si tur kos den bo garoshi ta kuadra ku loke tin kontá. Sa pasa ku e kahera por faya i skèn un produkto mas ku un biaha.