KOHSANTEPHEAP MEDIA Kohsantepheapdaily 2017/10/16 | Page 3

ព ឹត្ត ិកា រណ៍ជា ត ទំព័រ 3 លខ 921 9218 ថ្ង ចន្ទ ទ ទី 16 ខ តុលា ឆា ំ 2017 កបណ ិត ប៉ន សីុម៉ន សំណះសំណា ល វត្ត ព ះបា ទអង្គ ឌួងមា នជ័យ សា ន និងផ្ល ូវឧកញា៉ លី យ៉ុងផា ត់ ត ូវបា នបញ្ច ប់ កា រធ្វ ើដំណើរឆ្ល ង... តមកពីទំព័រ 1 ពី ប មុខ រា ជរដា ភិបា ល បា ន សម ចចិត្ត ទិញ ផា ច់ ពី ក ុមហ៊ុន អិ លវា៉ យភី គ ូ ប រប ស ក ធ្វ ើ ចរា ចរណ៍ ជា សមបត្ត ិ សាធា រណៈ វិញ យ ឧ ក ញា៉ លី យ៉ុង ផា ត់ ដើមបី ឱយ ប ជា ពលរដ មិនបា ច់ បង់ប ក់ ។ ពិធី ប គល់ - ទទួល សា ន ព ក ប រព្ធ ធ ចំណុច បញ្ជ រ បង់ប ក់ សា ន ព ក ត ើយ ខា ងលិច កបណ ិត ប៉ ន សី ុម៉ន ប គនបច្ច ័យព ះសងឃ និង ចកអ ជ ខអសសុជ ព ះសងឃ គង យដល់ប ជា ពលរដ្ឋ (រូ ប ថត សហកា រី ) ជា ង ៦ មុឺន អង្គ ក្ន ុង ទូ ទា ំង ប ទស ច ឆា ំរកា នព្វ ស័ក ពុទ្ធ ស័ក រា ជ ២៥៦១ ដល ជា ថ្ង និង បា ន ចា ត់ ទុក វិស័យ សា សនា ជា សា សនា របស់ បា ន អ ឧ សថសីល ក បណ ិត ប៉ន សុី ម៉ ន ទីប ឹកសោ រ ដ្ន ។ ផា ល់ សម្ត ច អគ្គ មហា សនា បតី ត ក បណ ិត ប៉ន សុី ម៉ ន បា ន ប ហ៊ុន សន ថា គ ប់ សា សនា ទា ំងអស និង តំណា ងក ុមហ៊ុន លី យុ៉ង ផា ត់ ព ម ទាំង មន នា យក រដ្ឋ មន្ត ី ន ព ះរា ជា ណា ចក កម្ព ុ ជា បាន ឡើង ដំណា លគា ចា ប់តា ំងពី ក យ ថ្ង រ អ ញ ជួប សំណះសំណា ល សួរសុខទុក្ខ និង ត ួត ខមករា ឆា ំ ១៩៧៩ ។ ពិនិតយ សំណង់ ព ះ វិហា រ វត្ត ព ះបា ទ អង្គ ឌួង មាន ទឹកចិត្ត រីករា យ ច ជ័យ ដល គ ង នឹង ស ម វត្ត ទា ំង ២៦៣ វត ក បណ ិត ផា ល ញ កា ត់ ឬ សសី មា ស ធ ព ះ វិហា រ បា ន ក់ ចបោ ស់ ចំនួន៥៨ វត្ត ហើយ ក្ន ុង រយៈពល កន្ល ង មកនះ ។ កម្ព ុ ជា សុទ្ធ ត កើត ះ ថ្ង ៧ ក បណ ិ ត បា ន ទទួលយក នូវ សំណើ របស់ ព ះ អធិកា រ វត្ត ប ជា ពុទ្ធ ិ បរិស័ទ និង អា ជា ធរ ក បណ ិត បា ន សម្ត ង មូលដា ន ស ុក ដងទង់ អ ញ ក ចូលរួម ជា ះ កា រ សា មគ្គ ី ភាពល្អ រ វាង ព ះ អធិបតី ក្ន ុង ពិធីបុណយ កា ត់ ឫសី មា ស បរិស័ទ ជិត ឆា យ ដល បា ន ផ្ត ើមកសា ង ព ះ វិហា រ ព មទា ំង ប គន បច្ច ័យ ដល់ ព ះ ភិក្ខ ុសងឃ ចំនួន ក បណ ិត ប៉ន សុី ម៉ ន បា ន លើក ឡើង ពី ចះ ដឹង តម្ល ថ្ល ថ្ន ូរ សក្ត ិ សមជា អ្ន កចូលរួម ទ ទ ង់ បច្ច ័យ ៥ មុឺន រៀល អា ចា រយ គណៈកមា ធិកា រ ពុទ កា រ រីក ចម ើន ន វិស័យ សា សនា កម្ព ុ ជា ក ម សា សនា ព ះ សមណ កា រ ដឹកនា ំ របស់ រា ជរដា ភិបា ល ដល មា ន សម្ត ច វសសោ ។ ត កា រ សម ចចិត្ត របស់ ប មុខ រា ជ រដា ភិ បាល នះ ត ូវ បា ន ប ជាពលរដ្ឋ សម្ត ង នូវ កា រ គា ំទ ហ៊ុន សន ជា ប មុខ រហូត មក ដល់ ពល តម គម ប់ ៥,០០០ ព ះ បរិស័ទ ចំនួន ៦២១ នា ក់ មា ក់ ៗ ថវិកា ១ មុឺន រៀល ពា ក់ព័ន្ធ វិស័យ សា សនា ខត្ត កំពត កុមា រា កុមា រី ៣១២ នា ក់ មា ក់ ៗ ៥,០០០ រៀល សហកា រ ក ផង ដរ ៕ ក សួង អប់រំ ជំរុញ និសិសត ឱយ ស្វ ង យល់ ពី ជីវចម ុះ និង សន្ត ិ ភាព ក្ន ុង ការ កសា ង ប ទស ពិធីប គល់ - ទទួល សា ននិងផ្ល ូវតភា ប់ (រូប ថត ណា រិទ្ធ ) ដល ប៉ុនា ន ឆា ំ ចុង ក យ នះ សម្ត ច ត នា យក រដ្ឋ មន្ត ី ហ៊ុន សន បា ន ដក យក ផ្ល ូវ ដល មា ន បញ្ជ រ បង់ប ក់ មក ឱយ ពលរដ្ឋ ប ប ស់ ជា សា ធា រ ណៈ យ មិនបា ច់ បង់ប ក់ ត ទៀត ដូច ជា ផ្ល ូវជា តិ លខ ៤ ផ្ល ូវ ធ ព ះ មា ន ប សាសន៍ ជា មួយ ប ជា ពុទ្ធ ិ បរិស័ទ ទា ំង និង សមិទ្ធ ិ ផល នា នា នះ ឡើង ដល បងា ញ ពី កា រ ១២ អង្គ ក្ន ុង ១ អង្គ ១០ មុឺន រៀល សា មណរ ១ អង អស ពា ក់ ព័ន្ធ ជា ច ើ នរូប ទៀត ។ ម ផ្ល ូវ វ ង ស ង ផ្ល ូវ សឡា - ផ្ល ូវ ២០០៤ ។ ធ កា ត់ ឫស សីមា ដា ក់ សងឃ អា ចា រយ គណៈកមា ធិកា រ អា ចា រយវត្ត និង ពុទ្ធ ិ វិហា រ វត្ត ព ះបា ទ អង្គ ឌួង មា ន ជ័យ នា ថ្ង ខាង មុខ ឱយ ប ើប ស់ តា ម ពុទា នុ ញា តិ នា ពល ខា ង មុខ ។ យ មា នកា រ ចូលរួម ព ក ឃួ ង ស ង អភិបា ល រា ជធា នី ភ្ន ំពញ ខត្ត កំពត ៖ ព ឹក ថ្ង ទី ១៣ ខតុលា ឆា ំ នះ យើង មា ន វត្ត អារា ម ជា ង ៤,០០០ វត្ត និង មា ន បណ ិតប៉ន សុី ម៉ ន បា ន ឲយ ដឹង ទៀត ថា ក្ន ុង ២០១៧ ត ូវ នឹង ថ្ង សុក ៨ នះ បា ន រសៀល ថ្ង ដដល ះ ដរ បញ្ជ រ បង ប ក់ ក៏ ត ូវ បា ន គ ឿងចក រុះរី យក ចញពី ផ្ល ូវ បនា ប់ ពី អ្ន ក បច្ច កទស ធ្វ ើកា រ រុះរី និង