ទំព័រ 4
សន្ត ិ សុខ សង្គ ម
លខ 9112 ថ្ង សុក ទី 09 ខ មិថុនា ឆា� ំ ំ 2017
រយៈពល10ឆា� ំកន្ល ងមកផ្ត ល់ប័ណ្ណ បើកបរយានយន្ត បានចំនួន21មឺុននាក់
សាកសពរថយន្ត គ ប់ប ភទដកហើមស្អ ុយ គា� នដំ�ះស យ
តមកពីទំព័រ 1 ស្អ ុយ រលួយ ដល មា� ស់ រថយន្ត ខ្ល ះ ទុក �ល រហូត ដល់ ជាង ១០ ឆា� ំ មក ហើយ មិន ចូល ខ្ល ួន �ះស យ ឡើយ ។ រថយន្ត ខ្ល ះដល កំពុង ដាក ់ ជាន ់លើគា� ក្ន ុង ទីស្ម សាននះ មួយ ចំនួន ត ូវ ពុក ផុយ �យសា ត ូវ ថ្ង ភ្ល ៀង ខយល់ និង មួយ ចំនួន ទៀត ត ូវ បាន �� ឬ ដើមឈើ វល្ល ិ៍ ដុះចាក់ស ះ រុំ ស្ទ ើរ ជិត � ហើយ ដល បង្ក ការ លំបាក �យ សារ ទីតាំង កាន់ត តូច ចង្អ ៀត� ៗ រក កន្ល ង ទុក រថយន្ត គ ះថា� ក់ ក យ ៗ ទៀត មិន បាន ។ មយោ៉ងទៀត ការ ទុក រថយន្ត ដល បាក់បក ខ្ទ ចខ្ទ ី បប នះ បង្ក ឲយ មានទឹក ដក់ និង បង្ក ើត ឲយ មាន
មក ពី ល្ម ើស លបឿន ៤៤ % មិន ប កាន់ សា� ំ ១២ % ស វឹង ១២ % មិន �រព សិទ្ធ ិ អាទិភាព ៩ % វា៉ជង ១២ % បត់ ក្ន ុង សា� នភាព គ ះថា� ក់ ៧ % កតា� យានយន្ត ៣ % និង ងងុយដក ២ % ។
របាយ ការ ណ៍ដដលបាន ប�� ក់ ថា គ ះ ថា� ក់ ចរាចរណ៍ � ក្ន ុង ឆា� ំ ២០១៦ កន្ល ង� បើ ប ៀប ធៀប � នឹង ឆា� ំ ២០១៥ មានការ ថយ ចុះ ចំនួន ៤៤៣ លើក ស្ម ើនឹង ១១ % អ្ន ក សា� ប់ ថយ ចុះ ២៧១ នាក់ ស្ម ើនឹង ១៤ % និង អ្ន ក របួស ថយ ចុះ ៥៤២ នាក់ ស្ម ើនឹង ៨ % ។
បាន កត់សមា្គ ល់ ឃើញ ទៀត ថា សាកសព រថយន្ត គ ប់ ប ភ ទ ដល ដាក់ �ល គា� ន របៀប
រៀ ប រ យ � ក្ន ុង បរិវណ ការិយាល័យ ចរាចរណ៍ ផ្ល ូវ �ក រាជធានី ដូច �ះ�ល ឬ ទុក ដាំ ខ្ទ ឹម � ហើយ ។ បានជា�ល ដូ�� ះ ពីព ះ អា គ ឿង ក ្ន ុង ឡានវារ លាយ សាបសូនយ ហ្ម ត់ ដូច អាចម ៍ ទីទុយ � ហើយ ដរ ។ មា� ស់ គ មិនមន មិន ចង់ បាន វិញ ទ ប៉ុន្ត គ ន់ត ឃើញ គួរ ឱយ ខ្ព ើម � ហើយ ដរ ..... ព ះ វា សល់ ត សំបក �� ចរយះរយាយ ត ប៉ុ�្ណ ះ ។
មាន ត មយោ៉ង ទ ដល �ះស យ ចញ គឺ ឡ ឡុ ង ឱយ អ ត ចាយ ត ម្ត ង � ..... ទុក ធ្វ ើ អ្វ ី បើ គា� ន ការ �ះ ស យ យា៉ង នះ ឬ ទុក ឱយ មានជើងកប ឬ �� ច លង ? ៕
ចន ណារិទ្ធ
ការប ឡង ដចង្ក ូត � អង្គ ភាព ផ្ដ ល់ប័ណ្ណ បើក បរ និង សុវត្ថ ិ ិ ភាព ចរាចរណ៍ ផ្ល ូវ �ក ( រូបថត ចន ណារិទ្ធ )
តមកពីទំព័រ 1 ផ្ល ូវ�កន មន្ទ ីរ សាធារណការនិង ដឹក ជញ្ជ ូនរាជ ធានី ភ្ន ំពញ ផ្ត ល់ ជូន ប ជា ពល រដ្ឋ សម ប់ រយៈ ពល ១០ ឆា� ំ កន្ល ង មកនះ ។
�ក មាស ច នា� ប ធាន អង្គ ភាព ផ្ត ល់ ប ័ណ្ណ បើកបរនិង សុវត្ថ ិភាព ចរាចរ ណ៍ផ្ល ូវ�ក បាន ឲយ ដឹង ថា ក្ន ុង រយៈពល ជាង ១០ ឆា� ំ កន្ល ង មកនះ គឺ គិត ពី ថ្ង ទី ៣ ខម សា ឆា� ំ២០០៧ ដល់ ថ្ង ទី ៦ ខមិថុនា ឆា� ំ២០១៧ អង្គ ភាព របស់ �ក ផ្ត ល់ ប័ណ្ណ បើកបរ រថយន្ត ជូន ប ជាពលរដ្ឋ បាន ចំនួន ២១៥ . ៤៨៧ប័ណ្ណ ក្ន ុង �ះមាន ប ឡង យក ប័ណ្ណ ថ្ម ី និង ពនយោ ប័ណ្ណ ដល ហួស សុពល ភាព ។ �ក បន្ត ថា ប ជាពលរដ្ឋ រស់ � ក្ន ុង រាជធានី ភ្ន ំពញ អាយុ ចាប់ពី ១៨ ឆា� ំ ឡើងមាន ជិត ៩ សន នាក់ ប៉ុន្ត អ្ន កមាន ប័ណ្ណ បើកបរ រថ
តមកពីទំព័រ 1
សង្ក ត់ពីលើ បណា្ដ ល ឲយ សា� ប់ ។
ការ សា� ប់ នះត ូវ បាន គ សន្ន ិដា� នថា ទំនង ជា ជនរង គ ះ ជួប ហតុការណ៍ ដួល ម៉ូតូ ដឹក ឈើ សង្ក ត់ សា� ប់ តាំងពី យប់ និងទើប ត ូវបាន គ ប ទះ ឃើញ � ព ឹក ថ្ង ទី ៨ ខមិថុនា � កបរ ផ្ល ូវជាតិ ។ សព ស្ថ ិត ក្ន ុង សា� នភាព ផា្ក ប់មុខ និង មាន កំ ណាត់ ឈើ តូច ធំ សង្ក ត់ពីលើ កបរ ម៉ូតូ ដឹកឈើ ក �� ស់
យន្ត មាន ត ជាង ២ សន នាក់ ក្ន ុង�ះផុត សុពល ភាព ជាង ៣ មុឺន នាក់ ថម ទៀត ។
