ទំព័រ 2 ព ឹត្ត ិការណ៍ជាតិ
លខ 9230 ថ្ង ចន្ទ ទី 30 ខ តុលា ឆា� ំ 2017
មិនឱយមាន បដិវត្ត ន៍ពណ៌ក្ន ុង ព ះរាជាណាចក កម្ព ុ ជាជាដាច់ខាត ពលរដ្ឋ សារ ព័ត៌មាន គា� នវិជា� ជីវៈ ប មាណ 200នាក់ស្វ ង រក ការ គាំទ
សម្ត ចពិជ័យសនា ទៀ បាញ់ ប មុខកងទ័ពកម្ព ុ ុ ជា ( រូបថត ពុយ វឌឍនា )
ខត្ត ស្ទ ឹងត ង ៖ ក្ន ុង ពិធី ប កាស បង្ក ើត កងពលតូចអន្ត រាគមន៍ លខ ១២៨ ចំណុះ �ធ ភូមិ ភាគ ទី ១ នា ព ឹកថ្ង ទី ២៨ ខតុលា ដល បាន ប រព្ធ ធ្វ ើ � ព លាន យន្ត ខត្ត ស្ទ ឹងត ង សម្ត ច ពិជ័យ សនា ទៀ បាញ់ ឧ ប នា យករដ្ឋ មន្ត ី រដ្ឋ មន្ត ី ក សួង ការ ពារ ជាតិ បាន ថ្ល ងថា មិន ឱយ មាន បដិវត្ត ន៍ ពណ៌ក្ន ុង ព ះរាជាណាចក កម្ព ុជា ជាដាច់ខាត ។ ចាប់ ពល នះ និង ក យ ការ �ះ �� ត ជាតិ ឆា� ំ ២០១៨ មិន ឱយ មាន ប�� កើត ឡើង ជា ដាច់ខាត គ ប់ ទិស ទី គ ប់ ទីកន្ល ង ឱយ ត មាន ចលនា ណា មួយ ទាមទារ�ះ លង កឹ ម
រាជធានីភ្ន ំពញ ៖ ក ុម ប ជាពលរដ្ឋ ប មាណ ២០០ នាក់ បាន � ខ្ល ួនឯង ថា ជា ពល រដ្ឋ សារព័ត៌ មាន� ព ឹក ថ្ង ទី ២៧ តុលា បាន ស្វ ងរក ការ ទទួលសា្គ ល់ ពី សា� ប័នជំនាញ ដើមបី ឲយ ពួក គាត់ អាច ចូលរួម ក្ន ុង ការ ទទួល បាន ព័ត៌មាន ដូច អ្ន ក សារព័ត៌មាន អាជីព ដរ ពល ចុះ � យក ព័ត៌មាន ។ ពិធី នះ មានការ ចូលរួម ពី អ្ន ក សារព័ត៌មាន អាជីព ប ជាពលរដ្ឋ សារព័ត៌មាន និង និសសិត សារព័ត៌មាន យា៉ង ច ើន កុះករ ។
ការ លើក ឡើង របស់ ពលរដ្ឋ សារព័ត៌មាន នះ បាន ធ្វ ើ ឡើង ក្ន ុង វទិកា ប ចាំឆា� ំ ស្ត ី ពី ការ ភា� ប់ ទំនាក់ទំនងពលរដ្ឋ សារព័ត៌មាន ជាមួយ អ្ន ក សារព័ត៌មាន វិជា� ជីវៈ និង និសសិត សារព័ត៌ មាន � សណា្ឋ គារ សាន់ វ ។ ក ុម ប ជាពលរដ្ឋ មក ពី រាជធានី ខត្ត ដល អះអាង ថា ពួក គាត់ បាន ចូលរួម ការ សិកសោ ផ្ន កសារព័ត៌មាន �យ ( VOD ) បាន លើក ឡើង ថា ចង់បាន ការ ទទួល សា្គ ល់ ដូច អ្ន ក សារព័ត៌មាន អាជីព ព ះ ពួក គាត់ បាន ចូល ផ្ត ល់ ព័ត៌មាន តាម បណា្ដ ញ សង្គ ម និង ជា ការ ជូនដំណឹង ដល់ អ្ន កសារព័ត៌មាន អាជីព ។
អ្ន កស ី ល័ ក្ខ ជា អាជីវករ បាន និយាយថា អ្ន កស ី ចង់ ចូលរួម ផ្ត ល់ ព័ត៌មាន ជូន ដល់ សាធា រណជន ដរ ។ អ្ន កស ី បាន លើក ឡើង ថា ពល ខ្ល ះ ព័ត៌មាន � ក្ន ុង ផសោរ អ្ន កសារព័ត៌មាន អាជីព