ះ យក កា រត បណា្ដ ញ អគ្គ ិសនី និង សមា រ បើក បិទ អ ឡិច ត ូ និក អស់ហើយ ះ ។ វិន យ សូ ម ប ក់ ថា សា ន ព ក គ ផា ច់មុខ និង ផ្ល ូវ ដល ក ឧកញា៉ លី យ៉ុ ង កអភិ បា លរា ជធា នីពិនិត យកា ររុះរីបញ្ជ របង់ប ក់ (រូបថត ណា រិទ្ធ ) ផា ត់ សមា ជិក ព ឹ ទ្ធ ស ភា បា នត ូវ ប មុខ រាជ រដា ភិបា ល ប កាស ទិញ យក មក គ ប់គ ង វិញ ។ នះ ប ក បន្ថ ម ថា កិច្ច សហប តិបត្ត ិ ការ រវា ង ង តា ម កា រ ប កាស ជា សា ធា រណៈ សា កលវិទយោ ល័យ ភូមិន្ទ ភ្ន ំពញ និង មូល និ ធិអុី លើ បណា្ដ ញ សង្គ ម ផា ល់ របស់ សម្ត ច ត ចំណក ថរកសោ បរិសា ន និង ធនធា នធម្ម ជាត សម្ត ច ត អន និង សា កលវិទយោ ល័យ ហុី រ៉ូ សុី មា៉ របស់ ជប៉ុន នា យក រដ្ឋ មន្ត ី ហ៊ុន សន កា លពី ថ្ង ទី ៥ ខ ។ ពិត ជា មា ន សា រៈសំខា ន់ ណា ស់ ក្ន ុង ការ ចូល រូ ួ ម តុលា កន្ល ង កម្ព ុជា ក៏ ដូច ជា ពិភព ក ។ ក រដ្ឋ លខា ធិកា រ បា ន គូសប «សិកា្ខ សា លា នះ ខ្ញ ុំ សងឃឹមថា ជា បទ ព សង្គ ម ថា « ដើមប ះស យ នូវ កា រ លំបា ក និង ក់ ថា ជួយ លើកកម្ព ស់ ជីវភា ព ប ជាជន ពិសស សម ួល ធន៍ ដល់ កា រ ធ្វ ើ ដំណើរ ធ្វ ើ ឲយ និសសិត ទា ំងអស់ ក្ន ុងកា រ ចួ ល រួមចំណក កា ត់ ចា ប់ ព បន្ថ យ ន ហា និ ភ័យ ដល់ ជីវចម ុះ បា ន សរសរ ក្ន ុង បណា្ដ ញ ក្ន ុងប ទស ២០១៧ ត កម្ព ុជា ។ ខ្ញ ុំ សូម សំណូ ម ពរ ដល់ និសសិត ត ូវ ខិតខំ ៦ ស ូប យកចំណះ ដឹង ពី វា គ្ម ិន ផ្ន ក ជីវៈចម ុះ នះ ឲយ ព ក មក របស់ ប ជាពលរដ ង ០០:០០ នា ទី ថ្ង ទី ១៥ ខតុលា ឆា សា ន និង ផ្ល ូវ ត ភា ប់ ពី ផ្ល ូវជា តិ លខ ផ្ល ូវជា តិ លខ ៥( សា ន និង ផ្ល ូវ លី យ៉ុ ង ផា ត់ កា រប កាសជា សា ធា រណៈពីកា រឆ្ល ង កាត់ មិន បង់ ប ក់ (រូ ប ថត ណា រិទ្ធ ) ) នឹង ត ូវធ្វ ើ ដំណើរ យ មិនបា ច់ ដើមបី ពិនិតយ ក Kenji Ono ប ធា ន ក ុមហ៊ុន យក មក គ ប់គ ង វិញ ។ អុីអន បា ន ថ្ល ង ក្ន ុង សិកា្ខ សា លា មជឈមណ លកម្ព ុ ជា-ជប៉ុន (រូបថត ប៊ុនរិទ្ធ ) រា ជធា នីភ្ន ំពញ ៖ ក សួង អប់រំ យុវជន ជន កា រ ដុត ឥ ន្ធ ៈ ផុ សុី ល កា រ បំពុល ទឹក កា រ បំពុល និង កីឡា បា ន ជំរុញ និសសិត