ទាក់ទង � នឹង ការ ទទួល ប្ត ូរ និង ពនយោរ ប័ណ្ណ បើកបរ � ផសោរ ទំនើបអុីអនម៉ល រាជធានី ភ្ន ំពញ �ក មាស ច នា� បាន ឲយ ដឹង ថា ជា លទ្ធ ផលក្ន ុង រយៈពល ១ ឆា� ំ កន្ល ង មកនះ គិត ចាប់ពី ថ្ង ទី ១៥ ខមិថុនា ឆា� ំ២០១៦ ដល់ ថ្ង ទី ៥ ខមិថុនា ឆា� ំ២០១៧ ក ុមការងារ ទទួល ធ្វ ើ បាន ចំនួន៣២ . ៥៤៥ ប័ណ្ណ ក្ន ុង �ះ ប្ត ូរ ចំនួន ៣០ . ០៦០ ប័ណ្ណ ទុ តិយ តា ២ . ៣៦០ ប័ណ្ណ ត តិយ តា ៧ ប័ណ្ណ ប ឡង ៦៩ ប័ណ្ណ និង ប្ត ូរ ប័ណ្ណ ជនបរទស ចំនួន ៤៩ ប័ណ្ណ ដល ចំនួន នះនឹង មានការ កើន ឡើងជា បន្ត បនា� ប់ ។
�ក ប�� ក់ ថា បើ តាម លទ្ធ ភាព ក ុមការ ងារ ធ្វ ើ បាន រាប់រយ ក្ន ុង មួយ ថ្ង �យហតុ ថា
មួយ គ ឿង របស់ ជន រង គ ះ ដល ជិះ សម ប់ ដឹកឈើ ជា រៀងរាល់ថ្ង ។
មិន មាន សចក្ត ីរាយការណ៍ ណាមួយ ប�� ក់ ពី មូលហតុ ន ការ សា� ប់ របស់ ជន រងគ ះ ថា កើតឡើង �យ របៀប ណា�ះ ទ តបើ តាម ការ សន្ន ិដា� ន របស់ មន្ត ី នគរបាល មូលដា� ន ការ សា� ប់ របស់ ជន រង គ ះ បង្ក ឡើង �យ ខ្ល ួន ឯង គឺ�យសារ ជិះ ម៉ូតូ ដឹកឈើ ធ្ង ន់ ហើយ ជួប
ការ ធ្វ ើ ប័ ណ្ណ បើកបរ ដល រៀបចំ ឡើង �យ ក សួង សាធារណការ នះ មាន លក្ខ ណៈ ទំនើប គឺ បម ើ សវារហ័ស ទាន់ចិត្ត ប ើ រយៈពល ត ២០ នាទី ប៉ុ�្ណ ះ សម ប់ មនុសស មា� ក់ នះ ប សិនបើ មាន ឯកសារ គ ប់គ ន់ ។ ចំ�ះ ការ ផ្ត ល់ ស វា គឺធ្វ ើ ជា រៀងរាល់ថ្ង ចាប់ពី ផសោ របើករហូត ដល់ បិទ � វិញ និង ទទួល សម ប់ ២៥ រាជធានី-ខត្ត គឺទូ ទាំង ប ទស ត ម្ត ង ។
�ក ប ធាន អង្គ ភាព ផ្ត ល់ ប័ ណ្ណ បើកបរ និង សុវត្ថ ិ ភាព ចរាចរ ណ៍ផ្ល ូវ�ក បាន ធ្វ ើ ការ អំពាវនាវ ជា ពិសស ប ជាពលរដ្ឋ ណា ដលមាន
ប័ណ្ណ បើកបរ ហើយ ត ផុត សុពលភាព និង អ្ន ក ដល ជ ុះ បាត់ ប័ណ្ណ សូម រួសរាន់ � ប្ត ូរ ឬ ពនយោ រឲយ បាន គ ប់ ៗ គា� � ផសោរ ទំនើប អុីអនម៉ល �យ មិន ចាំបាច់ ប ើ ពល យូ ឡើយ ៕ ចន ណារិទ្ធ
រកសីុដឹកឈើដួលម៉ូតូធា� ក់ផ្ល ូវសង្ក ត់សា� ប់