សុខា មិន បាច់ សុំ �បលថា� ក់លើ ទ ព ះ មាន មនុសស ទ ។ ផង ដរ ៕
ពុយ វឌឍនា មិន អាច � ចូល យក ព័ត៌មានបាន ទ ព ះ
អង្ក រកា� យជាបាយ
កម្ព ុជា បាន សម ច ប្ត ឹងអា ម រិ ក � កាន់ អង្គ ការសហប ជាជាតិហើយ ករណី គ ប់បក គីមី របស់ អា ម រិ ក � លើ ដី ខ្ម រ ។
ការ ប កាស របស់ ប មុខ ការទូត កម្ព ុ ជា នះ បាន ធ្វ ើ ឡើង � ក្ន ុង ពល ដល �កទស រដ្ឋ មន្ត ី បាន អ�្ជ ើញ ចុះ � កាន់ ស ុក សា� ង ខត្ត កណា្ដ ល នា ព ឹក ថ្ង ទី ២៩ តុលា ដើមបី ផសព្វ ផ សោយ ពី សា� នការណ៍ ន�បាយ � កម្ព ុ ជា ។ � ក្ន ុង ជំនួប ជាមួយ សមាជិក គណបកស ប ជាជន កម្ព ុ ជា� ទី�ះ �ក ទស រដ្ឋ មន្ត ី ប ក់ សុខុន បាន ថ្ល ង ថា « រឿង គ ប់បក គីមី នះ យើង បាន សម ច ប្ត ឹង � អង្គ ការ សហ ប ជា ជា តិ ហើយ ដើមបី ឲយ គ បញ្ជ ូន អ្ន កជំនាញ និង អ្ន ក បច្ច កទស មក ស វជ វ និង ពិនិតយ លើ គ ប់ បក គីមី ទាំងនះ ។
ជា ការ កត់សមា្គ ល់ កាលដល កម្ព ុ ជា សម ច ប្ត ឹង � អង្គ ការសហប ជាជាតិ លើ ករណី គ ប់បក គីមី នះ គឺ បាន ធ្វ ើ ឡើង បនា� ប់ ពី សា� ន ទូត អា ម រិ ក ប ចាំ � កម្ព ុ ជា បាន ចញ សចក្ត ីថ្ល ងការណ៍ មួយ �យ � គ ប់ បក គីមី ទាំង�ះ ថា ត ឹម ជា ឧស្ម ័ន បង្ហ ូ ទឹកភ្ន ក ។ សចក្ត ី ថ្ល ងការណ៍ ដល បាន ធ្វ ើ ឲយ ប មុខ រាជ
ប�� ចបោស់ លាស់ ណាស់ ព ះ ជន កបត់ជាតិ ត ូវ ត មាន �ស គា� ន នរណា មួយមក តាំងខ្ល ួន ឱយ �ះ លង បានជា ដាច់ខាត ។
សម្ត ច ពិជ័យ សនា ទៀ បាញ់ បន្ត ថា ពល ដល គណបកស សង្គ ះ ជាតិត ូវ កាត់ក្ត ី រំលាយ�យ តុលាការ កំពូលនា ពល ខាង មុខ នះ រួច ហើយ កើត ទុក ្ខ មិន សុខចិត្ត ចាប់ផ្ត ើម ប កូក ប កាស � គ្ន ីគា� ប �្ជ ញ មហិទ្ធ ិឫទ្ធ ិ តាម រូបភាព ផសង ៗ មិន អនុ�� ត ជា ដាច់ខាត ។ បកស នះ រលាយ ព ះប ព័ន្ធ របស់ អ្ន កឯង ជា ប ព័ន្ធ កបត់ជាតិ ដូចនះ ត ូវ រំលាយ បកសមិនមន
រដា� ភិបាល កម្ព ុជា មាន ប តិកម្ម ខា� ំង ៗ និង �្ក ល �ស ផង ដរ ។ �ង តាម ការ ចុះ ផសោយ របស់ គហទំព័រ ( Fresh News ) បាន ស ង់ សម្ត ី �ក ទស រដ្ឋ មន្ត ី ប ក់ សុ ខុន ដល បាន ថ្ល ង បន្ថ ម ថា គសម ច វាសនា ជំនួស យើង ទើប គ យក គ ប់បក មក ទមា� ក់ លើ យើង ។