សិកសោ ស្វ ងយល់ឲយ ខស ល់ កា រ បំពុល ដី កា រ បា ត់បង់ ប ទស សត្វ និង ះ មា ន ប ប ួល តំបន់ មួយ សម ប់ កា រ ស វជ វ ប កប នឹង ប ជីវ ចម ុះ និង សន្ត ិភា ព នា ព ឹក ថ្ង ទី ១៣ តុលា ប ឈម ។ តា ម តំបន់ ក្ត ី ក៏ ប បរិ សា ន ដល ពិភព មជឈមណ លសហប តិបត្ត ិកា រ ក បន្ត ថា ប ថ ឆា ំ២០១០ ដល សា ន នះ មា ន យ ៦៩៦ ម៉ត ទទឹង ១៤ ម៉ត ។ ចំណក គ ផ្ល ូវ មា ន ប វង សរុប ៨.១៧០ ម៉ត ៕ ចន ណា រិទ្ធ គ ៤៣ លា ន រា ជធា នីភ្ន ំពញ ៖ ក សួង បរិសា ន កា ល លន គឺ ជា របា យកា រណ៍ បា ត់ បង់គម ប ព ឈើ កា ល រួច មក ហើយ ។ ជា លទ្ធ ផល កម្ព ុ ជា បា ន នូវ ក ប ត លើ សកម្ម ភាព ក្ន ុង តំបន បា ន លើកទឹកចិត្ត ពី សំណា ក់ រា ជរដា ភិបា ល ដល កំពុង កើត មា ន ឡើង បរិសា ន មា ន កំណ ន ប ជា កម្ព ុជា » ។ បា នឱយ ដឹង ថា ជា កា រ វិន គ ប ធ ជា ផ្ល ូវ ការ ពី ថ្ង ១០ ខតុលា បា ន ចញ សចក្ត ី ប កាស ជា សកល យ ប ើ ប ស់ វិធី សា ស ្ត «Gain លទ្ធ ផល ល្អ ប សើរ ។ កកំពុង ឡើង ដល ជា កតា ជំរុញ ឲយ មា នកា រ ចក រំ លង ព័ត៌ មា ន ច ន ល អត្ថ បទ ព័ត៌មា ន ដល បា នចុះ Loss Approach» និង ប ើ ប ស់ និយម ន័យ គម ប ក សួង បរិសា ន មា ន ប តិ កម្ម ថា កា សត នា នា កំពុងប ឈម និងតម ូវ ឲយ មា នកា រ យក កា រ អប់រំអំពី បរិសា ន គឺជា សកម្ម ភាព ដល ត ូវ មា ន បំណង ចិត្ត ទុកដា ក់ ជា បនា ន់ ។ ង តា ម ឯកសា រ នា នា ស្ត ី ពី ការ វិន ត ូវ បា ន ស ក សួងបរិសា នប កា សពីអត នកា របា ត់បង់គម បព ឈើ ឆា 2016 នូវ គុណ តម្ល ថ្ម ី ៗ យ ផ្អ ក លើ គតិបណ ិត ផសោ យ ក្ន ុង កា សត ភ្ន ំពញ ប៉ុស្ត ិ៍ ថ្ង ទី ១០ តុ លា ក់ ថា « កា រ ប ប ួល អា កា ស អា សុី យ ធ្វ ើកា រ ពិចា រណា ឡើង វិញ ពី តម មា ន ចំណង ជើង ថា «អ ត ន កា រ បា ត់ បង់ គម ប កម្ព ុជា ជប៉ុនថា ទា ំង ប ទស ដល កំពុង ធា តុ ត ូវ បា ន គ ទទួលសា្គ ល់ ថា ជា ប ពិភព ជីវៈចម ុះដល ទ ទួលបា ន ពីទសសនវិស័យ ព ឈើ កម្ព ុជា ក ្ន ុង ឆា ំ ២០១៦ » យ ចា ត់ ទុក អភិវឌឍន៍ និង អភិវឌឍន៍ ទា ំងអស់ លើស កល កដល នា ំ ឲយ មា ន ផល ប៉ះពា ល់ ដល់ កា រ អន្ត រជា តិ ។ ថា មា ន ចត