KOHSANTEPHEAP MEDIA Kohsantepheapdaily 2017/06/26 | Page 3

ព ឹត្ត ិការណ៍សង្គ ម

លខ 9126 ថ្ង ចន្ទ ទី 26 ខ មិថុនា ឆា� ំ ំ 2017

ទំព័រ 3

រដ្ឋ ក មកពីខ្ជ ិល ?

តមកពីទំព័រ 1
ពី លុយ ...។ គ យក ចបោប់ កំណត់ ប ក់
ថ្ល សំរាម ប ចាំ ខ មិន ដឹង ពី ជំនាន់
ណា មក ទ ... ទារ ថ្ល ស ច ត ក ុម

បកសកាន់អំណាចបងា� ញជំហរតបបកសប ឆាំង ...

រាជ ធានី ភ្ន ំពញ ... មាន មូល ហតុ ច ើន
ហ៊ុន ... បើ មិន បង់ គ យក �� ះ
យា៉ង ... ខ្ល ះ តូច ខ្ល ះ ធំ បូក ផសំ គា� � ... ខឹង
ម ធាវី អន្ត រ ជាតិ ( មិន មន អន្ត រ
មិន ឈប់ ទ ... ខឹង រហូត ដល់ ស ក ជរ
ធាន ទ ) ធ្វ ើ ពាកយ �ះ � � សួរ
រដ្ឋ អំណាច ក ុង ក៏ មាន ច ើន ដង ដរ ...។
ចម្ល ើយ ... ហ ! ហ !
តាម ការ សា� ប ស្ទ ង់ គ ប់ ទី កន្ល ង
មាន រឿង មួយ ទៀត ជា រឿង ធំ
... រឿង ទឹក លិច រឿង ផ្ល ូវ មិន ល្អ ...
មហា ធំ ... គឺ រឿង ក ុម ហ៊ុន ឯក ជន
អាជា� ធរ ក ុង កំពុង ប យុទ្ធ ធ្វ ើ ជាប់ ...
ដរ ដើរ ប មូល ប ក់ ថ្ល បា៉ណូ ផសោយ
មិន ខឹង ខា� ំង ទ ...។ រឿង ភ្ល ើង បំភ្ល ឺ
ពាណិជ្ជ កម្ម ... វាស់ ម៉ត ការ៉ គិត
តាម ដង ផ្ល ូវ ... ធ្វ ើ មន ប៉ុន្ត យឺត ដូច
ដង្ក ូវ បាក់ ខ្ន ង ខឹង ម្ត ងៗ ...។ រឿង ស្ទ ះ
ចរា ចរណ៍ គ ប់ ពល វលា ... កា� យជា
វបបធម៌ ដ៏ លបី លបោញ រួច � ហើយ
... មិន មន មិន ខឹង ទ ... នឹក ឡើង ខឹង
ណាស់ ...។ រឿង ប ញាប់ យក មុខ
មាត់ ទី ក ុង សា� ត ... � ដញ � រុះ រី
ចញ ជា ដុលា� រ យា៉ង រំភើយ ...។ រឿង
មួយ នះ �� ក ហាយ ក ហល់ ពញ
រាជ ធានី ... ។
មតិ នានា និយាយ ថា ... ឆ្ង ល់ ណាស់
ម៉ច ក៏ រដ្ឋ មិន ធ្វ ើ ដើមបី ចំណូល រដ្ឋ ?...
លុយ � លើ �ក ម៉ច ក៏ ទុក ឱយ ឯក
ជន ធ្វ ើ ពយុះ ភ្ល ៀង យា៉ង នះ ?
�ក សុខ ឥសាន អ្ន កនាំពាកយគណបកសប ជាជនកម្ព ុ ុ ជា
តមកពីទំព័រ 1
ថា គា� ន ទ � កម្ព ុជា ។
�ក សុខ ឥ សាន អ្ន កនាំពាកយ គណបកស
ប ជាជន កម្ព ុ ជា បាន ថ្ល ងកាលពីព ឹក ថ្ង ទី ២៥
ខមិថុនា ថា ចបោប់ � ប ទស កម្ព ុ ជា មិន មាន
ការ កំណត់ អាណត្ត ិ នាយក រដ្ឋ មន្ត ី ទ ។ នា យក