ប៉ុន្ត យា៉ងណា ក៏ �យ � មិន ទាន់ ប�� ក់ ចបោស់�ឡើយ ទ ថា តើពាកយបណ្ដឹង របស់កម្ពុជា �ះ នឹង ធ្វ ើ ឡើង ពល ណា�ឡើយ ទ ។
ប�� គ ប់បក គីមី � ស ុក រមាស ហក ខត្ត សា� យរៀង គួរ ជម ប ជូន ថា កម្ព ុ ជា ទើបត បញ្ច ប់ បសក កម្ម គាស់ យក គ ប់បក គីមី មួយ គ ប់ ពី ក្ន ុង បរិវណ សាលា បឋម សិកសោ គគីរ ស្ថ ិត � ក្ន ុង ឃុំ គគីរ ស ុក រមាស ហក បនា� ប់ ពី រដា� ភិបាល កម្ព ុជា បាន ទាមទារ ឲយ ភាគី អា ម រិ ក មក គាស់ យក គ ប់បក �ះ ត ឡប់ � វិញ អា ម រិ កបាន ទមា� ក់ មក លើ ទឹកដី កម្ព ុ ជា ក្ន ុង អំឡុង សម័យ សង្គ ម វៀតណាម ។ ក ុម អ្ន កជំនាញ កម្ព ុជា ដល បាន បើក ប តិបត្ត ិ ការ �ះ គ ប់បក គីមី �ះ ក៏ បាន ប កាស ពី ការ រក ឃើញ នូវ គ ប់បក គីមី ប មាណ ១៥ ទីតាំង ផសង ទៀត � ក្ន ុង ខត្ត សា� យរៀង ខណៈ ដល ពលរដ្ឋ
មនុសស ដល មិនដឹង អី យើង អា ធយោ ស ័យ ឱយ បើសិន ព ម ចុះចូល រួម រស់ ជាមួយ គណបកស ប ជាជន មិន ឱយ គាត់ � ណា ទ ។ ប៉ុន្ត បើ សិនជា នាំ គា� ប កូក ប កាស តវា៉ មុខ តុលាការ ឬ កន្ល ង មួយ ចំនួន មិន ចាំ បាច់ ដល់តុលាការ ទ ឥឡូវ កន្ល ង ណា បំផុស ចញ រឿង ហ្ន ឹង គឺ ចាត់ការ ភា� ម � កុំ ទុក ឱយ វា � វង ឆា� យ ទៀត ។ ប ភព សំខាន់ បំផុត យក ទម ង់ បបបដិវត្ត ន៍ ពណ៌មក អនុវត្ត � កម្ព ុជា យើង មិន អនុ�� ត ជា ដាច់ខាត ។
គួរ ប�� ក់ ថា សម្ត ច ត �នាយក រដ្ឋ មន្ត ី ហ៊ុន សន អម ដំណើរ �យ �ក នាយ ឧត្ត ម សនីយ៍ ប៉ុ ល សា រឿន អគ្គ ម ប� � ការ ន កង � ធពល ខមរភូមិន្ទ �ក នាយ ឧត្ត ម ស នីយ៍ គន់ គី ម អគ្គ ម ប�� ការ រង និង មន្ត ីជាន់ខ្ព ស់ ជា ច ើន រូបទៀត បាន អ�្ជ ើញ មក ដល់ ទឹកដី ន ខត្ត ស្ទ ឹងត ង នា ព ឹក ថ្ង ទី ១៦ ខសីហា ឆា� ំ២០១៧ ក្ន ុង ដំ ណើរ ចុះ សួរសុខទុក្ខ កងទ័ព � ប�� ការដា� ន �ធភូមិ ភាគ ទី ១ ។ �ល បំណងសំខាន់ គឺ ពិនិតយ �ះស យ ការ លំបាក របស់ កងកមា� ំងប ដាប់អាវុធ និង ការបង្ក ើត កង ពល តូចអន្ត រាគ មន៍ ថ្ម ី មួយ លខ ១២៨ឬ � ថា កងពលតូច ថ្ម ើរជើង លខ ១២៨ ចំណុះ ឱយ �ធភូមិ ភាគ ទី ១ ហើយ នឹង ដាក់ ទីតាំង កង ទ័ព ជើង ទឹក ឱយ ប ចាំការ � ខត្ត ស្ទ ឹងត ង
កម្ព ុជាសម ចប្ត ឹងអាមរិក�អង្គ ការសហប ជាជាតិករណីគ ប់បកគីមី
