�
�
ទំព័រ 2 ព ឹត្ត ិការណ៍ជាតិ
លខ 9231 ថ្ង អងា្គ រ ទី 31 ខ តុលា ឆា� ំ 2017
ថវិកា ជាតិ ឆា� ំ ក យ
�យ សាឯម ផល្គ ុន ដក ស ង់ ពី របាយ ការ ណ៍ ប ជុំ គណៈ រដ្ឋ មន្ត ី
ការ ចំណាយ ថវិកាជាតិ សម ប់ ឆា� ំ ២០១៨ បាន កើនឡើង ជិត ទ្វ ដងបើ ប ៀបធៀប នឹង ឆា� ំ ២០១៧ ហើយ ត ូវ បាន គណៈរដ្ឋ មន្ត ី ព ិភាក សោ អនុម័ត រួច ហើយ លើ សចក្ត ីព ងចបោប់ ស្ត ី ពី ហិរញ្ញ វត្ថ ុ សម ប់ ការ គ ប់គ ង ឆា� ំ ២០១៨ ។
សចក្ត ីព ងចបោប់ នះ ត ូវ បាន រៀបចំ ឡើង �យ ក សួង សដ្ឋ កិច្ច និង ហិរញ្ញ វត្ថ ុ និង សា� ប័នទាំងអស់ ទាំងថា� ក់ ជាតិ និង ថា� ក់ ក មជាតិ ក្ន ុង �ល� ដើមបី បងា� ញ អំពី លទ្ធ ផល ការងារ ដល រាជរដា� ភិបាល ស ម ច បាន � ក្ន ុង ឆា� ំ ចុង ក យ របស់រាជរដា� ភិ បាល នីតិកាល ទី ៥ ន រដ្ឋ សភា �� ះ� សម ច ឱយ បានជា អតិបរមា នូវ �ល� សំខាន់ ៗ ន កម្ម វិធី ន�បាយ របស់ រាជរដា� ភិបាល ជា ពិសស កម្ម វិធី កទម ង់ សុីជម លើ គ ប់ វិស័យ ដល បាននិង កំ ពុង អនុវត្ត យា៉ង សស ក់ ស ំ តាំងពី ដើម នីតិកាល មក ដើមបី ឆ្ល ើយ តប� នឹង ឆន្ទ ៈ និង បំណងប ថា� របស់ ប ជាពលរដ្ឋ ដល ជា មា� ស់ �� ត ។
� ឆា� ំ ២០១៨ គឺជា ឆា� ំ ន ការ �ះ �� ត ជ ើសតាំង សមាជិក ព ឹទ្ធ សភានីតិកាល ទី ៤ ផង និង ជ ើសតាំង តំណាង រាស្ត នីតិ កាល ទី ៦ ផង ។ ដូចនះ រាជរដា� ភិបាល ត ូវ ធានា ឱយ ការ �ះ �� តទាំង ពីរ នះ ប ព ឹត ្ត ��យ រលូន មាន សណា្ដ ប់ធា� ប់ ត ឹម ត ូវ យុត្ត ិធម៌ និង �យ សរី ទន្ទ ឹម នឹង ការ ធានា ឱយ បាន នូវ ស្ថ ិរ ភាព មា៉ក ូសដ្ឋ កិច្ច ជា ទូ� ជា ពិសស ការ ធានា រកសោ ការ ពារ ឱយ បាន ដាច់ខាត នូវសន្ត ិ ភាព និង ស្ថ ិរ ភាពសង្គ ម ដលបាន មក �យ លំបាក ឱយ ស្ថ ិត ស្ថ រ គង់វងស ចីរកាល ក៏ ដូច ជា ការ បន្ត ទប់សា្ក ត់ រាល់ ឧបាយកល និង ការ ប៉ុនប៉ង តាម គ ប់ រូបភាព ដល មាន �លបំណង ធ្វ ើ ឱយ ប ទសជាតិ ធា� ក់ � ក្ន ុង សភាព វឹកវរ និង អ ស្ថ ិរ ភាព ។
ថវិកា ថា� ក់ ជាតិ ឆា� ំ ២០១៨ បាន បង្ក ើន ទំហំ ចំណាយ ថវិការដ្ឋ សរុប ពី ១៣ . ៤៧៥ . ៩២៣ លាន រៀល ឬ សម មូល នឹង ៣ . ៣៤៨លាន ដុលា� រ អា មរិក ដល ត ូវ ជា២១ , ៩៧ % ន ផ . ស . ស ក្ន ុង ឆា� ំ២០១៣ ឡើង ដល់២១ . ១៥១ . ៩៨៥លាន រៀល សមមូល នឹង៥ . ២៤០ លាន ដុលា� រ អា មរិក ដល ត ូវ ជា ២៣ , ៦៣ % ន ផ . ស . ស ក្ន ុង ឆា� ំ២០១៧ ហើយ នឹង បន្ត កើន ឡើង ដល់ ២៤ . ៣៧៥ . ១០២ លាន រៀល ឬ សមមូល នឹង ៦ . ០៣៨លាន ដុលា� រ អា មរិក ដល ត ូវ ជា ២៤ , ៥៩ % ន ផ . ស . ស � ឆា� ំ ២០១៨ �ល គឺ ចំ ណាយ សរុប ថវិ ការ ដ្ឋ ត ូវ បាន បង្ក ើន ជិត ២ដង ។