បក្ខ ភាព នាយក រដ្ឋ មន្ត ី ។ នាយក រដ្ឋ មន្ត ី មិន មាន កំណត់ អាណត្ត ិ ទ ។
�ក បន្ថ ម ថា ផ្អ ក តាម សា� រតី ន កិច្ច ព ម
ព ៀង ទី ក ុងបា៉រីសថ្ង ទី២៣ ខតុលា ឆា� ំ ១៩៩១
ដល បាន បញ្ច ូល ខ្ល ឹមសារ សំខាន់ ៗ មួយ ចំនួន
� ក្ន ុង រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ ឆា� ំ ១៩៩៣ ព ះរាជាណាចក
ការ លក់ ដូរ ហៀរ ចិ�្ច ើម ផ្ល ូវ ... យក
លុយ ប ចាំ ខ ហើយ ... អ្ន ក ថ្ម ី ដញ
ទៀត ... ចក គា� រស់ ... អាហ្ន ឹង ខឹង មិន
តិច ទ ... ។ សូម កុំ អាល ប ញាប់ ដញ
ពក ព ះ អាជីវ ករ � ក ី ក ...។
បើ មិន ដាក់ ហៀរ ម៉ច � ថា ហាង ?...
ខាង លើ នះ ជា រឿង កំបិុក កំប៉ុកទ ...
ប៉ុន្ត បូក � ធំ គ ន់ បើ ។
ចំណក អា រឿង ធំ ... ច ើន
ឱ ! បកស កាន់ អំណាច អើយ
... លុប អា ២ គ ឿង ខាង លើ នះ ចញ
� ... ប មូល ប ក់ ចូល រដ្ឋ វិញ គិត
ថា ប ហល គា� ន កំហឹង ទ ព ះ បាន
ចូល រដ្ឋ ...។ « កុំ ឱយ គ ថា រដ្ឋ ក មក ពី
ខ្ជ ិល » ។
មតិ ខ្ល ះ និយាយ ថា ... បើ រដ្ឋ ប មូល
ដើមបី ចូល រដ្ឋ ... �ះ លើស ខ្វ ះ ក៏ ដើមបី រដ្ឋ
ដរ ... ជួយ រដ្ឋ ដូច ថ្ល លក់ ផា� ក លខ យាន
រដ្ឋ មន្ត ី ត ូវ បាន ឯកភាព ក្ន ុង គណបកស មិន មន
កើត តឯង �ះ ទ ។ �ក សុខ ឥសាន លើក
ឡើងថា � លើ ពិភព�ក ការ គ ប់គ ង រដ្ឋ
មាន ២ ប ព័ន្ធ ផសង គា� ៖
ទី ១-ការ គ ប់គ ង តាម ប ព័ន្ធ សាធារណរដ្ឋ
និយម គឺ មាន ប ធានាធិបតី គា� ន ព ះមហាកសត
�យរាជយ ទ ។ ប ធានាធិបតី កាន់ អំណាច
�យ មាន អាណត្ត ិ កំណត់គឺ ១អាណត្ត ិ មាន រយៈ
ពល ៤ ឆា� ំ ហើយ ប ធា នាធិបតី អាច អនុ�� ត ឲយ
ឈរ�� ះ ប កួត ប ជង បាន ម្ត ងទៀត គម ប់
កម្ព ុជា យក តាម លំនាំ ការ គ ប់គ ង រដ្ឋ តាម ប ព័ន្ធ
រាជា និយម អាស ័យ រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ ។
�ក សុខ ឥសាន បន្ត ទៀត ថា ៖ « ប ព័ន្ធ
គ ប់គ ង នះ មិន ត ូវ បាន អនុ�� ត ឲយ មាន ការ
ក ប ទ �ះ បី ការ ធ្វ ើ វិ�ធនកម្ម រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ ក៏ ត ូវ បានហាមឃាត់ ដរ ។ ដូច្ន ះ ការ ដល ចង់
កំណត់ អាណត្ត ិ នាយក រដ្ឋ មន្ត ី គឺជា ការ រំ�ភ រដ្ឋ