តមកពីទំព័រ 1
ខ្ម រ ត ូវ បាន រក ឃើញ ថា មាន ៩៩ នាក់ បាន រង ឥទ្ធ ិពល គ ប់បក គីមី ។
រហូត មក ទល់ ពល នះ ក ុមការងារ ន អាជា� ធរ មីន កម្ព ុជា ( MAC ) និង អង្គ ភាព គ ប់គ ង អាវុធ គីមី សាស្ត ន ក សួង ការ ពារ ជាតិ បាន ផា� ក សកម្ម ភាព ក្ន ុង ការ �ះ យក គ ប់ បក គីមី �ះ ត បាន កំណត់ ទីតាំង ទាំង ១៥ �ះ ហើយ និង ការពារ មិន ឱយ មាន ការ ប៉ះពាល់ ។
�ក ហង រតនា នាយក មជឈមណ� ល សកម្ម ភាព កំចាត់ មីន កម្ព ុ ជា សុី មា៉ក់ ធា� ប់ បាន អះអាង ថា ប តិបត្ត ិ ការ រុករក គ ប់បក គីមី អាច ប ឈម នឹង ការ លំបាក �យសារ ត សារធាតុ គ ប់បក គីមី នះ � ត មាន គ ះថា� ក់ ខា� ំង និង ទាមទារ បច្ច កទស ខ្ព ស់ ។
�ង តាម គហទំព័រ Fresh News ផសោយ លា� ច ថ្ង ទី ២៩ តុលា ថា �ក លី ធុ ច ទស រដ្ឋ មន្ត ី និង ជា អគ្គ លខាធិការ អាជា� ធរ មីន បាន ផ្ញ ើ លិខិតផ្ល ូវការ មួយ ជូន ចំ�ះ �ក Willam A . Heidt ឯកអគ្គ រដ្ឋ ទូត សហរដ្ឋ អាមរិក ប ចាំ កម្ព ុជា �យ សម្ត ង ការ �កសា� យ និង រង្គ ៀស ចិត្ត យា៉ង ខា� ំង ចំ�ះ សចក្ត ីថ្ល ងការណ៍ របស់ សហរដ្ឋ អាមរិក ថា គ ប់បក � ខត្ត
សម ្ត ី ធា� ក់ មាស ន សម្ត ច ត�
-កាសត « �ះ » ចុះ យា៉ង ឱឡា ថ្ល ង សង្ក ថាដ៏ ប ព -សម្ត ី សម្ត ច ផា� ច់ កង្វ ល់ ពាកយ ពចន៍ មាន ន័យ ថ្ល ដូច មាស -ប ក់ ខ បង្ក ើន ច ើន ឲយ ល្អ ទាំង ថ្ល សុខភាព ក៏បាន ប្ត ូរ -ឯ អ្ន ក បឹង កក ់ កក់ �� ផសង បញ្ច ប ់ តវា ៉ ហា �យ មាត់ -សង្ក ថា ប�� ក់ �យ សម្ត ច ត ូវ �ះ ប�� �យ កញ្ឆ ក់ -សម្ត ី ថ្ល ថា� មា� ស់ ការរាស្ត សូម បារមី ជាតិ ដ៏ ស័ក្ត ិសិទ្ធ ិ
បទពាកយ ប ំ ពីរ សម្ត ច មហា ត� បតី ប ជា អរ ក សបបោយ ណាស់ ។ កម្ម ករ អរ ជ ុល លើក ដទះ ឱយ ប ជារាស្ត ស ក ជ� ។ ទឹក ចិត្ត កម្ម ករ នាំគា� �៊ ចំណាយ ថ្ល ថ្ន ូរ បន្ទ ុក រដ្ឋ ។ ឯកឧត្ត ម ឃួង ស ង ធ្វ ើ ប កដ សម ួល ផ្ល ូវចិត្ត កុំ ឱយ ល្អ ក់ ។ រៀប ឱយ បាន ស ច រឿង បឹងកក់ ឱយអ្ន ក បឹងកក់ បាន ស្ង ប់ ចិត្ត ។ ហាឡើង ធា� ក់ មាស យា៉ង ចបោស់ ពិត ឱយ កម្ព ុ ជា រដ្ឋ ស្ថ ិត ក្ន ុង សុខ ៕
និពន្ធ �យ សារមយ នុត ( កវីអនាថា )
សា� យរៀង គ ន់ត ឧស្ម ័ន បង្ហ ៀរ ទឹកភ្ន ក ។
�ង តាម លិខិត របស់ អាជា� ធរ មីន បាន សរសរ ថា « យើងខ្ញ ុំ មានការ �កសា� យ និង រ ង្គ ៀ ស ចិត្ត យា៉ង ខា� ំង ចំ�ះ សចក្ត ីថ្ល ងការណ៍ របស់ សា� នទូត ដល បាន បងា� ញ ការ មើល ស ល និង ខ្វ ះ ការ វាយតម្ល លម្អ ិត ចំ�ះ ភាព ធ្ង ន់ធ្ង រ ន ផល ប៉ះពាល់យា៉ង ធំធង ចំ�ះ សុខភាព ដល បណា្ដ ល មក ពី គ ប់បក ទាំង�ះ ។ បនា� ប់ ពី មាន សចក្ត ីថ្ល ងការណ៍ របស់ សា� នទូត ប ជាពលរដ្ឋ កម្ព ុជាដល មិន ពញ ចិត្ត នឹង សចក្ត ីថ្ល ងការណ៍ បាន ស្ន ើ ឲយ សា� ន ទូត សហរដ្ឋ អាមរិក គួរត ប មូល និង យក គ ប់បក ទាំង�ះ � រកសោ ទុក ក្ន ុង សា� នទូត អា ម រិ ក ដើមបី ប�� ក់ ថា គ ប់បក ទាំង�ះ គា� ន ផល ប៉ះពាល់ ដល់ សុខភាព » ។
ក្ន ុង លិខិត ដដល បាន កត់ សមា្គ ល់ថា ក្ន ុង សចក្ត ីថ្ល ងការណ៍ របស់ �ក ក៏ បាន និយាយ សំ� ដល់ ការ ផ្ត ល់ ជំនួយ ចំនួន ១៣១ លាន ដុលា� រ អា ម រិ ក របស់ សហរដ្ឋ អាមរិក ដល់ វិស័យ សកម្ម ភាព មីន � កម្ព ុជា ។ ក្ន ុង នាម ជា អាជា� ធរ ជាតិ យើង ចាំបាច់ ត ូវ ការ ការ ប�� ក់ យា៉ង ចបោស់ ថា តើ ជំនួយ ទាំងនះ បាន ផ្ត ល់ មក កម្ព ុ ជា យា៉ងដូចម្ត ច ។ �យហតុ នះ យើង ស្ន ើ ឲយ សា� នទូត អា ម រិ ក ផ្ត ល់ នូវ របាយការណ៍ លម្អ ិត អំពី �� ះ សា� ប័ន ឬ អង្គ ការ និង អំពី ទំហំ ថវិកា ដល ពួក គ បាន ទទួល ក្ន ុង ជំនួយ នះ ។
ប�� គ ប់ មីន និង សំណល់ ជាតិ ផ្ទ ុះ ពី សង្គ ម រួម ទាំង អាវុធ គីមី ដូច ជា គ ប់បក ដល បាន រក ឃើញ ក្ន ុង ខត្ត សា� យរៀង � ត ជា ប�� មនុសសធម៌ ដ៏ សំខាន់ មួយ ដល កម្ព ុជា នឹង ត ូវ ប ឈម មុខជា ច ើន ឆា� ំ ក្ន ុង ពល អនាគត ខាង មុខ ។ ជា ការ ឆ្ល ើយ តប វា ទាមទារ នូវ កិច្ច ខិតខំ ប ឹងប ង ផ្ន ក មនុសសធម៌ ជា ច ើន ។ ក្ន ុង ន័យ នះ អាជា� ធរ មីន សូម សម្ត ង នូវ ការ �តសរសើរ ចំ�ះ តួនាទី របស់ សហរដ្ឋ អាមរិក ក្ន ុង ការ ធ្វ ើ ការ រួម គា� ដើមបី �សសមា� ត ប�� សំណល់ ជាតិ ផ្ទ ុះ ពី សង្គ ម នះ � កម្ព ុជា ។ យើង ក៏ បាន ទទួល នូវ ការ លើកទឹកចិត្ត ពី សហរដ្ឋ អាមរិក ក្ន ុង ការ ទទួលយក ទំនួល ខុស ត ូវ �ះស យ ករ្ដ ិ៍ ដំណល សង្គ ម របស់ អា ម រិ ក និង ឆ ន្ទ ៈ របស់ សហរដ្ឋ អាមរិក ក្ន ុង ការ ពិចារ ណា លើ សំណើ ជំនួយ ។ ក្ន ុង នាម ជា អាជា� ធរ ជាតិ យើង សងឃឹមថានឹង បាន ចូលរួម ក្ន ុង កិច្ច សន្ទ នា ប កប�យ ផ្ល ផា្ក ក្ន ុង ន័យ លើកកម្ព ស់ កិច្ច សហប តិបត្ត ិការ និង ការ គាំទ ដើមបី �សសមា� ត ករ្ដ ិ៍ ដំណល សង្គ ម ទាំងនះ ៕
