ូ
ទំព័រ
ព ឹត្ត ិការណ៍ជាតិ 3 រដ្ឋ មន្ត ី ក សួង បរិសា� ន គាំទ ដគូ សហការ ជាមួយប ជាសហគមន៍ តំបន់ ការពារ ធម្ម ជាតិ
រាជធា នីភ្ន ំពញ ៖ �ក សាយ សំ អាល់ រដ្ឋ មន្ត ី ក សួងបរិសា� ន ថ្ល ង ថា ក សួងបរិសា� ន បាន ពង ឹង ការ អភិវឌឍ ផ្ន ក ទ ចរណ៍ ធម្ម ជាតិ ដើមបី ចូលរួមក្ន ុង ការ លើក ស្ទ ួយ ជីវភាព ប ជា សហ គមន៍ � ជុំវិញ តំបន់ ការពារធម្ម ជាតិ ទាំងអស់ ឲយ បាន ល្អ ប សើរ ។
ការ ប កាស គាំទ របស់ �ក រដ្ឋ មន្ត ី ក សួង បរិសា� ន លើក ឡើង បប នះ ក្ន ុង ជំនួប ជាមួយ�កស ី Elisabet EKLIND នាយិកា ប ចាំ អង្គ ការ FORUM SYD ន ប ទស ស៊ុ យ អ ត កាលពី រសៀល ថ្ង ទី ១៨ ខធ្ន ូ ឆា� ំ ២០១៧ នា ទីស្ត ីការ ក សួងបរិសា� ន ។
�ក រដ្ឋ មន្ត ី បាន គាំទ ចំ �ះ ដគូ សហការ ដើមបី ចូលរួម លើកកម្ព ស់ ប ជាពលរដ្ឋ � តាម តំបន់ការពារធម្ម ជាតិ តាម រយៈ សកា� នុពល ធម្ម ជាតិ ដល ជា ផ្ន ក ទសចរណ៍ ធម្ម ជាតិ យា៉ង សំខាន់ កំពុង ទាក់ទាញ អ្ន កទសចរ នា ពល បច្ច ុបបន្ន ។ ជាមួយ គា� នះ �ក រដ្ឋ មន្ត ី បាន លើក ឡើង ផង
រាជធា នីភ្ន ំពញ ៖ សម្ត ច ត �ហ៊ុន សន នាយក រដ្ឋ មន្ត ី បាន អំពាវនាវ ដល់ កងទ័ព ដល កំពុង ឈរជើង ការពារ � តាម កំ បន់ ព ំដន ថរកសោ សុខភាព និង ពាក់អាវ រងា� ពល អាកាស ធាតុ ចុះ ត ជាក់ ។
សម្ត ច ត � បាន សរ សរ� លើបណា្ដ ញ សង្គ ម � ព ឹក ថ្ង ទី ១៩ ធ្ន ូ ឆា� ំ ២០១៧ យា៉ង ដូច្ន ះ ថា សុខ សបបោយ ជា ទ បងប្អ ូន ជនរួមជាតិ ទាំង ក្ន ុង និង ក ប ទស ?
� ទីក ុង ភ្ន ំ ពញព ឹក នះ ធាតុអាកាស ត ជាក់ ខា� ំង ហើយ បន្ថ ម �យ ខយល់ ធា� ក់មក ទៀត គឺរងា ទាំង ព ឹក ត ម្ត ង ។
សម្ត ច ប�� ក់ ថា ៖« សូម បងប្អ ូន ឆ្ល ៀត ពល ហាត់ កីឡា � ពល ព ឹក ដើមបី សុខភាព ។ ចំ�ះ បងប្អ ូន កូនក្ម ួយ ដល ជា កងទ័ព ការពារ � តាម ព ំដន ត ូវ ត ថរកសោ សុខភាពឱយ បាន ល្អ ហើយ ស្ល ៀកពាក់ �អាវ រងា ការពារខ្ល ួនឱយ បានជាប់ កុំ
ដរ ចំ�ះ អ្ន កទសចរ ចង់ ភ្ល កស ម្ហ ូបអាហារ ដល មាន លក្ខ ណៈ ពិសស � តាម តំបន់ការពារធម្ម ជាតិ ដល ចម្អ ិន �យ សហគមន៍ ។ មយោ៉ងទៀត បន្ល ដល ដុះ � តាម សហគមន៍ ដូច ជា ខ្ទ ឹម ជី ខ្ញ ី ជាដើម មាន លក្ខ ណៈ ធម្ម ជាតិនិង ធ្វ ើ ឱយ មាន សុខភាព ល្អ ផង ដរ ។
�ក រដ្ឋ មន្ត ី បាន លើកទឹកចិត្ត ឱយប ជា ពល រដ្ឋ បង្ក ើត សួន បន្ល � តាម ផ្ទ ះ ដល ជាផ្ន ក មួយ ជួយ ដល់ បរិសា� ន និង អាច ជួយ លើកកម្ព ស់ ជីវភាព បន្ថ ម ទៀត ផង ដរ ។