ធម្ម នុញ្ញ ធ្ង ន់ធ្ង រ ហើយ អាច ចាត់ទុកថា ជា ការ ធ្វ ើ
រដ្ឋ ប ហារ រដ្ឋ ធម្ន ុញ្ញ ចង់ ដូរ របប រាជា និយម អា
ស ័យ រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ មក របប សាធារណរដ្ឋ និយម
អាណត្ត ិ �ះ ស យ មិន ចញ គឺ រឿង
ក ុម ហ៊ុន ប មូល សំរាម ...។
ក ុម អ្ន ក ខឹង គ ប់ តំបន់ និយាយ
ថា ... ដាច់ ខ ដឹង ត ប មូល លុយ ... ដើរ
កត់ ត យក លុយ ប ចាំ ខ ស ច ត ចិត្ត
... �� ណាស់ ! តំបន់ ខ្ល ះ មួយ អាទិតយ
ប មូល សំរាម ម្ត ង ... ខ្ល ះ ២ ដង ... ទុក ឱយ
ឆ្ក ហក ពង យ ... ប៉ុន្ត ដាច់ ខ ដឹង ត
យន្ត ជា ដើម ... មាន នរណា ថា អី !... ប៉ុន្ត
ចូល ឯក ជន បប នះ ... សងស័យ ... « ក្អ ក
ចក តា� » ទើប គា� ន ដំ�ះ ស យ
... �� អី �� � ... ព ះ លុយ ធំ ... ។
អា ធំ ២ គ ឿង នះ ... គ ចាប់ ដាក់ ...
អត់ មាន ដញ ថ្ល ទ ... បាន ជា កាប់ �
�� ក ហាយ ពញ ក ុង យា៉ង នះ ៕
អាឡវ
ជា ២ អាណត្ត ិ មិន មាន សិទ្ធ ិ ឈរ�� ះ លើស ពី ២អាណត្ត ិ ទ ។ ការ �ះ�� ត ជ ើសរីស ប ធានាធិបតី ត ូវ អនុវត្ត តាម ប ព័ន្ធ ឯកត្ត នាម ។
ទី ២- ការ គ ប់គ ង តាម ប ព័ន្ធ រាជា និយម អាស ័យ រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ ឬ អាច � ថា ប ព័ន្ធ សភា និយម ក៏ បាន ។ ការ �ះ �� ត យក តាម ប ព័ន្ធ សមាមាត គឺ គណបកស ដើរ ជា តួឯក ក្ន ុងការ �ះ�� តមាន ន័យ ថា �ះ �� ត ជ ើសរីស យក គណបកស ។ គណបកស ន�បាយ ជា អ្ន ក កំណត ់
ដល រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ បាន ហាមឃាត់ ជា ដាច់ខាត » ។ នះ បើ �ង តាមមាត ១៥៥ ថ្ម ី ( ពីរ ) មាត ១៥៣ ថ្ម ី ជំពូក ទី១៦ថ្ម ី ( ពីរ ) ន រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ ន ព ះរាជាណាចក កម្ព ុ ជា ។
�ក បាន បន្ថ ម ថា ៖ « ដូច្ន ះ ជន ណា ក៏ �យ ដល មាន បំណងនិង ចតនា ចង់ ផា� ស់ ប្ត ូរ របប គ ប់គ ង របស់ ប ទស ត ូវ មាន�ស ពី បទ រំ�ភ រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ ន ព ះរាជាណាចក កម្ព ុ ជា »៕
អា៊ ង ប៊ុ ន រិ ទ្ធ
( តមកពីលខមុន )
( �មានត )