ជាក់ ស្ត ង ទំហំ សដ្ឋ កិច្ច ជាតិ ( ផ . ស . ស តាម ថ្ល បច្ច ុបបន្ន ) បាន កើន ឡើង ពី ៦១ . ៣២៦ . ៩២៨ លាន រៀល ឬ សមមូលនឹង ប មាណ ជាង ១៥ . ២៣ ៧ លាន ដុលា� រ អាមរិក ក្ន ុង ឆា� ំ ២០១៣ ដល់ ៨៩ . ៥០៩ . ៤២២ លាន រៀល ឬសមមូល នឹង ប មាណជាង ២២ . ១៧២ លាន ដុលា� រ អាមរិក ក្ន ុងឆា� ំ ២០១៧ ហើយ នឹង បន្ត ឡើង ដល់ ៩៩ . ១១៦ . ០៤១ លាន រៀល សមមូល នឹង ប មាណជាង ២៤ . ៥៥២ លាន ដុលា� រ អាមរិក � ឆា� ំ ២០១៨ ។
ការ សម ច នូវ កំណើនសដ្ឋ កិច្ច និង ស្ថ ិរភាព មា៉ក ូសដ្ឋ កិច្ច ក្ន ុង បរិការណ៍ អតិផរណា ទាប និង អត ប្ត ូរ ប ក់ មាន ស្ថ ិរ ភាព ខាងលើ នះ បាន ធ្វ ើ ឱយ ប ជាជន កម្ព ុ ជា គ ប់ ស ទាប់ ជាន់ថា� ក់ � ទូ ទាំង ប ទស កាន់ត មានឱកាស ក្ន ុងការ ស្វ ងរ កការ ងារ និង ក្ន ុងការ បង្ក ើន ប ក់ ចំណូល �យ ក្ន ុង �ះ មន្ត ីរាជការ និង កងកមា� ំងប ដាប់អាវុធ ទទួល បាន នូវ ប ក់ ចំណូល កាន់ត ខ្ព ស់ ពី មួយ ឆា� ំ� មួយ ឆា� ំ តាម រយៈ ការអនុវត្ត នូវ �លន�បាយ ដំឡើង ប ក់ បៀ វតសរ៍ ក្ន ុង�ល� ជាង ១ លាន រៀល � ឆា� ំ ២០១៨របស់ រាជរដា� ភិបាល ។ ដូច គា� នះ ដរ កម្ម ករ និ � ជិ តរាប់ សន នាក់ ទៀត ដល កំពុង ត បម ើ ការងារ ក្ន ុង វិស័យ ឯកជន ក៏ ទទួល បាន នូវ ឱកាស ក្ន ុង ការ បង្ក ើន ប ក់ ចំណូល របស់ ខ្ល ួន ផង ដរ តាម រយៈ ការ អនុវត្ត នូវ �លន�បាយ របស់ រាជរដា� ភិ បាល ក្ន ុងការ ដំឡើង ប ក់ ឈ្ន ួល អបបបរមា ជូន កម្ម ករនិ�ជិត ផ្ន កវាយ ន ភណ� កាត់ដរ និង ផលិត សបកជើង ជា រៀង រាល់ ឆា� ំ ដល នឹង ត ូវ កើនឡើង ដល់ ចំនួន ១៧០ ដុលា� រ អា ម រិ ក � ឆា� ំ ២០១៨ �យ មិន ទាន់ គិត � ដល់ ការ ទទួល បាន នូវ អត្ថ ប �ជន៍ ផសង ទៀត ពីការអនុវត្ត �ល ន� បាយ គាំ ពា សង្គ ម របស់ រាជរដា� ភិ បាល ។ ក ពីការ ផ្ត ល់ នូវ ឱកាស ស្វ ងរក ការងារ និង ឱកាស បង្ក ើន ប ក់ ចំណូល ជូន ដល់ ប ជាជន រាប់ លាន នាក់ ខាងលើ រាជរដា� ភិ បាល ក៏ បាន ដាក់ ចញនូវ វិធានការ �លន�បាយ ចាំបាច់ នានា ជា បន្ត បនា� ប់ ក្ន ុ ង�ល ��ះស យការ លំ បាក ក្ត ី កង្វ ល់ និង បំណងប ថា� របស់ ប ជាជន ក៏ ដូច ជា �ះស យ ប�� បឈម របស់ ជាតិ ទាំង ប�� សង្គ ម និង ប�� សដ្ឋ កិច្ច ។ ជាក់ស្ត ង ការ លុប �ល មិន យក កម ពី សវា សាធារណៈ ចាំបាច់ មួយ ចំនួន បានជួយសម ល បន្ទ ុក ចំ ណាយ និង លើក កម្ព ស់ កម ិត ជីវ ភាព រស់� ប ចាំ ថ្ង របស់ ប ជាពលរដ្ឋ ឱយ កាន់ត ប សើរ ឡើង ។ លើសពីនះ ការ ដាក់ ចញនូវ វិធានការ បុរ សកម្ម ចាំ បាច់ នានា ជា បន្ត បនា� ប់ របស់ រាជ រដា� ភិ បាល ទាំងក្ន ុងទិដ្ឋ ភាព ន�បាយ និងទាំង ក្ន ុង ទិដ្ឋ ភាព�លន�បាយ ពាក់ព័ន្ធ នឹងការ បញ្ច ុះ តម្ល ថាមពល អគ្គ ិសនី និងទឹកសា� ត ការបន្ធ ូរបន្ថ យពន្ធ និងការ អនុគ ះពន្ធ លើ ប ភទពន្ធ មួយ ចំនួន ដូចជា ៖ ការលុប �ល របប ពន្ធ �៉ ការ ការ ដំឡើង កម ិត អបបបរមា នប ក់បៀវតស រ៍ត ូវជាប់ ពន្ធ ការ លើកលង ពន្ធ លើមធ យោ បាយ ដឹកជញ្ជ ូន សម ប់ �ច ក យាន យន្ត និង ត ីចក យាន យន្ត កមា� ំង ក ម ១៥០ សះ និង ការលើកលង ពន្ធ បថាប់ត ក្ន ុង រង្វ ង ់សាច់ ញាតិ ជា ដើម បាន និង កំពុង តផ្ត ល់ ជាគុណប �ជន៍ ដល់ ប ជា ពលរដ្ឋ ទូ � ជា ពិសស អ្ន ក មានចំណូល ទាប រួមទាំង មន្ត ី រាជការ កងកមា� ំង ប ដាប់ អាវុធ គ ូបង ៀន និង គ ូពទយ កម្ម ករ និ�ជិត ក៏ដូចជា ដល់ ការ ប កបអាជីវ កម្ម តូចតាច ផងដរ ។ ទន្ទ ឹម នឹង នះ ការ លុប �ល ការ បង់ ភាសុី និង ថ្ល ផសងៗ ទៀត ចំ�ះការ លក់ ដូររបស់ប ជា ពលរដ្ឋ តាមកញ្ច ង ក�្ជ ើ ល្អ ី � តាម ផសោរ ទូទាំង ប ទស និងការ អនុ�� ត ឱយអាជីវករ ដលមាន តូប រាន ស្ត ង់ ឬ កន្ល ង លក់ ដូរ ដទ ទៀត ទទួល បានសិទ្ធ ិ កាន់ កាប់ ប ើប ស់ និងអាស ័យផល ហើយ អាច ផ្ទ រ សិទ្ធ ិ បាន ព មទាំង លុប �ល ពន្ធ សត្ត ឃាត និងការ គ ប់គ ង ផា� ច់ មុខ� ក្ន ុង អាជីវ កម្ម សត្ត ឃាត ដា� ន បានចូលរួម ចំណកលើ កកម្ព ស់ ជីវភាព និងកាត់ បន្ថ យ បន្ទ ុក ចំណាយរបស់ ប ជា ពលរដ្ឋ លើ ម្ហ ូបអាហារ ប ចាំ ថ្ង បាន មួយកម ិត ថមទៀត ក៏ ដូច ជា បានជួយជំរុញ ធ្វ ើ ឱយ សដ្ឋ កិច្ច ជាតិ ជា ពិសស សដ្ឋ កិច្ច ជន បទ កាន់ត រីក ចម ើន ។ ជា រួម ការ ដាក់ ចញ នូវវិធាន ការ �ល ន�បាយ ពន្ធ ខាង លើ គឺ ដើមបី ឆ្ល ើយ តប � នឹង សចក្ត ីត ូវ ការ ក្ន ុងការ ជួយ�ះស យ និង លើក កម្ព ស់ កម ិត ជីវ ភាពរបស់ ប ជា ពលរដ្ឋ ។ �ះ ជា យា៉ង ណា ក្ត ី រាជ រដា� ភិ បា ល�ត អាច រកសោ បាន នូវ តួនាទី របស់ ប ព័ន្ធ ពន្ធ ជាឃា� ស់សម ប់ការ ការពារ បាន នូវ ការ ប មូល ចំណូល ។ មយោ៉ង វិញទៀត ការ សម ចទិញ យកមក គ ប់គ ង វិញ នូវ គម ង ផ្ល ូវ និង សា� ន មួយ ចំនួន ជា បន្ត បនា� ប់ ពីវិស័យ ឯកជន �ក្ន ុងក ប ខណ� ន យន្ត ការ ភាពជា ដគូ រវាង រដ្ឋ និង វិស័យ ឯកជន ក៏ បានជួយ�ះស យ ការ លំបាក និង ជួយលើក កម្ព ស់ កម ិតជីវភាព របស់ ប ជា ពលរដ្ឋ បន្ថ ម ទៀតផងដរ ក ពី ការ សម ួល ដល់ការ ធ្វ ើ ដំណើរ របស់ប ជា ពលរដ្ឋ ។ ក ពី នះ រាជ រដា� ភិបាល ក៏ បានបង្ក ើន ចំណាយយា៉ងច ើន � លើ ការ លើក កម្ព ស់ គុណភាព និង ការ ពង ីក វិសាល ភាព សាធារណៈ ដើមបីធ្វ ើ ឱយ ការ ផ្ត ល់ ស វាសាធារណៈកាន់ត ប សើរ ឡើង និងកាន់ត ខិត ជិត ប ជា ពលរដ្ឋ ដល ជា អ្ន ក ប ើ ប ស់ ។
សម ប់ ឆា� ំ ២០១៨ ក ពីបាន ដំឡើង ប ក់បៀវតស រ៍ជូន មន្ត ី រាជ ការ និង កង កមា� ំង ប ដាប់អាវ ុធជា ង១ លានរៀល រាជរដា� ភិបាល ក៏ បានគ ង ថវិកា ចំនួន ៣០ . ០០០ លានរៀល សម ប់ រៀប ចំ ជាមូលនិធិ ថទាំ សុខភាព ជូនមន្ត ីរា ជការ កង កមា� ំង ប ដាប់អាវុធ គ ប់ប ភទ និង និវត្ត ជន ។ ទន្ទ ឹមនឹង នះ រាជ រដា� ភិបាល បាន សម ច ផ្ត ល់ និង ដំឡើង ប ក់ ឧបត្ថ ម្ភ �លន�បាយគាំពារសង្គ ម ចំនួន២ ទៀត �យអនុវត្ត ចាប់ពីខ មករា ឆា� ំ ២០១៨ ដល រួមមាន ៖
- ទផ្ត ល់ ប ក់ ឧប ត្ថ ម្ភ មាតុ ភាព ដល់ មន្ត ីរាជ ការ សុី វិល ន ិង កង កមា� ំង ប ដាប់ អា វុធគ ប ់ប ភទជាស្ត
ី �យ បង្ក ើនព ី ៦ ០០ . ០០០ រៀល � ចំន ួន ៨០០ . ០០០ រៀល សម ប់ ការ សម ល បាន កូន មួយ និង ចំនួន ១ . ៦០០ . ០០០ រៀល សម ប់ការ សម ល បាន កូន �� ះ ពីរ និង ចំនួន ២ . ៤០០ . ០០០រៀល សម ប់ការ សម ល បានកូន�� ះ បី ។
-ផ្ត ល់ ប ក់ ឧបត្ថ ម្ភ បុណយសព មន្ត ី រាជ ការ សុីវិលដ លទទួលមរណភាព �យ ក្ន ុង មា� ក់ ៗ ត ូវ បានដំឡើង ពី ចំនួន ១ . ២០០ . ០០០រៀល � ២ . ០០០ . ០០០រៀល ចំ�ះ មរណភាព�យជំងឺ ធម្ម តា និង ដំឡើង ពី ចំនួន ១ . ៥០០ . ០០០ រៀល � ៤ . ០០០ . ០០០រៀល ចំ�ះ មរណភាពក្ន ុង ពលបំពញ បសក កម្ម ឬ គ ះថា� ក់ ការងារ ។
ទន្ទ ឹម នឹង នះ រាជ រដា� ភិបាល ក៏បាន ក សម ួលនូវកម ិត អបបបរមា ន ប ក់បៀវតស រ៍ជាប់ពន្ធ លើ ប ក់ បៀវតស រ៍ ដើមបីអនុគ ះ
ដល់ មន្ត ី រាជការ គ ូបង ៀន គ ូពទយ និង កម្ម ករ និ �ជិត ដលទទួល ប ក់ បៀវតស រ៍ចាប់ពី ១ . ២០០ . ០០០ រៀល ឬ តិច ជាង ឱយ រួច ផុត ពីការបង់ ពន្ធ លើប ក់ បៀវតសរ៍ ។
ផ្អ ក តាម តុលយ ភាព ច ំណូល ចំ ណាយ បងា� ញ ថា ស ដ្ឋ កិច្ច កម្ព ុ ជា នា ឆា ំ២០១៦ ស ម ចបា នក ំ ណើន រឹង មាំ ក្ន ុង អត ៧ % ដ ូចគា � �ន ឹង អត ក ំណើន ដល បាន ពយោក រណ៍ នា ដើម ឆា ំ ២០១៦ ។ ភា ពរ ឹងមាំ នក ំ ណើន សដ្ឋ កិច ្ច នះ ត ូវ បាន ជ ំរុញ �យ កំណ ើន ន វិស័យ ឧសសោ ហ កម្ម ដល � ត រឹងមាំ ន ិង ការ ងើប ឡើង វិញន វិ ស័យ កសិ កម្ម �ះប ី វិ ស័យ ស វា កម្ម មានកំណើន យឺត បន្ត ិច ក្ត ី ។