សហការី
�កអនុរដ្ឋ លខាធិការ អ៊ុក គឹមសង ថ្ល ង ក្ន
ុងពិធី ( រូបថត ស . សុខុម ) ប ធាន មិន អនុ�� ត ហើយ មាន ត អាជីវករ ទ ដល � ទី �ះ អាច ដឹង ពី ព័ត៌មាន ពិត ទាំងអស់ ក្ន ុង ផសោរ �ះ ផ្ត ល់ ចញ មក ក បាន ។
អ្ន កស ី បាន លើក ឡើង ថា តើការ ចូល យក ព័ត៌មាន របស់ គាត់ និង ការ ផសោយ តាម ប ព័ន្ធ បណា្ដ ញ សង្គ មប ស់ចាក ក មសីលធម៌ និង វិជា� ជីវៈ សារព័ត៌មាន ដរ ទ ? អ្ន កស ី បាន ស្ន ើ សុំ ដល់ ក សួង ព័ត៌មាន និង ក្ល ិប អ្ន កកាសត កម្ព ុជា ជួយ ពនយល់ ដល់ ពួក គាត់ ពី អាជីព អ្ន ក សារព័ត៌មាន ។
�ក នូ រ៉ ន ប ជាពលរដ្ឋ មា� ក់ មក ពី ខត្ត �ធិ៍ សាត់ ដល បាន ចូលរួមក្ន ុង វទិកា បាន និយាយ ថា ពលរដ្ឋ សារព័ត៌ មានបាន ចូលរួម ផ្ត ល់ ព័ត៌មាន តាម បណា្ដ ញ សង្គ ម មិន ដល ខុសឆ្គ ង នឹង ក មសីលធម៌ អ្វ ី ម្ត ងណា �ះ ទ ។ �ក បាន លើក ឡើង ថា ៖ « យើង ជា ពលរដ្ឋ សារព័ត៌ មានបាន ផ្ត ល់ ព័ត៌មាន ទាន់ ហតុការណ៍ ដល់ សាធារណជន � ពល ដល ព ឹត្ត ិការណ៍ មួយ បាន កើតឡើង មុន អ្ន ក សារព័ត៌មាន អាជីព � ដល់ � ទៀត » ។ �ក ថា ពលរដ្ឋ សារព័ត៌មាន ទាំងអស់ បាន ចូលរួម វគ្គ បណ្ដ ុះបណា្ដ ល ដរ ត គា� ន សា� ប័ន បម ើ ការងារ ទ ។
�ក អ៊ុ ក គឹម សង អនុរដ្ឋ លខាធិការ ក សួង ព័ត៌មាន បាន លើក ឡើង ថា ពលរដ្ឋ អ្ន ក សារព័ត៌មាន នឹង ជួប ប�� �យសារ ពួក គាត់ គា� ន សា� ប័ន ពិតប កដ និង គា� ន ប័ណ្ណ សមា្គ ល់ ដល ចញ �យ សា� ប័ន ដល ទទួលសា្គ ល់ �យ ចបោប់ ឬ ក ុមហ៊ុន ។ �ក ថា « ពួក គាត់ អាច ផសោយ តាម ប្ល ុក ឬ បណា្ដ ញ សង្គ ម ។ ត គាត់ អាច សរសរ ព័ត៌មាន បាន �ះបីជា មិនមន ជា អ្ន ក ព័ត៌មាន អាជីព ក្ត ី » ។
�ក បាន បន្ថ ម ថា អ្ន កសារព័ត៌មាន មិន មន អាជីព គួរត បង្ក ើន ឲយ មានការ ប�� ក់ ពី អាជា� ធរ ឬ សា� ប័ន ដល ចបោប់ អនុ�� ត ។ � ពល ណា សរសរ គា� ន វិជា� ជីវៈ ទ ព័ត៌មាន �ះ វា កា� យជា ព័ត៌មាន មិន ពិត ។ �ក ថា ក្ល ិប អ្ន ក សារព័ត៌មាន គួរ ជួយ ពលរដ្ឋ សារព័ត៌មាន ក្ន ុងការ សរសរ ព័ត៌មាន នះឱយបានត ឹមត ូវ ។