នា ទុច្ច រិ ត បង្ក ការ ភ័ន្ត ច ឡំ និង មា ន ក ប បរិសា នគឺជា កា រ ព ួយ បា រ ម្ភ អភិវឌឍន៍ សដ្ឋ កិច្ច ន ព ះរា ជា ណា ចក កម្ព ុ ជា ក បន្ត ថា ក្ន ុង ឆា ំ ២០១៧ នះ ជា ឆា ំ ទី របៀប វា រៈ ន បា យ ពីក យ របា យ កា រណ លើ ចំណង មួយ ដល ប ជា ជននិងរ ដា ភិ បា ល ក៏ ដូចជា បណា្ដ ប ទស លើ ពិភព ក ។ ពីរន កា រ សិកសោ ពី ជីវៈចម ុះ និង សន្ត ិ ភាពដល មិន ពិត ទា ក់ ទង នឹង គម ប ព ឈើ កម្ព ុ ជា ។ ឆា ំ ២០១៧ ដុលា រ គិត ចា ប់ពី ថ្ង ទី ១៨ ខមក រា ឆា ំ២០០៨ ។ ជន៍ ពី កា រ សម ច នះ » ។ ទី ២០ ខក យ សា ប័ន ពា ក់ព័ន្ធ ត ូវ ពិភា កសោ ជា មួយ ក ុម ហ៊ុន រយៈ ពល ៣០ ឆា ំ ក្ន ុង តម្ល វិន បរិ សា ន ដល ជា តិ មា ន បំណង សម ច ឲយ បា ន ឆា ំ ២០៣០ ក យក់ ង៉ុ យ រដ្ឋ លខា ធិកា រ ក សួង ទ្វ ីប អា សុី កំពុងជួបប ទះ នះ មា នភា ព ស ដៀង និង ទី ២-ដើមបី រៀបចំ ឲយ កា រ អប់រំ កា ន់ត ប សើរ អប់រំ និង កីឡា បា ន ថ្ល ង ក្ន ុង សិកា្ខ សាលា ស្ត ី ពី គា ក សួង សដ្ឋ កិច្ច និង ហិរញ្ញ វត្ថ ុ ក សួង សា ធា រ ទទួល បា ន ផលប លបំណងពីរយា៉ងគឺ ទី ១-ដើមបី បង្ក ើត ណកា រនិង ដឹក ជញ្ជ ូន សា លា រា ជធា នី ភ្ន ំពញ និង សា ន ព ក វិធីសា ស្ត និង គំនិត ថ្ម ីៗ ទា ក់ទង នឹង ល បា នច ើន ពី ជីវៈចម ុះ និង សន្ត ិ ភាព បន្ថ ម រុក្ខ ជា តិនា នា ទា ំអស់នះសុទ្ធ ត ជាក្ត ី បារម្ភ ។ អភិវឌឍន៍ ដល ប កប យ និរន្ត រភា ពដល រដ ដើមបី កសា ង ប ទស ជា តិ ឲយមា នភា ពរីក កថា ពិតមនត ប ទា ំងនះ មា ន លក្ខ ណៈ ទា ំងឡា យ ជា សមា ជិករបស់ អង្គ ការ សហប ជា ចម ើន ។ មួយ ចំនួន ដល បង់ថ្ល ឆ្ល ងកា ត់ ទៀត ទ រា ជរដា ភិបា ល នឹង ទិញ សសសល់ ។ សងឃឹមថា ប ជាពលរដ្ឋ យើង នឹង សា ន ព ក បា ន ច ើន » ។ សិកា្ខ សា លា ប រព្ធ ធ្វ ះស យ ប កម្ព ុជា ។ សកម្ម ភា ព ទា ំង អស ក សួង បា ន កា រ ផសោ យ ព័ត៌មា ន ព ឈើ ជា សកល និង មិន មា ន កា រ ចុះ ផ្ទ ៀង ផា ត់ ភ្ន ំ ពញ ប៉ុស្ត ិ៍ ម្ត ង ហើយ ម្ត ង ទៀត តង ត បា ន ទិន្ន ន័យ ទី វា ល ជា ក់ ស្ត ង ទ ជា ហតុ ធ្វ ើ ឱយ លទ្ធ ផសោ យ នូវ ព័ត៌មា ន បំ ផ្ល ើស អំពី របា យកា រណ៍ គម ប