ហតុការណ៍ ដួល ម៉ូតូ ទើប បណា្ដ ល ឲយ ឈើ សង្ក ត់ពីលើ រហូត ដល់ សា� ប់ បបនះ ។
បើ តាម ក ុម គ ួសារ សាច់ញាតិ និយាយ ថា ជន រង គ ះ �� ះ ស្ល ិន ជុះ អាយុ ១៨ ឆា� ំ ជា ខ្ម រ អ៊ិ សា� ម រស់� ឃុំ សា� យ ជ ះ ស ុក ស្ន ួល ។ ជន រង គ ះបាន ចញ បាត់ ពី ផ្ទ ះ មួយ ថ្ង មក ហើយ ដើមបី � ទិញ ឈើ ដឹក យក � លក់ ។ ប ភព ដដល នះបាន ឲយ ដឹង ទៀត ថា ក យ ពី បាត់ ខ្ល ួន មួយ ថ្ង ក ុម គ ួ សារបាន ដើរ រកហើយ ត ូវ អ្ន ក ភូមិ ប ទះឃើញ ជន រង គ ះ សា� ប់ � ក ម កំណាត់ឈើដល សង្ក ត់ ពីល ើ ក បរ ផ្ល ូវជាតិ ។
បច្ច ុបបន្ន ពលរដ្ឋ មួយ ចំនួន ធំបាន ចាប់ យក របរ រកស ុី ដឹក ជញ្ជ ូន ឈើ តាម ម៉ូតូយក � លក់ ។ ឈើ ដល ពួក គាត់ ដើរ ប មូល ទិញ ជា ប ភទ ឈើ អុសក ក់តូច ធំ ប ភទធ្ន ង់ សុ ក ំ និង ក�ះ តាម គ ប់ ច កល្ហ ក និង ដឹក ជញ្ជ ូន� លក់ � ព ំដនវៀតណាមតាម ម៉ូតូ ។
ការ ប កប របរ របស់ ពួក គាត់ នះ គឺ មើល � មាន សភាពប ថុយប ថាននឹង គ ះ ថា� ក់ ដល់ អាយុ ជិ វិត ខា� ំង ណាស់ បើ �ះបីជា ការ ដឹក ជញ្ជ ូន មិន មានការ យាយី ឬរំខាន ពី សា� ប័ន សមត្ថ កិច្ច ក្ត ី ត ការ ដឹក ជញ្ជ ូន របស់ ពួក គាត់ មាន ភាព ប ឈម នឹង ការ ដួល�យ ខ្ល ួនឯង ខ ណៈ ឈើ ដល ពួក គាត់ ដឹក គឺ ផ្ទ ុក លើស ចំណុះ � លើ ម៉ូតូ និង ជិះក្ន ុង លបឿ លឿន ដើមបី ប ញាប់ ឲយ បាន ច ើន ជើង ក្ន ុង មួយ ថ្ង ។
ការ ដឹក ជញ្ជ ូន ឈើ តាម ម៉ូតូ ដល មើល � ដូច ហ្វ ូងសត្វ កណ្ដ ៀរ នះ ក៏ តង មាន ការ ប៉ះពាល់ ដល់ អាយុជីវិត ជា រឿយ ៗ ខណៈ ដួល ម៉ូតូ ម្ត ង ៗ �យសារ ឈើ សង្ក ត់ ។
ជាការ កត់សមា្គ ល់ សមត្ថ កិច្ច ឲយ ដឹង ថា មាន មនុសស ៣ នាក ់ ហើយ ដល បាន សា� ប់ �យសារ ជិះ ម៉ូតូ ដឹកឈើ ដួល បណា្ដ ល ឲយ ឈើ និង ម៉ូតូ សង្ក ត់ពីលើរហូត ត ូវ សា� ប់ ភា� ម ៗ � នឹង កន្ល ង ៕