ចំណក �កស ី Elisabet EKLIND នាយិកា ប ចាំ អង្គ ការ FORUM SYD ន ប ទស ស៊ុ យ អ ត បាន គាំទ ដល់ ផនការ សកម្ម ភាព របស់ ក សួងបរិសា� ន ក្ន ុង ការ ជំរុញ ទសចរណ៍ធម្ម ជាតិ នានា បង្ក ើត មុខរបរ បង្ក ើន ចំណូល និង បង្ក ើន ការ អប់រំ បណ្ដ ុះ បណា្ដ ល ធនធានមនុសស ដើមបី ឲយ ប ជាពលរដ្ឋ ចះ គ ប់គ ង ផលដល បានមក ពី វិស័យ ទសចរណ៍ ឲយ កាន់ត មាន ប សិទ្ធ ភាព បន្ថ ម ទៀត និង ធ្វ ើ ឲយ ការងារ អភិរកស តំបន់ការពារធម្ម ជាតិ
ឱយ មាន ជំងឺត មា្ក ត់ផសង ៗ ។
សម្ត ច ក៏ បាន អរគុណ បងប្អ ូន ជនរួមជាតិ ដល បាន ចូលរួម ថរកសោ សុខ សន្ត ិ ភាព សម ប់ ប ទស ជាតិ ដល បាន ផ្ត ល់ ឱ កាសកាន់តច ើន ឡើង ៗ ក្ន ុង ការប កបការងារ និងកូន� បាន � សាលារៀន គ ប់ ទីកន្ល ង ហើយ ទសចរ ជាតិ និង អន្ត រជាតិ ក៏ បានសបបោយរីករាយ ក្ន ុងការ មក ទសសនា កម្ព ុជា ។
ជា ពិសស ទៀត �ះ �យសារ សា� នភាព ន�បាយ ប ទស យើង មាន ស្ថ ិរ ភាព គឺ បាន ទាក់ទាញ វិនិ� គិ ន បរទស ជា ច ើន មក បណា្ដ ក់ ទុន វិនិ�គ និង ធ្វ ើ ពាណិជ្ជ កម្ម � ក្ន ុង ប ទស ដល ផ្ត ល់ នូវ ការងារ និង ប ក់ ចំណូ ល យា៉ងច ើន ដល់ពល រដ្ឋ យើង ។ មាន សន្ត ិភាព ទើប មាន អ្វ ី ៗ គ ប់យា៉ង មក ទល់ ពល នះ ។ សូម ជូនពរ បងប្អ ូន ជន រួមជាតិ ជួប ត សចក្ត ីសុខ រក ទទួលទាន មានបាន និង មាន លាភ សំណាងល្អ គ ប់ ៗ គា� ។
�ករដ្ឋ មន្ត ី ី សាយ សំណាល់ ជួបប តិភូ មកពីស៊ុយអត ( រូបថត ប៊ុនរិទ្ធ )
ទាំង�ះ កាន់ត ពញលញ ថម ទៀត ។
សូម ប�� ក់ ថា រាជរដា� ភិបាល កម្ព ុ ជាតាម រយៈ ក សួងបរិសា� ន � ក្ន ុង អាណត្ត ិ ទី ៥ នះ បាន សម ចការ អនុវត្ត យុទ្ធ សាស្ត នានាដើមបី
សម្ត ច ត� អំពាវ នាវ ដល់ កង ទ័ព តាម ព ំ ដន ថរកសោ សុខ ភាព ពល អាកាស ធាតុ ត ជាក់
កងទ័ព�ប សាទព ះវិហារពាក់អាវរងាគ ប់គា� ( រូបថត វិច្ឆ ិ ិ កា )
សូម ជម ប ថា ការ អំពាវនាវ របស់ ប មុខ រាជរដា�ភិបាល ស ប ពល ដល ក សួង ធនធាន ទឹក និង ឧតុនិយម បាន ធ្វ ើការ ពយោករ ថា អាកាសធាតុ
ការពារ និង អភិរកស ធនធានធម្ម ជាតិ ក្ន ុង �ះ មានការ ធ្វ ើ ទំនើប កម្ម សា� ប័ន កិច្ច គាំពារ បរិសា� ន ការ អភិរកស ជីវៈ ចម ុះ និង ការ រស់� ប កប�យ ចីរភាព ៕ អា៊ង ប៊ុន រិទ្ធ
បសកកម្ម �អ . ស . ប
កម្ព ុជាច ន�លកិច្ច ពិភាកសោស្ត ីពី ការ ធា� ក់ចុះលទ្ធ ិប ជាធិបតយយ � កម្ព ុ ជា