�ក ថា ចំ�ះ អ្ន ក សារព័ត៌មាន អាជីព មានការ ទទួលខុសត ូវ និង មានការប ុង ប យ័ត្ន ត សម ប់ ពលរដ្ឋ សារព័ត៌មាន ខ្ល ះ សរសរ ត មួយ ចំហៀង មិនអាចយកជាការបានទ ។ � ពល នះ ចង់ បងា� ញ ថា � ពល ណា ដល ពលរដ្ឋ អ្ន ក សារព័ត៌មាន សរសរ ព័ត៌មាន បាន ហើយ ត ូវ ផសោយ � កន្ល ង ណា ។
�ក បាន លើក ឡើង ថា ចបោប់ ស្ត ី ពី សិទ្ធ ិ ទទួល បាន ព័ត៌មាន នះ គ ង ប ើ ពល ៣ ឆា� ំ ដើមបី តាក់តង ហើយ ពល នះ មាន រយៈពល ២ ឆា� ំ មិន ទាន់ ចប់ �ឡើយ ទ ។ �ក ថា � ពល ចបោប់ នះ អនុម័ត ឲយ ប ើប ស់ អ្ន កសារព័ត៌មាន អាជីព ឬ ប ជាពលរដ្ឋ ជា អ្ន កសារព័ត៌មាន អាច ផសោយ ព័ត៌មាន �យ មិន ចាំបាច់ សុំ និង មាន សិទ្ធ ិ ទទួល ព័ត៌មាន � តាម សា� ប័នរដ្ឋ ទ ។
�ក អនុរដ្ឋ លខាធិការ បាន លើក ឡើង ថា អ្ន ក សារព័ត៌មាន វិជា� ជីវៈ មាន សា� ប័ន ពិតប កដ និង មាន ក មសីលធម៌ ផ្ទ ៀងផា� ត់ ព័ត៌មាន គ ប់ ជ ុងជ យ មុន ចញផសោយ ។ � កម្ព ុ ជា បណា្ដ ញ សង្គ ម ហ្វ សប៊ុ កបាន ពញ និយម ណាស ់ ។ �ក ថា « ការ ប ើ បណា្ដ ញ សង្គ ម ប�� ះ ព័ត៌មាន ត ូវ ប ុង ប យ័ត្ន ពះ កាលណា ផសោយ ព័ត៌មាន មិន ពិត កា� យជា ការ បំពុល បរិ សា� ន សង្គ ម និង ប ឈម ចំ�ះ ផ្ល ូវចបោប់ ។
�ក បាន លើក ឡើង ថា ប ជាពលរដ្ឋ សារព័ត៌មាន ចង់បាន ការ ទទួលសា្គ ល់ �យ ក សួង ព័ត៌មាន គួរ ប មូលគា� បង្ក ើតជា សា� ប័ន នីតិបុគ្គ ល មួយ មាន រចនាសម្ព ័ន្ធ មាន ប ធាន ក ុមការងារ និង ដាក់ សុំ � ក សួង ព័ត៌មាន សុំ ប័ណ្ណ សារព័ត៌មាន ប ើប ស់ ដូច អ្ន កសារព័ត៌មាន វិជា� ជីវៈ ដលកំពុង ប កបការងារ ប ច្ច ុបប ន្ន ដរ ។ �ក ថា ពល នះ ក សួង ព័ត៌មាន កំពុង ពិនិតយ លើ ចបោប់ ស្ត ី ពី សិទ្ធ ិ ទទួល បាន ព័ត៌មាន បាន ចំណាយពល ប មាណ ២ ឆា� ំ ក្ន ុង គម ង ៣ ឆា� ំ ដើមបី អនុ ម័ តចបោប់ នះ ។
�ក បាន ប�� ក់ ថា ចបោប់ ស្ត ី ពី សិទ្ធ ិ ទទួល បាន ព័ត ៌មាន នះ មានការ ជួយ ពី ប ទស ស៊ុ យ អត ក្ន ុង ការ រៀបចំ ឡើង ។ � ពល ចបោប់ នះ អនុម័ត អ្ន ក សារ ព័ត ៌មាន ប ជាពលរដ្ឋ អ្ន កសារ ព័ ត័ មាន អាច សុំ ព័ត៌មាន ឬ ស្វ ងរក ព័ត៌មាន ពី សា� ប័នរដ្ឋ មក ចុះ ផសោយ បាន ។ �ក ថា ចបោប់ សារព័ត៌មាន កម្ព ុ ជា សារព័ត៌មាន ចុះ ផសោយ មិន ចាំបាច់ សុំ ការ អនុ�� ត�ះ ទ ។