ផល ន របា យកា រណ៍ មិន មា ន សង្គ ត ិ ភាព ជា មួយ លទ្ធ ព ឈ ផល របស់ ក ុម កា រ ងា រ បច្ច កទស ថា ក់ ជា តិ ដល បា ន មិន ពិត ធ្វ ើ ជា មួយ ក ុម កា រងា រ បច្ច ក ទស អន្ត រ ជាតិ JICA- ភា ព ន យ បន្ទ រ តាម របា យ កា រណ ក្ន ុង ចត នា បំ ពុល ព័ត៌ មា ន ក្ន ុង សា ន បា យ បច្ច ុបបន្ន និង ជា សា រ ព័ត៌ មា ន មិន CAMREDD FAO(UN-REDD) និង វិទយោ សា ន មា ន វិជា ជីវ ៈ ពិត ប កដ ឡើយ ។ កា រ ចុះ ផសោ យ ះថា ស វ ជ វ ព ឈើ និង ផលិត ផល ព ឈើ ន របស់ កា សត ភ្ន ំ ពញ ប៉ុស្ត ិ៍ គឺ ផសោ រភា ប ក្ន ុង ប ទស ជា កា រ បំ ផ្ល ើស កា រ ពិត ដល កា សត បា ន ចុះ ផសោ យ ប ទស ជប៉ុន (FFPRI) ឡើយ ។ ថា ក សួង បរិសា ន មិន បា ន ផ្ត ល់ នូវ តួ លខ ទិន ះ កម្ព ុជា របៀប វា រ ៈ ន លទ្ធ ផល របស់ ក ុម កា រងា រ បច្ច ក ទស ថា ក់ សា រ ព័ត៌ មា ន នះ នឹង បា យ របស់ អ្ន ក កា សត និង យ ធ្វ ើ ការ បំ ពុលបរិ យា កា ស ត លើ កា រ សា រ ន័យ ធន ធា ន គម ប ព ឈើ ឆា ំ ២០១៦ ត តា ម ជា តិ បា ន បងា ញ ថា អត ន កា រ បា ត់ បង់ គម ប ព សង្គ ម និង បង្ក កា រ យល់ ច ឡំក្ន ុង ច ម មត និង បង្ក ើត « ប ព័ន្ធ អកូ ធម្ម ជាតិ និង វបបធម៌ » ពិត ជា ក់ស្ត ង ក សួង បរិសា ន បា ន ធ្វ ើ ការ ផសោ យ ឈើ កម្ព ុជា ច ះ ពី ឆា ំ ២០១៤ ដល់ ឆា ំ ២០១៦ សា ធា រណៈ យ មិន អើ ពើ និង មិន ទទួល សា្គ ល ត ូវ ដា ក់ ប ញ្ច ូ ល ក្ន ុង កា រ អនុវត្ត យ ផ្អ ក លើ គុណ នូវ តួ លខ ទិន្ន ន័យ គម ប ព ឈើ ឆា ំ ២០១៦ រួច ជា មធយម ប ចាំ ឆា ំ មាន ចំនួន ០ ,៦៧%(លទ្ធ ផល នូវ កិច្ច ខិត ខំ ប ឹង ប ង របស់ រា ជ រដា ភិបា ល កម្ព ុ ជា តម្ល ជា ស កល និង ប កប យ ភា ពច្ន ប ឌិត ហើយ ។ បន្ថ ម លើ នះ អ្ន ក ជំនា ញ កា រ បច្ច ក ន កា រ វា យ តម្ល នះ រួម បញ្ច ូល ទា ំង ផ្ទ ដី ចមា្ក រ ស៊ូ ក្ន ុង កិច្ច គា ំ ពា រ បិរសា ន កា រ កា រ ពា រ និង គ ប់ គ ង ថ្ម ី ន សន្ត ិភា ព ។ ទស បក ស យ គម ប ព ឈើ របស់ ក សួង បរិ ចមា្ក រ ដូង ប ង និង ដំណា ំ ហូប ផ្ល ដ ទ ទៀត ) ។ ធន ធា ន ធម្ម ជាតិ កា រ អភិ រកស ជី វ ចម ុះ ដល សូម ជម ប ថា សិកា្ខ សាលា