តំណាងកម្ព
ុជាប ចាំ�អង្គ ការសហប ជាជាតិ ( រូបថត សហការី )
ជាតិ � ថ្ង ទី ១៩ ខធ្ន ូ � សា� ន បសក កម្ម អចិន្ត យ៍ សហរដ្ឋ អាមរិក ប ចាំ អង្គ ការ សហ ប ជាជាតិ ។
តមកពីទំព័រ 1
សា� ន បសកកម្ម អចិន្ត យ៍ ន ព ះរាជា ណា ចក កម្ព ុជា បាន ប កាស ធ្វ ើ ការ តវា៉ យា៉ង ខា� ំងកា� ប ឆាំង នឹង ការ ពិភាកសោ បប នះ ដល ត ូវ បាន រៀបចំ ឡើង ក្ន ុង ហតុផល ន�បាយ និង មាន ចតនា យា៉ង ចបោស់ ក្ន ុង ការ បំភ័ន្ត សាធារណ មតិ អន្ត រជាតិ ។ សា� ន បសកកម្ម ចាត់ ទុក អាកបប កិរិយា ដ៏ ក អឺតក ទម និង គា� នការ �រព បប នះ ជា ការ ជ ៀតជ ក កិច្ច ការ ផ្ទ ក្ន ុង ន ព ះ រា ជា ណាចក កម្ព ុ ជា យា៉ងធ្ង ន់ធ្ង រ ដល ផ្ទ ុយ នឹង �លការណ៍ ន ការ �រព អធិប ប ត យយ ភាព និង ការ មិន ជ ៀត ជ កចូល កិច្ច ការ ផ្ទ ក្ន ុង ប ទស ដទ ដូច មាន ចង ក្ន ុង មាត ២ ន ធម្ម នុញ្ញ អង្គ ការ សហប ជាជាតិ ។
សច ក្ត ី ថ្ល ង ការណ៍ លើក ឡើង ថា �យសារ វទិកា ខាងលើ នះ មាន �លបំណង ផ្ត ល់ ព័ត៌មាន មិន ពិត និង បង្ក ការ យល់ ច ឡំ អំពី សា� នភាព
ជាក់ស្ត ង ន លទ្ធ ិប ជាធិបតយយ � កម្ព ុ ជា សា� ន បសកកម្ម អចិន្ត យ៍ ន ព ះរាជាណាចក កម្ព ុជា ប ចាំ អង្គ ការសហប ជាជាតិ ត ូវ បង្ខ ំ ចិត្ត ផ្ត ល់ នូវ ការ ពនយល់ ទាំង អង្គ ហតុ និង អង្គ ចបោប់ សម ប់ ជា ព័ត៌មាន ជូន ដល់ គ ប់ សា� ន បសកកម្ម ទាំងអស់ ដូច ខាងក ម ៖
១- ពិតជា មាន សារៈសំខាន់ ណាស់ ក្ន ុងការ យល់ ដឹង ពី ករណី កឹ ម សុខា ប ធាន គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ដល ត ូវ បាន រំលាយ ត ូវ បាន �ទប កាន់ ពី បទ កបត់ជាតិ និង ឃុបឃិត ជា មួយ បរទស ដើមបី ផ្ត ួលរំលំ រដា� ភិបាល ស បចបោប់ � កម្ព ុជា �យ អនុ�ម តាម ចបោប់ ជា ធរមាន ។ � ក្ន ុង វី ដ អូ ដល បាន ថត ទុក កឹ ម សុខា បាន និយាយ អួតអាង �យ ខ្ល ួនឯង ផា� ល់ ជា ចំហ � កាន់ សហគមន៍ ខ្ម រ � ប ទស អូស� លី ថា គាត់ បាន ទទួល ការ បងា� ត់បង ៀន �យ ប ទស ម ហា អំណាច មួយ ដើមបី ផ្ត ួលរំលំ រដា� ភិបាល កម្ព ុ ជា ដល កើត ចញ ពពី ការ �ះ �� ត តាម ការ ប ើ ប ស់ វិធី ញុះញង់ ប ជាជន ឱយ បង្ក អំពើ ហិងសោ តាម គំរូ ព ឹត្ត ិ ការណ៍ � ប ទស យូ �្គ