កំណើនផ្ន ក សដ្ឋ កិច្ច នះ គឺជា ការ ខិត ខំ របស់ រាជ រដា� ភិបាល កម្ព ុ ជាក្ន ុងការ លើក កម្ព ស់ កម ិតជីវ ភាព ប ជា ពលរដ្ឋ ហើយ រំពឹង ថា ថ្វ ីបើ កម្ព ុជា ប ឈម មុខ នឹង បំណុលបរទស ត សុទិដ្ឋ ិនិយម�តមាន សម ប់ អនាគត ៕
កិច្ច ប ជុំ ផសព្វ ផសោយ ការ លុប �ល និង ដកហូត ឯក សារ មិន ប ក តី ពី ជន បរទស
ខត្ត មណ� ល គិរី ៖ នា ព ឹក ថ្ង ទី ២៤ ខ តុលា � ស្ន ងការដា� ន ខត្ត មាន បើក កិច្ច ប ជុំ ស្ត ី ពីការ លុប �លនិង ដកហូតឯកសារ រដ្ឋ បាល កម្ព ុជាមិន ប ក តី ដល ជនបរទស កំពុង កាន ់ កាប់ ប ើប ស់ តាម អនុក ឹតយ របស់ រាជ រដា� ភិ បាល លខ ១២៩អន ក . បក និង មាត ចំនួន ៧ សំខាន់ៗ ឈាន � រក វិធានការ រកសោ លំនឹង ដល់ សន្ត ិសុខ សណា្ដ ប់ធា� ប់ សាធារណៈ សុវត្ថ ិ ភាព និង សន្ត ិសុខ សង្គ ម ជាតិ ។
កិច្ច ប ជុំ នះ ប ព ឹត្ត ធ្វ ើ ឡើង ក ម អធិបត ី ភាព �ក ឧត្ត មសនីយ៍� អ៊ុ ក សំណាង ស្ន ងការ នគរបាល ខត្ត �យ មានការ ចូល រួម ពី មន្ត ី នគរបាល ជិត ២០០ រូប មក ពី គ ប់ ប៉ុស្ត ិ៍ រដ្ឋ បាល អធិការដា� ន ក ុង ស ុក ទូ ទាំង ខត្ត ។
ក្ន ុង ថ្ង �ះ ដរ ក៏ មានការ ប កាសផ្ទ រ ភារ កិច្ច តងតាំង មុខ តំ ណង និង បំពាក់ ស័ក្ត ិ ជូន ដល់ មន្ត ី នគរបាល ជាតិន ស្ន ងការដា� ន ខត្ត ចំនួន ១០៨ រូប ក្ន ុង �ះ មាន ថា� ក់ អនុ ស នីយ៍ ឯក ១៧ រូប អនុ សនីយ៍� ៤៥ រូប អនុ ស នីយ៍ត ី ៣១ រូប ព ិ ន្ទ បាល ឯក ១២ រូប និង ព ិ ន្ទ បាល� ៣ រូប ។
សូម ប�� ក់ ថា កាលពី ថ្ង ទី ៤ ខតុលា កន្ល ង � សម្ដ ច ក ឡា�ម ស ខ ង ឧបនាយក រដ្ឋ មន្ដ ី រដ្ឋ មន្ដ ីក សួងមហាផ្ទ បាន ដឹកនាំ កិច្ច ប ជុំ ផសព្វ ផសោយ អនុក ឹតយ លខ ១២៩អន ក . បក ចុះ ថ្ង ទី ១៥ ខសីហា ឆា� ំ ២០១៧ ស្ដ ី ពីការ លុប �លនិង ដកហូត ឯកសារ រដ្ឋ បាល កម្ព ុ ជាមិន
សវនាការរំលាយ គណបកស ន�បាយ ទាំង ៩ នះ ព ះថា គណបកស ខ្ល ះ មិន បាន ធ្វ ើ សកម្ម ភាព ន�បាយ ទាល់ត �ះ ហើយ ខ្ល ះ ទៀត មិន មាន អា សយ ដា� ន ពិតប កដ ចបោស់លាស់ និង ពិសស មិន បាន ធ្វ ើ របាយការណ៍ ប ចាំឆា� ំមកកាន់ ក សួងមហាផ្ទ និង មិន បាន បំពញ កាតព្វ កិច្ច ជា គណបកស ន�បាយ ។
គណបកស ន�បាយ ចំនួន ៩ ដល បាន រំលាយ �ះ មាន ៖
១- គណបកស ប ជាជាតិ ខ្ម រ មាន ប ធាន �� ះ ស៊ុម សុី ថា ភទ ប ុស អាយុ ៦១ ឆា� ំ
២- គណបកស សង្គ ម ខ្ម រ និយម មាន ប ធាន �� ះ អឿ ន សា រា៉ត់ ភទ ប ុស អាយុ ៦០ ឆា� ំ
