Konsumidó Alertá Volumen 12, novèmber-dezèmber 2014 | Page 4

kima

pregunta di luna

sabi

Hinka un tiki mas aktividat físiko den bo oranan di trabou

No ta importá kon grandi òf chikí e montante ta, ni ta importante kiko e trabou, servisio òf produkto ta. Bo faktura ta bo komprobante ku bo a laga un kompania òf instansha hasi un trabou pa bo òf bo a kumpra un produkto òf servisio serka nan. Ku bo faktura bo por reklamá despues, si a kaso bo no ta satisfecho ku e produkto òf servisio ku bo a risibí. Niun kompania ta aseptá un reklamo sin un faktura.

Un bon faktura mester indiká: Nòmber di e establesimentu, direkshon, number di telefon i number di CRIB. Riba un faktura korekto bo mester por mira eksaktamente ta kua produkto òf artíkulo bo a kumpra, e preis total i tambe den kua kategoria di impuesto (OB) esaki ta kai. Tin establesimentu ta asta indiká riba e faktura kuantu sèn bo a paga total na OB, pero esaki ta opshonal.

Si ta artíkulonan elektróniko, eléktriko òf artíkulonan di mas balor bo a kumpra, e kompania bendedó mester por indiká riba bo faktura tambe e tèrmino di garantia.

Pues tene kuenta, pa tur sèn ku bo saka…pidi un resibu..!

kumpra sabÍ

BO FAKTURA, PIDIÉ, TUM'É I WARD'É BON!

Mi por eksigí e diferensha di preis si mi a kumpra un kaha di serbes i un par di dia despues mi a haña sa ku otro kompania tin e muchu mas barata?

Hopi ta kere ku den sierto kasonan asin’aki nan tin derechi di bai serka e bendedó original i por eksigí rebaho di preis òf eksigí pa anulá e kompra. Pero nada ta mas leu for di e bèrdat. Un bendedó por disidí e preis pa kua e ta bende su produktonan, esaki ku eksepshon di remedi- òf produktonan ku gobièrnu ta stipulá un preis máksimo. I esun ku kumpra algu, ta deklará di ta di akuerdo ku e preis i e mester tene su mes na esaki tambe. P'esei semper kompará preis promé, kaba kumpra.

Pero esei no kier men si ku nunka lo bo no tin un “claim” si bo a paga un preis ku ta parse di ta eksagerá. Pa lei un preis mester ta un preis “normal”, esei kier men e preis no mag di ta eksageradamente haltu. Kiko presis mester komprondé bou di esaki ta, ta algu ku ta kai bou di huisio di un hues. E ta duna su pensamentu teniendo kuenta ku situashon di merkado, gastunan di negoshi di e bendedó i e ganashi realisá.

Veredikto òf hurisprudensia riba e tópiko aki ta hopi skars. Sa di antemano ku no ta sufisiente djis pa bisa ku e produkto ta gewoon muchu karu, sino mester por mustra ku e preis ta unu eksagerá i múltipel di un otro preis.

Ta bon pa sa: Serka sierto establesimentunan, basta bo por demostrá den e periodo di tempu indiká, ku bo por a kumpra e mesun produkto otro kaminda pa un preis mas abou, bo ta risibí e diferensha di preis bek. Pero si esaki no ta un práktika akseptabel tur kaminda, bo no por eksigí esaki sin mas...!

Bo tabata sa ku bròkoli ta wòrdu yama e oro bèrdè

pa e benefishinan ku e tin pa bo salú?

Bròkoli ta un berdura masha konosí I gustá serka esnan ku

ta den e trènt di biba salu I biba “light”. E berdura bèrdè aki ta

di e mesun famia di berdura manera kolo i blumkol. Aparte di bròkoli bèrdè tin esun kòrá tambe. Nutrishonalmente, bròkoli ta riku na vitamina C, pero ta kontené tambe vitamina A, kalsio, ásido fóliko i e ta riku tambe na heru. Bròkoli ta bon pa fortalesé e wesunan di bo kurpa. E ta yuda prevení kanser na pechu i kanser di prostat. E ta bon pa un kurason salú i ta e alimentu ideal pa esnan na estado. Bròkoli ta redusí tambe e impakto di gloukoma ku ta malu pa bo bista. Mirando tur e benefisionan ku bròkoli tin, hasié un kustumber i hink’é den bo alimentashon diario.

eksihÍ un mihÓ preis?

DEN CHIKÍ