សា� វី និង ស៊ ប៊ី ដល ប ការ នះ ជា ការ បងា� ញ ឱយ ឃើញ ថា គាត់ �រព និង សា� ប់ តាម ការ បងា្គ ប់ប�� ទាំងស ុង ពី មហាអំណាច នះ ។ ជា លទ្ធ ផល សមាជិក អតីត គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ចំនួន ១១៨ នាក់ ត ូវ បាន ហាមឃាត់ មិន ឱយធ្វ ើ ន�បាយ រយៈពល ៥ ឆា� ំ �យ ជាប់ ពាក់ ព័ន្ធ នឹង ការ ឃុបឃិត ដូច គា� នះ ដរ ។
សូម ប�� ក់ ថា នីតិរដ្ឋ គឺជា ផ្ន ក មួយ ដ៏ សំខាន់ និង ចាំបាច់ សម ប់ លទ្ធ ិប ជាធិបតយយ ការ � រព សិទ្ធ ិ មនុសស និង អភិបាលកិច្ច ល្អ ។ ប៉ុន្ត ជា អកុសល រាជរដា� ភិបាល កម្ព ុ ជា ត ូវ បាន ទទួល ការ រិះគន់ �យ អយុត្ត ិធម៌ និង �យ មានការ រីសអើង ចំ�ះ ការ អនុវត្ត វិធានការ តាម ផ្ល ូវចបោប់ ដើមបី ការពារ ឯករាជយ ភាព អធិបតយយភាព និង សន្ត ិសុខ របស់ ខ្ល ួន ខណៈ ដល ប�� សន្ត ិសុខ ជាតិ បប នះមាន ភាព រសើប ខា� ំង បំផុត សម ប់ ប ទស ទាំងអស់ ដល ជា សមាជិក របស់ អង្គ ការ សហប ជាជាតិ ។
២- រាជរដា� ភិបាល កម្ព ុ ជា ក៏ បាន ទទួល រង ការ �ទប កាន់ �យ អយុត្ត ិធម៌ ផង ដរ ពី ការ រឹត បន្ត ឹង សរីភាព ក្ន ុង ការ ប�្ច ញមតិ �យសារ ការ បិទ សារព័ត៌មាន មួយ ចំនួន តូច ក្ន ុង ខណៈ ដល បច្ច ុបបន្ន នះ កម្ព ុជា មាន សារព័ត៌មាន �ះពុម្ព ផសោយ ចំនួន ៨០០ សារព័ត៌មាន ចញ ផសោយ លើ អុ ី ន ធើ រ ណ ត ចំនួន ៧០ ទូរទសសន៍ ចំនួន ២២ សា� នីយ វិទយុ ចំនួន ៣៣០ សា� នីយ និង សមាគម អ្ន កកាសត ចំនួន ៣៨ ។ ការ ផសោយ របស់ វិទយុ និង ទូរទសសន៍ បរទស ទាំងអស់ រួម មាន វី អូ អ ( VOA ) និង អាសុី សរី ( RFA ) គឺ អាច ចូល ទសសនា និង សា� ប់ �យ សរី មិន មានការ ត ួតពិនិតយ អ្វ ី ទាំងអស់ ។
៣- វិធានការ ផ្ល ូវចបោប់ ដល រាជរដា� ភិ បាល កម្ព ុជា បាន ប កាន់ យក ប ឆាំង នឹង បុគ្គ ល អង្គ
ការ មិនមន រដា� ភិបាល ( NGO ) និង សា� ប័ន សារព័ត៌មាន ដល រំ�ភ បំពាន ចបោប់ មួយ ចំនួន ត ូច មិន គួរ ត ូវ បាន បកស យ ថា ជា ការ ប៉ុនប៉ង បំផា� ញ លទ្ធ ិប ជាធិបតយយ � កម្ព ុ ជា �ះ ទ ។ ហតុការណ៍ ពិតជា ប វត្ត ិ សាស្ត បាន បងា� ញ ថា ការ ជ ៀតជ ក ពី បរទស តងតបាន បង្ក ឱយ មាន ផលវិបាក ខ្ទ ចខា� ំ ដូច ជា ករណី ប ទស កម្ព ុ ជា និង ប ទស ជា ច ើន ផសង ទៀត ។ បទ ពិ�ធន៍ ដ៏ ជូរ ចត់ ន សង្គ ម និង អំពើ ប ល័យពូជសាសន៍ អស់ រយៈពល ជិត ៣ ទសវតសរ៍ បាន បង្ខ ំ ឱយ រាជរដា� ភិបាល កម្ព ុ ជា កំណត់ ជា អាទិភាព ចមបង របស់ ខ្ល ួន គឺ ការ ថរកសោ សន្ត ិភាព និង ស្ថ ិរភាព ដល ទទួល បាន យា៉ង លំបាក និង ការ ពង ឹង នី តិ រដ្ឋ ដើមបី ធានា ថា ការ អភិវឌឍ ជាតិ ដ៏ ឆាប់រហ័ស របស់ យើង នឹង បន្ត � មុខ �យ មិន មាន ភាព រាំងស្ទ ះ ។
៤- បច្ច ុបបន្ន នះ មាន គណបកស ន�បាយ ប មាណ ៥ បាន ចុះបញ្ជ ី ចូលរួម ក្ន ុងការ �ះ �� ត ជ ើសតាំង តំណាងរាស ្ត ឆា� ំ ២០១៨ ខាង មុខ នះ ។ �យ មាន គណបកស ន�បាយ ជា ច ើន កំពុង ធ្វ ើ សកម្ម ភាព � កម្ព ុ ជា គ អាច មើលឃើញ ថា លំហ លទ្ធ ិប ជាធិបតយយ និង ប ព័ន្ធ ពហុបកស កំពុង ចាក់ ឫស យា៉ង ជ �
កម្ព ុជា ។ រាជរដា� ភិបាល កម្ព ុ ជាមានការ ប្ត ជា� ចិត ្ត ជាង ពល ណា ណា ៗទាំងអស់ ក្ន ុងការ ប កាន់ លទ្ធ ិប ជាធិបតយយសរី ពហុបកស ស ប តាម ការ កំណត់ របស់ រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ កម្ព ុជា និង រៀបចំ ការ �ះ �� ត ព ឹទ្ធ សភា និង ការ �ះ �� ត ជ ើសតាំង តំណាងរាស្ត � ថ្ង ទី ២៥ ខកុម្ភ ៈ និង ថ្ង ទី ២៩ ខកក្ក ដា ឆា� ំ ២០១៨ ខាង មុខ នះ �យ សរី យុត្ត ិធម៌ និង មាន របៀបរៀបរយ ដល អាច ទទួលយក បាន �យ គ ប់ ភាគី ចូលរួម ទាំងអស់ ៕
សហការី
នឹង ចុះ ត ជាក់ ចាប់ ថ្ង ទី ១៨ ដល់ ថ្ង ទី ២២ ធ្ន ូ ឆា� ំ ២០១៧ ។ តាម ការ សង្ក ត ការ ពយោករ របស់ ក សួង គឺត ឹម ត ូវជាក់ស្ត ង ត ម្ត ង ៕ អា៊ង ប៊ុន រិទ្ធ
លខ 9272 ថ្ង ពុធ ទី 20 ខ ធ្ន ូ ឆា� ំ ំ
2017
លិខិត មិត្ត អ្ន ក អាន ៖ អ្ន កកាសតបារាំង ទទួលសា្គ ល់ វឌឍន ភាព ខា� ំង កា� � កម្ព ុជា !
� ពល ដល ទណ� ិត សម រ ងសុី ខំ និយាយ បន្ត ុះ បងា�ប់ប ទស ខ្លួនឯង គ ប់មា៉ត់�យពយោយាមជាន់ ពន្ល ិច ប ទស ជាតិ ឲយ ធា� ក់ ក្ន ុង សភាព �� ងងឹត ហើយ មិន ព ម បើកភ្ន ក មើលវឌឍន ភាព ដ៏ គួរ ឲយ ស្ញ ប់ ស្ញ ង របស់ ប ទស មួយ ក យ ងើប ចញពី ភាព ខ្ទ ចខា� ំ �ះ បរជា អ្ន កកាសត បរ ទស មើលឃើញ នូវ វឌឍនភាព យា៉ង ខា� ំង របស់ កម្ព ុជា � វិញ ។
ក្ន ុង កិច្ច សមា� សន៍ ជាមួយ ទូរទសសន៍ បារាំង កាលពី ថ្ម ី ៗ កន្ល ង � អ្ន កកាសត បារាំង មា� ក់ ក្ន ុង ចំ�ម ៣ នាក់ ដល ផ្ត ុំ គា� �ទសួរ ទណ� ិត សម រ ងសុី បាន លើក សំណួរ ថា « សម រ ងសុី តើ បកស ប ឆាំង មាន អ្វ ី យក � �សនា ទាក់ទាញ ប ជា ពលរដ្ឋខ្មរ � បើទីបំផុត �ប ទស កម្ពុជា មាន អត អ្នកចះ អកសរ ក៏ខ្ពស់អតិផរណា ក៏គា�ន អត អត់ ការងារ ធ្វ ើ ក៏ ទាប ហើយ កំណើនសដ្ឋ កិច្ច វិញគឺ មាន ដល់ �៦ ឬ ៧ ភាគរយ ឯ �ះ ?» ។