៣- គណបកស នាងនាគ នារី ខ្ម រ មាន ប ធាន �� ះ ឌួ ង សុខ ខឿន ភទ ស ី អាយុ ៦៦ ឆា� ំ
៤- គណបកស សង្គ ម ថ្ម ី មាន ប ធាន �� ះ ឡួយ លឹ ម ភូ ង ភទ ស ី អាយុ ៦៨ ឆា� ំ
៥- គណបកស ស្ដ ី សង្គ ះ កម្ព ុ ជា មាន ប ធាន �� ះ នូ សន មុំ ភទ ស ី អាយុ ៧១ ឆា� ំ
៦- គណបកស ពលរដ្ឋ ខ្ម រ មាន ប ធាន �� ះ ខៀវ សង គី ម ភទ ប ុស អាយុ ៧២ ឆា� ំ
៧- គណបកស សរី បង ួបបង ួម ជាតិ មាន ប ធាន �� ះ សំ រិ ន រ ត អាយុ ៧៦ ឆា� ំ
៨- គណបកស ខ្ម រ ជាតិនិយម មាន ប ធាន �� ះ ឃឹម ភុ ន វិហា ន ភទ ប ុស អាយុ ៦៥ ឆា� ំ
៩- គណបកស ពន្ល ឺសរីភាព �ក ថា ច់ រ៉ ង មាន ប ធាន �� ះ ថា ច់ រ៉ ង ភទ ប ុស អាយុ ៨១ ឆា� ំ ។
ចំណក ប ធាន គណបកស សង្គ ះ ជាតិ �ក កឹ ម សុខា ដល ជាប់�ទ ពី បទ កបត់ជាតិ និង កំពុង ជា ប់ ឃុំ � ពន្ធ នាគារ ត ូវ បាន �ក ឌិ ត មន្ទ ីរ ប ធាន តុលាការ កំពូល ចញ ដីកា ឲយ ចូល សវនាការ � ថ្ង ទី ១៦ ខវិច្ឆ ិ កា ខាង មុខ លើ សំណុំរឿង ប្ត ឹង សុំ រំលាយ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ។ រី ឯ � ថ្ង ទី ៣១ ខតុលា តុលាការ កំពូល គ ង បើក សវនាការ លើ បណ្ដ ឹង ប ឆាំង ការ ឃុំខ្ល ួន របស់ ក ុម មធាវី ការពារ ក្ត ី ឲយ �ក កឹ ម សុខា ។
�ក អ៊ុ ក គឹ មសិ ដ្ឋ ក៏ បាន ចញ ដីកា�ះ ឲយ �ក មធាវី ការពារ ក្ត ី �ក កឹ ម សុខា គឺ �ក មធាវី សំ សុ គង់ ចូលរួម សវនាការ
�កឧត្ត មសនីយ៍� អ៊ុក សំណាង ជាអធិបតីក្ន
ុងពិធី ( រូបថត សាយ ករុណា )
ប ក តី ដល ជនបរទស កំពុង កាន់កាប់ ប ើ ប ស់ ។
ក យ ពី បញ្ច ប់ កិច្ច ប ជុំ �ក នាយ ឧត្ត ម សនីយ៍ សុខ ផល អគ្គ នាយក ន អគ្គ នាយកដា� ន អ�� ប វសន៍ បាន ថ្ល ងប ប់ ក ុម អ្ន ក យក ព័ត ៌ មាន ថា « អ្ន ក ដល កាន់កាប់ ឯកសារ មិន ប ក តីរហូត មក ដល់ បច្ច ុបបន្ន នះ មាន ជាង ៧ មុឺន នាក់ ។ អុី ចឹ ង យើង ប កាស បដិសធ ឯកសារ ទាំង អស់�ះមាន ៦ មុខ ដូច ជា សៀវ� សា� ក់ � សៀវ� គ ួសារ អត្ត ស�� ណ ប័ណ្ណ និង លិខិតឆ្ល ងដន ជាដើម �យ ធ្វ ើការ ដកហូត ពី ពួក
ក្ន ុង នាម ជា មា� ស់ បណ្ដ ឹងសាទុក្ខ បទ ស ន្ទ ិ ដ្ឋ ិ ភាព ជាមួយ បរទស ដល �ក ក ធា វី ត ូវ ចូលរួម � ព ឹក ថ្ង ទី ៣១ ខតុលា ឆា� ំ ២០១៧ ។ �ក កឹ ម សុខា ត ូវ បាន ចាប់ខ្ល ួនកាលពី វលា រំ លង អធ ត ឈាន ចូល ថ្ង ទី ៣ ខក�� ឆា� ំ ២០១៧ និង បាន ឃុំខ្ល ួន � ពន្ធ នាគារ ត ពាំង ផ្ល ុ ង ខត្ត តបូងឃ្ម ុំ ។