មូស យា៉ង ច ើន ស ន្ទ ឹ ក សនា� ប់ ត ម្ត ង ។
�កវរសនីយ៍ឯក ច វ ហាក់ នាយ កា រិយា ល័យ ចរាចរណ៍ ផ្ល ូវ�ក របស់ ស្ន ងការ ដា� ន នគរបាល រាជធានី ភ្ន ំពញ បាន ឲយ �ះសន្ត ិ ភាព ដឹង តាម រយៈ ទូរស័ព្ទ � ថ្ង ទី ០៧ មិថុនា ២០១៧ �យ ចុងមាត់ចុង កថា បច្ច ុបបន្ន ការ រិ យា ល័យ នគរបាល ចរាចរ ណ៍រាជធានី ភ្ន ំពញ កំពុង មាន ការ លំបាក ក្ន ុងការ រក ទីតាំង ទុក �� ច រថយន ្ត ដល រង គ ះថា� ក់ ចរាចរណ៍ មិន បាន �យសារ មាន រថយន្ត ត ូវ បាន មា� ស់ របស់ វា ទុក �ល មិន ចូលខ ្ល ួនមក �ះស យ មាន រថយន្ត ខ្ល ះ ទុក �ល រហូត ដល់ ជាង ១០ ឆា� ំ� ហើយ ។
ទាក់ទិន � នឹង ករណី គ ះថា� ក់ ចរាចរណ៍ កន្ល ង មក �ក ច វ ហាក់ បាន ឲយ ដឹង ថា ក្ន ុង ករណី គ ះថា� ក់ ចរាចរណ៍ដល បង្ក ឲយ មាន មនុសស រង គ ះថា� ក់បបនះ ជា ផ្ល ូវចបោប់ ចាំបាច់ ត ូវ បញ្ជ ូន មធយោបាយ ទាំង�ះ � តុលាការ បើ �ះបី ភាគី ទាំង សងា្ខ ង បាន �ះស យ សំណង រួច ហើយ ក៏ �យ ត មា� ស់ រថយន្ត មួយ ចំនួន ជា ពិសស រថយន្ត ដល បង្ក ឬ បុក មនុសស សា� ប់ និង រថយន្ត ដល ខូច ខាត ធ្ង ន់ធ្ង រ មួយ ចំនួន ត ូវ រកសោ ទុក ឱយ តុលា ការ ជា ភស្ត ុ តាង និង មួយ ចំនួន មា� ស់ វា មិន ចូលខ្ល ួន �ះស យ ទ គឺ ទុក �ល ត ម្ត ង ។
�ក ច វ ហាក់ បាន ឲយ ដឹង ទៀតថា �យសារត បប នះ ទើប កំណើន រថយន្ត ទាំង�ះ មានការ កើន ឡើងជា បន្ត បនា� ប់ មយោ៉ង ទៀត �យសារ ទីតាំង របស់ ការិយាល័យ ចរាចរ ណ៍ផ្ល ូវ�ក មាន តូច ចង្អ ៀត ដល តម ូវ ឲយ មាន ការ រៀបច ំដូច ជា រថ យន្ត ណា ដល ចាស់ ៗ និង រថយន្ត ណា ដល ខូចខាត ធ្ង ន់ធ្ង រ គឺ ត ូវ ដាក់ គរ ត ួត លើ គា� និង មួយ ចំនួន ទៀត ត ូវ បាន ដាក់ � លើ ចិ�្ច ើម ផ្ល ូវ ដល ធ្វ ើ ឲយ ប៉ះពាល់ សា� ប័ន � កបរ ៗ �ះ ។ �កបាន ប�� ក់ ថា កន្ល ង មក អង្គ ភាព របស់ �ក បាន ស្ន ើសុំ � តុលាការ ឲយ យក រថយន្ត ទាំង�ះ � រកសោ ទុក � តុលាការ ព ះ ជា បន្ទ ុក របស់ សា� ប័ន �ះ ប៉ុន្ត ត ូវ បាន សា� ប័ន តុលាការបដិសធ ព ះ អត់ មាន ទីតាំង ទុក ។ ចំណក សាលា រាជធានី ភ្ន ំពញ អង្គ ភាព របស់ �ក ក៏ បាន ស្ន ើសុំ ២ ឬ ៣ លើក រួច មក ហើយ ដរ ប៉ុន្ត គា� ន ដំ�ះស យ ដល ប�� នះជា ការ លំបាក របស់ ការ រិ យា ល័យ ចរាចរ ណ៍ ក្ន ុង ការ រៀប រ យ ឲយ មាន សណា្ដ ប់ធា� ប់ �ះ ។
គួរ រំលឹក ថា � ក្ន ុង កិច្ច ប ជុំ បូក សរុប ល ទ្ធ ផល ត ួតពិនិតយ ការ អនុវត្ត ចបោប់ ស្ត ី ពី ចរាចរណ៍ ផ្ល ូវ�ក ប ចាំឆា� ំ ២០១៦ និង ទិស � ការងារ ឆា� ំ ២០១៧ របស់ គណៈកមា� ធិការ ជាតិ ដើមបី សុវត្ថ ិភាព ចរាចរណ៍ ផ្ល ូវ�ក � សណា្ឋ គារ សូ ហ្វ ី ត ល ភូ គី ត ស្ថ ិត ក ម អធិបតីភាព សម្ត ច ក ឡា�ម ស ខ ង ឧបនាយករដ្ឋ មន្ត ី រដ្ឋ មន្ត ី ក សួងមហាផ្ទ កាលពី ថ្ង ទី ០២ មក រា ២០១៧ កន្ល ង មក បាន ឲយ ដឹង ថា ទូ ទាំង ប ទស មនុសស ចំនួន ១៧១៧ នាក់ ត ូវ បាន សា� ប់ និង របួស ៦៦០៧ នាក់ ( ធ្ង ន់ ៥៩ %) �យសារ គ ះថា� ក់ ចរាចរណ៍ ។ ក្ន ុង ចំ�ម គ ះថា� ក់ កើតឡើង ចំនួន ៣៧០០ លើក � ទូ ទាំង ប ទស កម្ព ុជា ក្ន ុង ឆា� ំ ២០១៦ ។
�ង តាម របាយ ការ ណ៍របស់ គណៈ កមា� ធិ កា រ ជាតិ ដើមបី សុវត្ថ ិ ភាព ចរាចរណ៍ ផ្ល ូវ �ក បាន ឲយ ដឹង ថា ក្ន ុង ចំ�ម គ ះថា� ក់ ចរាចរណ៍ ទាំង ៣៧០០ លើក ខាងលើ ភាគច ើន ជា អ្ន កបើកបរ ម៉ូតូ មាន រហូត ដល់ ៧៤ % សា� ប់ ១២៧៤ នាក់ ក្ន ុង �ះ មិន ពា ក់មួក សុវត្ថ ិភាព មាន ចំនួន ៩៧៦ នាក់ ស្ម ើនឹង ៥៧ % ។ ចំណកមូលហតុ ដល
យុវជន ជិះ ម៉ូតូ ដឹកឈើ ដួល ធា� ក់ ផ្ល ូវ សង្ក ត់ សា� ប់ ( រូបថត លីនណា ) ប៊ុន លីនណា បង្ក ឲយ កើត មាន គ ះថា� ក់ ចរាចរណ៍ បណា្ដ ល ទិដ្ឋ ភាព រថយន្ត � ការិយាល័យ ចរាចរណ៍ រាជធានី ( រូបថត ចន ណារិទ្ធ )