សំណួរ នះ ពិតជា បាន ឆ្ល ុះ ប�� ំង យា៉ង ល្អ ពី សា� នការណ៍ ពិត � កម្ព ុជា និង ជា ការ ចំអក ឲយ មដឹកនាំ បកស ប ឆាំង ដល គិតត ពី ប ឆាំង ផា្ក ប់ មុខ ងើប មិន រួច ប ឆាំង ដាច់ កបោល ដាច់ កន្ទ ុយ ប ឆាំង រហូត ទាល់ត រលាយ គណបកស ខ្ល ួនឯង ។ សំណួរ ដ៏ មុត ស ួច នះ ធ្វ ើ ឲយ ទណ� ិត សម រ ងសុី �� ចុង ច មុះ យា៉ង ខា� ំង ត មិន ហា៊ន ច � ត ទពី ព ះ គាត់ ដឹង ចបោស់ ថា អ្ន កកាសត បរទស គសា្គ ល់ កម្ព ុជា ចបោស់ ជាង គាត់ ។ សម រ ងសុី ខំ សម ួល ឥរិយាបថ �យ បដិសធ ការ លើក ឡើង របស់អ្ន កកាសត បារាំង យា៉ង សុភាព ត គា� ន ភ័ស្ត ុ តាងឬ ទឡ� ីករណ៍ អ្វ ី មក បងា� ញ ឡើយ �យ គ ន់ត ថា អត អត់ ការងារ ធ្វ ើ � កម្ព ុ ជា ខ្ព ស់ ត គា� ន អ្វ ី មក ធ្វ ើ អំណះអំណាង ទាំងអស់ ។ នះ សប�� ក់ ថា អ្ន កន�បាយ ប ឆាំង ដល់ ឆ្អ ឹង រូប នះ មិន ចះ អ្វ ី ក ត ពី និយាយ បង្ខ ូច បងា្ក ច់ សភាពការណ៍ ពិត� កម្ព ុ ជា មិន ថា� ចំ�ះ មុខ ពលរដ្ឋ ខ្ម រ ខ្ល ួនឯង ឬ � ចំ�ះ មុខ សហគមន៍ អន្ត រជាតិ និង អ្ន កកាសត បរទស ឡើយ ។ ប៉ុន្ត គាត់ ភ្ល ច គិត ថា បរទស ខ្ល ះ សា្គ ល់ ប ទស កម្ព ុ ជា ចបោស់ ជាង គាត់� ទៀត ។
ជា ការ ពិត ប ទស កម្ព ុ ជា ត ូវ បាន សា� ប័ន ហិ រញ្ញ វត្ថ ុ ធំ ៗ ក្ន ុង ពិភព�ក ដូច ជា ធនាគារអភិ វឌឍន៍ អាសុី ឬ ធនាគារពិភព�ក ជាដើម ចាត់ ទុក ថា ជា ប ទស ដល មាន�គ ជ័យ ខា� ំងជាងគ មួយ ក្ន ុង �ក ក្ន ុង ការ កាត់ បន្ថ យភាព ក ីក ។ កម្ព ុជា ជា ប ទស ដល មានការ អភិវឌឍ លឿន រហ័ស ដល នឹក សា� ន មិន ដល់ បើ ធៀប នឹង អតីត កាល របស់ ខ្ល ួន ។ ប៉ុន្ត �គជ័យ ទាំងនះ មិន បាន ធ្វ ើ ឲយ បកស ប ឆាំង អបអរ ទ ផ្ទ ុយ � វិញពួក គ បរ ជា ភ័យ ស្ល ន់�� ព ះ ពួក គ យល់ ថា ខ្ល ួន គា� ន អ្វ ី �សនា រក ការ គាំទ ទ ប សិនបើ ទុក ឲយ ប ជា ពលរដ្ឋ ខ្ម រនិង សហគមន៍ អន្ត រជាតិ ទទួលសា្គ ល់ ការ ពិត ទាំងនះ ។
ដូច្ន ះ ហើយ បានជា បសកកម្ម របស់ ពួក ប ឆាំង គឺ �� ត ខា� ំង � លើ ការ បំផា� ញ សមិទ្ធ ផល របស់ រាជរដា� ភិបាល និង បំភ័ន្ត សាធារណ មតិ ជាតិ និង អន្ត រជាតិឲយ យល់ ខុស ពី កម្ព ុជា ។ ខុស ពី បកស ប ឆាំង ក្ន ុង បណា្ដ ប ទស មួយ ចំនួន ដល គ ខិតខំ ប ណាំងប ជង ធ្វ ើ ល្អ កសាង សមិទ្ធ ផល និង បងា� ញ �លន�បាយ ល្អ ៗ ដល់ ប ជាជន ដើមបី ទាក់ ទាញ ការ គាំទ បកស ប ឆាំង �កម្ព ុ ជាខិតខំ ជាន់ ពន្ល ិច សមិទ្ធ ផលរបស់ បកស កាន់ អំណាចខិតខំ លាប ពណ៌ ឲយ ប ទស ជាតិ ស អាប់ ឬ �� ងងឹត ដើមបី ឲយ ខ្ល ួនឯង មាន ពាកយ និយាយ វាយប ហារ គ ត ែ ប៉ុ�្ណ ះ ។ បើ ខ្ល ួនឯង �� ហើយ មិន គិតខំ កខ ឲយ � ជាស ត បរជា ខិតខំ យក ថា� ំ ពណ៌ � លាប ឲយ គ ដើមបី ឲយ �� ជាង ខ្ល ួន � វិញ ។ នះជា ចរិត ពួក ប ឆាំង ដូច ជា សម រ ងសុី កឹ ម សុខា និង បកសពួក ដល បាន និង កំពុង ធ្វ ើ រហូត មក ។
� ពល ដល ពួក គ ចាញ់ ការ �ះ �� ត ពួក គ មិន ទទួលសា្គ ល់ ថា ខ្ល ួន មាន អ្ន កគាំទ តិច ទ ត បរជា កាឡ � ជា គ លួច បន្ល ំ សន្ល ឹក �� ត � វិញ ។ ជាក់ស្ត ង � ពល ចាញ់ ការ �ះ �� ត សភា ឆា� ំ២០១៣ ពួក គ ឡាំបា៉ �យ មួលបងា្កច់ថា គ លួច សន្លឹក ��ត រួច ហើយ ដឹកនាំ ចលនា តវា៉ បង្ក ភាព អនាធិបតយយ ពញ ប ទស ធ្វ ើ ឲយ ប�� ន�បាយ ជាប់ គាំង ពញ មួយ ឆា� ំ ។ �ង ចក មួយ ចំនួន រួម ទាំង ទ ពយសមបត្ត ិរដ្ឋ និង
ឯកជន ជា ច ើន ត ូវ បាន បំផា� ញ�យ ក ុម កុប
ករ របស់ ពួកប ឆាំង ។ ការ �ះ �� ត ក ុមប ឹកសោ ឃុំ សងា្ក ត់ កាលពី ខមិថុនា ឆា� ំ២០១៧កន្ល ង� ក៏ បកស ប ឆាំងមិន ទទួលសា្គ ល់ ថា ខ្ល ួនឯង ខសោយ ដរ ត បរជា ទមា� ក់ កំហុស � លើ បរិយាកាស �ះ �� ត �យ ពិពណ៌នា ថា ជា ការ �ះ �� ត មួយ យា៉ង អាក ក់ ក្ន ុង បរិ យា យា កាស គំរាម កំ ហង ខណៈដល សហភាព អឺរ៉ុប បាន ទទួល សា្គ ល់ យា៉ង ចំហ ថា �ះ ជា ការ �ះ �� ត ប កប �យ វិជា� ជីវៈ តមា� ភាព និង ត ឹមត ូវ ដល មាន ការ ទទួលសា្គ ល់ យា៉ង ទូលំទូលាយ ។
� ពល ដល ពួក គ ត ូវ បាន សមត្ថ កិច្ច ចាប់ ខ្លួន ហើយ តុលាការ �ទប កាន់ពីបទល្មើស យា៉ង ធ្ង ន់ធ្ង រ ណាមួយ ពួក ប ឆាំង មិន ដល ទទួលសា្គ ល់ ថា ខ្ល ួន មាន កំហុស ទ ត បរជា �ទ អ្ន កអនុវត្ត ចបោប់ ថា ធ្វ ើទុក្ខ បុកម្ន ញ � វិញ ។ ពួក គ ជំ នាញ ណាស់ ក្ន ុង ការ កាឡ រឿង ព ហ្ម ទណ� ឲយ � ជា រឿង ន�បាយ ។ ពួក គ ពូក Drama ឬ ដើរ តួ កមសត់ ណាស់ ដើមបី ទាក់ទាញ ការ អាណិត អាសូរ ។ ពួក គ ក៏ មាន ជំនាញ ចបោស់លាស់ ណាស់ ដរ ខាង លង បា៉ ហុី បន្ល ំ ភ្ន ក គ ។ អ្ន ក ន�បាយ ចង ដូច សម រ ងសុី និង បកសពួក មិន គ ន់ត មិន បាន ជួយ អ្វ ី ដល់ ប ទស ជាតិ ប៉ុ�្ណ ះ ទ ត ថម ទាំង ពូកត ខាង បំផា� ញ ។ � ដល់ ទីណា អំពាវ នាវ ឲយ សហគមន៍ អន្ត រជាតិ ផា� ច់ជំនួយ ឈប់ ទិញ ផលិតផល សម្ល ៀក បំពាក់ របស់ កម្ម ករ ខ្ម រ ។ ពួក គ សបបោយ ណាស់ � ពល ឃើញ ប ជាជន ជួប ការ លំបាក ពីព ះ �ះ ជា លស របស់ ពួក គ ដើមបី ទមា� ក់ កំហុស មក លើ រាជរដា� ភិបាល ។