បនា� ប់ ពី បាន ឃុំខ្ល ួន មួយ រយៈ មធាវី ការ ពារ ក្ត ី បាន ប្ត ឹង ឧទ្ធ រណ៍ ប ឆាំង ការ ឃុំខ្ល ួន នះ ត ក្ន ុង សវនាការ កំបាំង មុខ ជន ត ូវ �ទ កាលពី ថ្ង ទី ២៦ ក�� ឆា� ំ ២៩១៧ របស់សាលាឧទ្ធ រណ៍ បាន សម ច បន្ត ឃុំខ្ល ួន ជន ត ូវ �ទ �យ រកសោ ការ សម ច របស់ សាលាដំបូង រាជធានី ភ្ន ំពញ ដដល តាម មាត ៤៤៣ ន ចបោប់ព ហ្ម ទណ� ន ព ះរាជាណាចក កម្ព ុ ជា ។
ការ ដាក់ ឱសានវាទ ត ឹម រយៈពល ២០ ថ្ង ដល់ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ឱយ ផ្ត ល់ ឯកសារ តតាំង រឿង ក្ត ី រំលាយ គណបកស នះ គឺ គណបកស នះ � រកសោ ជំហរ មិន ដាក់ ឯកសារ តទល់ រឿង ក្ត ី ក្ន ុង បណ្ដ ឹងសុំ រំលាយ គណបកស ឡើយ ។
គិត ត ឹម ថ្ង ទី ២៨ ខតុលា គឺ មុន ឱសានវាទ មក ដល់ មួយ ថ្ង ( ២៩ តុលា ) គណបកស សង្គ ះ ជាតិ� ត អះអាង ថា គណបកស នះ នឹង មិន ដាក់ ឯកសារ អ្វ ី ទាំងអស់� កាន់ តុលាការ កំពូល ដើមបី ការពារ ខ្ល ួន តទល់ នឹង ពាកយ បណ្ដ ឹងសុំ ឲយ រំលាយ គណបកស ។ នះ បើ តាម ការ គូសប�� ក់ របស់ �ក �៉ មុនី វណ្ណ តំណាងរាស្ត គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ។
បើ តាម មន្ត ីជាន់ខ្ព ស់ រូប នះនិយាយ ថា គណ បកស សង្គ ះ ជាតិ មិន បាន ឲយ តម្ល � លើ បណ្ដ ឹង របស់ ក សួងមហាផ្ទ ដល ប្ត ឹង សុំ ឲយ តុលាការ កំពូល រំលាយ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ �ះ ទ �យ បាន ចាត់ ទុក ពាកយបណ្ដ ឹង នះ ថា គឺជា រឿង ន�បាយ ។ មិន ត ឹមត ប៉ុ�្ណ ះ គណបកស ប ឆាំង ដ៏ ធំ មួយ នះ ក៏ មិន បានរ វីរ វល់ ពឹងពាក់ មធាវី ដើមបី ការពារ ក្ត ី �ះ ដរ �យ ទុក ឲយ សំ ណុំរឿង នះ � តាម ដំណើរការ របស់ វា � ចុះ ។
តុលាការ កំពូល កាលពី ថ្ង ទី ៩ ខតុលា បាន បងា្គ ប់ ឲយ ប ធាន គណបកស សង្គ ះ ជាតិ �ក កឹ ម សុខា ដល កំពុង ជាប់ ពន្ធ នាគារ ពី បទ « កបត់ជាតិ » ដាក់ ឯកសារ ត ៀម ឆ្ល ើយ តប � នឹង ពាកយ បណ្ដ ឹងសុំ រំលាយ គណបកស សង្គ ះ
គាត់ គឺ ឯកសារ ទាំង អស់នះ ពុំ មាន ប សិទ្ធ ភាព ក្ន ុង ការ ប ើប ស់ ត� ទៀត ទ » ។
បើ តាម �ក នាយ ឧត្ត មសនីយ៍ សុខ ផល បនា� ប់ ពី អាជា� ធរមាន សមត្ថ កិច្ច ប កាស ដកហូត ឯកសារ ទាំង អស់នះ គឺ ជនបរទស ទាំង�ះ នឹង ឲយ វិល ត ឡប់ � កាន់ ប ទស របស់ ខ្ល ួនវិញ ហើយបើ អ្ន ក សា� ក់ � យូរ អាច ឲយ ដាក់ ពាកយសុំ កា� យជា ជនអ�� ប វសន៍ ស បចបោប់ ។ រហូត មក ដល់ បច្ច ុបបន្ន មាន ជនបរទសជាង ១៩ . ០០០ នាក់ ហើយ ដល អាជា� ធរ កម្ព ុ ជា ចាប់ បញ្ជ ូន� ប ទស របស់ គ វិញ ៕