�ក ណុ ប វី នាយក ប ព័ន្ធ ផសព្វ ផសោយ ឯក រាជយ បាន លើក ឡើង ថា មាន ពលរដ្ឋ អ្ន កសារ ព័ត៌មាន ប មាណ ២០០ នាក់ ក្ន ុង�ះ ស្ត ី ៣០ % ត ូវ បាន បណ្ដ ុះបណា្ដ ល ។ �ក ថា ពលរដ្ឋ សារព័ត៌មាន ទាំង�ះ មាន មក ពី សកម្ម ជន ព ឡង់ កម្ម ករ កម្ម ការិនី តាម �ងចក អ្ន ក លក់ដូរ តាម ចិ�្ច ើម ផ្ល ូវ ។
�ក បាន អះអាង ថា បនា� ប់ ពី បាន បណ្ដ ុះ បណា្ដ ល ពលរដ្ឋ អ្ន ក សារព័ត៌មាន អាច ថតរូប ភាព � កន្ល ង កើតឡើង ផសោយ តាម បណា្ដ ញ សង្គ ម ផ្ត ល់ ជូន �រាជ រដា� ភិបាល និង អ្ន កសារព័ត៌មាន អាជីព ។ �ក ថា � កម្ព ុ ជា ពល នះ មានការ ប ើ បណា្ដ ញ សង្គ ម និង អីុ ន ធើរ ណ ត គួរ ឲយ
មានការ ចាប់អារម្ម ណ៍ ខុស ប្ល ក ពី មុន ។
�ក ប៉ន ប៉ុណា្ណ ប ធាន ក្ល ិប អ្ន កកាសត កម្ព ុជា បាន លើក ឡើង ថា ប ជាពល រ ដ្ឋ សារ ព័ត៌មាន ឬ ព័ត៌មាន ផ្ត ល់ �យប ជាពលរដ្ឋ តាម សហ គមន៍ មិនមាន សា� ប័ន ទទួលសា្គ ល់ ឬ ទទួល ខុស ត ូវ តាម ផ្ល ូវចបោប់ ទ ។ �ក ថា ពលរដ្ឋ សារ ព័ត៌ មាន មិនមន ជា អ្ន កសារព័ត៌មាន ដល មាន សា� ប័ន ទទួលខុសត ូវ �ះទ និង ផសោយ ពី អ្វ ី ដល ពួក គាត់ បាន ថត ឬ សរសរ ភាគច ើន គឺ� លើ បណា្ដ ញ សង្គ ម ។
�ក លើក ឡើង ថា « អ្ន ក សារព័ត៌មាន គ ផ្អ ក លើ កតា� ដូច ជា ក មសីលធម៌ វិជា� ជីវៈ ផសោយ ព័ត៌មាន ពិត និង ទទួលខុសត ូវ ចំ�ះ មុខ ចបោប់ និង មានចំណះ ផង ដរ លើ វិស័យ ព័ត៌មាន ពល ខ្ល ះ ព័ត៌មាន ពិត ខ្ល ះ មិន អាច ផសោយ បាន ទ ព ះ ចបោប់ ហាមឃាត់ ។ ដូច ជា ករណី ប មាថ ព ះមហាកសត សន្ត ិ ជាតិ ជាដើម » ។
�ក ថា ពលរដ្ឋ សារព័ត៌មាន បើ �ះបីជា បាន យល់ ដឹង ពី ការ ថត ឬ បញ្ជ ូន ព័ត៌មាន តាម លទ្ធ ភាព លើ បណា្ដ ញ សង្គ ម ក្ត ី ត �ត មិនមន ជា អ្ន ក សារព័ត៌មាន អាជីព ដដល ព ះ គា� ន សា� ប័ន ពិតប កដ ហើយ ពួក គាត់ គា� ន សា� ប័ន ទទួលសា្គ ល់ �យ ចបោប់ ណាមួយ ប�� ក់ ឬ ទទួលខុសត ូវ លើក ការ ផសោយ ព័ត៌មានទ ។ �ក ថា �ក មិន ចង់ និយាយ ពី អ្ន ក សារព័ត៌មាន វិជា� ជីវៈ �ះ ទ ព ះ ពួក គាត់ មានការ ទទួល ខុសត ូវ ចាប់ពី ខ្ល ួនឯង អង្គ ភាព ដល ខ្ល ួន បម ើ ការ ងារ និង ធានា ចំ�ះ មុខ ចបោប់ លើ អត្ថ បទ ដល ចញ ផសោយ ៕
ស . សុខុម