នា ឱកា ស ះ សា ន បា ន ធ្វ ើ បទ បងា ញ អំពី វិធី សា ស ្ត ន ការ វា យ លទ្ធ ផល វា យ តម្ល គម ប ព ឈើ នះ ត ូវ បា ន កំពុង ទទួល បា ន គ ជ័យ នា ពល បច្ច ុបបន្ន នះ ។ ស្ត ី ពី ជីវចម ុះ និង សន្ត ិភា ព ដល មា នកា រ តម្ល ធន ធា ន គម ប ព ឈើ កម្ព ុ ជា តា ំង ពី ឆា ំ ទទួល សា្គ ល់ ពី សំណា ក់ ដ គូ អភិវឌឍ ន៍ និង មា ន ក សួង បរិសា ន នឹង បន្ត ភារកិច្ច និង កា រទទួល ចូលរួម ពី និសសិត ប មា ណ ជា ង ២០០ នា ក់ និង ២០០២ ដល់ ឆា ំ ២០១៦ ជូន ដល់ អ្ន ក សា រ ព័ត ៌ មា ន លក្ខ ណៈ បច្ច ក ទស ជា អន្ត រ ជា តិ ផង ដរ ។ ជា ក់ ខុស ត ូវ របស់ ខ្ល ួន ក៏ដូច ជា សហ កា រ ជា មួយ សា សា ធា រណជនផង ដរ ។ សិកា្ខ សាលា មា ន បទ ះ Shaun Turton របស់ កា សត ភ្ន ំពញ ស្ត ង កម្ព ុជា បា ន ដា ក់ ជូន ឯក សា រ របា យ កា រណ៍ ន ប័ន ដ គូ អភិវឌឍ ន ៍ ភា គី ពា ក់ ព័ន្ធ នា នា ក្ន ុង បងា ញ ពី សា ស ចា រយមួយចំនួន ដូច ជា កា រធ ប៉ុស្ត ិ៍ រួច ហើយ កា ល ពី ថ្ង ទី ២៤ ខ សីហា ឆា ំ កា រ វា យ តម្ល កម ិត បំ ភា យ ង ព ឈើ កម្ព ុ ជា កិច្ច គា ំ ពា រ បរិសា ន កា រ គ ប់ គ ង ធន ធា ន ធម្ម ជាត យា៉ងដូចម្ត ចដើមបី សម ច បា នកា រ កសា ង ២០១៧ កន្ល ង មក ។ នះ ប ក់ ពី កង្វ ះ កា រ ដឹក នា លខា ធិកា រ ដា ន ន អនុ ស ក ប ខណ សហ អភិរកស ជីវ ចម ុះ និង កា រ អភិវឌឍ យ ចីរ ភា ព សន្ត ិភា ព រវា ង មនុសស និង ធម្ម ជាតិ និង អង្គ រ ជា បប វិជា ជីវៈ ក្ន ុង សា ប័ន កា សត មួយ នះ ។ ប ជា ជា តិ ស្ត ីពី កា រ ប ប ួល អា កា ស ធា តុ (UNF ដើមបី និរន្ត រ ភា ព បរិសា ន និង ធនធា ន ធម្ម ជាតិ ។ ប តិក ភ ណ ទា ំង រូបី និង អរូបី និង ចក្ខ ុវិស័យ នា តា ម សចក្ត ី ប កាស ព័ត៌ មា ន របស់ ក សួង បរិសា ន CCC)កា ល ពី ខ មករា ឆា ំ ២០១៧ យ កម្ព ុ ជា បា ន មិន អា ច ស្វ ង រក កា របំភ្ល ឺ ពី និពន្ធ នាយក កា សត ពលអ នា គតដលសិកសោ ពី មនុសសជា តិ ៕ បន្ត ថា រ បា យកា រណ៍ របស់ សា កលវិទយោ ល័យ មា៉ រី ទទួល កា រ វា យ តម្ល កម ិត បច្ច ក ទស ៣ ដំណា ក ់ នះ ឡើយ ទ ជុំវិញ ប តិ កម្ម ខាង លើ នះ៕ សហកា រ អា៊ង ប៊ុន រិទ្ធ