សាយ ករុណា
សំណុំរឿងរំលាយគណបកស
ក យបុណយអុំទូកតុលាការកំពូលសម ចយកថ្ង 16 វិច្ឆ ិកា បើកសវនាការ
តមកពីទំព័រ 1
ជាតិ ចុះ ថ្ង ទី៦ ខតុលា ឆា� ំ ២០១៧ របស់ ក សួងមហាផ្ទ ក្ន ុង រយៈពល ២០ ថ្ង ហើយ � ថ្ង អាទិតយ ទី ២៩ ខតុលា គឺជា ថ្ង ចុង ក យ ន ឱសានវាទ នះ ។
គួរ រំឭក ថា កាលពី ថ្ង ទី ៦ ខតុលាកន្ល ង � ក ុម មធាវី ក សួងមហាផ្ទ បានដាក់ ពាកយ បណ្ដឹងសុំរំលាយ គណបកស សង្គះ ជាតិ� កាន់ តុលាការ កំពូល �យ ភា� ប់ ជាមួយ នូវ
ភ័ស្ត ុ តាង ចំនួន ២១ កញ្ច ប់ ដល អះអាង ថា ជា សម ង់ សម្ដ ី របស់ �ក កឹ ម សុខា រួម ជាមួយ វី ដ អូ ឃ្ល ី ប ចំនួន ៣ ដល បងា� ញ ថា គណបកស សង្គ ះ ជាតិ បាន ត ូវរ៉ូវ ជាមួយ បរទស ដើមបី ប៉ុនប៉ង ផ្ត ួលរំលំ រាជ រដា� ភិបាល កម្ព ុ ជា ។ ប៉ុន្ត � ក្ន ុង សចក្ត ីថ្ល ងការណ៍ ចុង ក យ របស់ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ កាលពី ថ្ង ទី២៧ ខតុលា បាន គូសប�� ក់ ថា គណបកស សង្គ ះ ជាតិមិន បាន ធ្វ ើ អ្វ ី ខុសចបោប់ �ះ ទ ហើយ បាន ជំទាស់ ដាច់ខាត នូវ ការ ប៉ុនប៉ង រំលាយ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ។ បន្ថ ម លើ នះ សចក្ត ីថ្ល ងការណ៍ យល់ ឃើញ ថា ការ រំលាយ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ គឺជា រឿង ន�បាយ សុទ្ធ សាធ និង បាន ទាមទារ សុំ ឲយ មានការ �ះស យ តាម ផ្ល ូវ ន�បាយ វិញ ។
យា៉ងណា ក៏ �យ អ្ន កនាំពាកយ តុលាការ កំ ពូល �ក � មុនី � ត ធា� ប់ បាន ប ប់ វិទយុ បារាំង អន្ត រ ជាតិ កាលពី ថ្ង ទី ២២ ខតុលា ថា ក្ន ុង ករណី ដល គណបកស សង្គ ះ ជាតិ� ត មិន ព ម ដាក់ ឯកសារ តាម ការ បងា្គ ប់ របស់ តុលាការ ក្ត ី ក៏ តុលាការ � ត បន្ត នីតិវិធី របស់ ខ្ល ួន ដដល ។ �កបន្ត ថា បើ តុលាការ កំពូល បើក សវនាការ នា ពល ខាង មុខ ត ភាគី គណបកស សង្គ ះ ជាតិ មិន ចូលរួម ឬ មិន ពឹងពាក់ មធាវីដើមបី ការពារ សិទ្ធ ិ ក៏ សវនាការ �ះ អាច ប ព ឹត្ត �បាន ដរ ។
សូម ប�� ក់ ថា ពាកយ បណ្ដ ឹងសុំ ឲយ រំលាយ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ដល កំពុង ស្ថ ិត � ក្ន ុង ដ របស់ តុលាការ កំពូល នះ គឺ ធ្វ ើ ឡើង ខណៈ វិ�ធនកម្ម ចបោប់ ចំនួន ៤ ដល បើកផ្ល ូវ ឲយ មាន ការ យក អាសនៈ របស់ គណបកស ដល ត ូវ រំលាយ � បងចក ឲយ គណបកស ផសង ទើបត ត ូវ បាន ព ះមហាកសត ឡាយ ព ះ ហស្ត ល ខាដាក់ ឲយ ប ើប ស់ កាលពី ថ្ង ទី ២៥ ខតុលា កន្ល ង មក ៕
ស សុខុម