គ ប ហលជា ពិបាកនឹង ពិពណ៌នា អំពី ចតនា ទុច្ច រិត របស់ ពួក ប ឆាំង � កម្ព ុ ជា ឲយ អស់ ណាស់ ប៉ុន្ត គ ពិតជា មិន ពិបាក យល់ ឡើយ អំពី ន�បាយ បប ក្ត ិចត ួយ របស់ ពួក ប ឆាំង ។ ន�បាយ �� ក គ ក បប នះ មិន នាំ ជាតិ ឲយ រីក ចម ើន ទ ហើយ ក៏ មិន អាច រីក ចម ើន ខ្ល ួន ឯង ដរ ពីព ះ តាម គន្ល ង ព ះពុទ្ធ សាសនា អ្ន ក ឲយ ទុក្ខ ដល់ គ ទុក្ខ �ះ នឹង ផ្ត ល់ ផល ដល់ ខ្ល ួនឯង វិញ ជា មិន ខា ន ។ ពិត ជា ទាន់ ហន់ មន អតីតបកស ប ឆា ំង រិះ រក គ ប ់ មធយោ បាយ បំ ផា� ញរាជ រដា� ភិ បាល បកសកាន់ អំណាច ឥឡូវ បាន បំផា� ញ ខ្ល ួន ឯង ឲយ រលាយ រលត់ កា� យជា ផះ អស់រលីង ។ �ះ ជា បា ប កម ្ម តាម ផ្ត នា� ជាក់ ស្ត ង បប នះ ក៏ �យ ក៏ ពួក ប ឆាំង ដល ព ះ ប ស មិន រួច ទាំង អស់ �ះ � ត មិន ភ្ល ឺភ្ន ក ឡើយ ។ ពួក គ ខំ ស ក ឡ ៗ ពី ក ប ទស មក ថា ប ជាធិបតយយ � កម្ពុជា សា�ប់ហើយ បើគា�ន ពួកគ ។ ប៉ុន្តពួក គ មិន ដឹង ទ ថា សា� នភាព វា ផ្ទ ុយ ពី នះ � វិញ ទតើ ។ គា� ន ពួក ចង អស់ទាំង នះ កម្ព ុ ជា ដូច ជា រួច ផុត ពី គ ះអាសន្ន ឬ ដូច ធ្វ ើបុណយ និមន្ត ព ះសងឃ ៧ វត្ត មក ស ច ទឹកអុីចឹ ង ។
ពី ពល នះ ត�រាជរដា� ភិបាល និង ប ជាជន កម្ព ុជា មាន ពល សម ប់ គិតគូរ ពី ការ កសាង ប ទស ជាតិ កសាង ជីវភាព ផា� ល់ខ្ល ួន ច ើនជាង មុន ព ះ អស់ គណបកស ក ឡុក ។ បើ ទុក ឲយ ពួកយកស មារ ទាំង អស់�ះ បន្ត� ជ ក ក ម សា�ក គណបកស ន�បាយ ក ម សា� ក ប ជាធិបតយយនិង សិទ្ធ ិ មនុសស ត� ទៀត កម្ព ុជា មិន បាន សុខ ឡើយ ពី ព ះ មួយ ថ្ង ៗ គិតត ពី �ះ ស យ តរឿង ន� បាយ គឺ ប កដជា គា� ន ពល ធ្វ ើ អ្វ ផសង ី ឡើយ ។
សរុប មក វិញ ទាំង សា� ប័នហិរញ្ញ វត្ថ ុ អន្ត រជាតិ ធំ ៗ ទាំង សហគមន៍ អន្ត រជាតិ និង អ្ន កកាសត បរ ទស ជា ច ើន សុទ្ធ ត ទទួលសា្គ ល់ សា� ន ការ ណ៍ពិត � កម្ព ុជា ។ គឺ កម្ព ុជា ដល កំពុង រស់ ក្ន ុង សុខសន្ត ិ ភាពនិង ការ អភិវឌឍ ដូច្ន ះជ�� ះ កំបុិកកំប៉ុក អង្ក រ កំប៉ុង ដល កំពុង កើតឡើង � កម្ព ុជា មិនមនជា រឿង សំខាន់ របស់ ពិភព�ក ឡើយ ហើយ រឹត ត មិនមន ជា រឿង សំខាន់ សម ប់ ប ជាពលរដ្ឋ ខ្ម រ ទាល់ត �ះ ។ ពិធី បុណយចូលឆា� ំ សកល ជិត មក ដល់ ពលរដ្ឋ ខ្ម រ មា� ក់ ៗ កំពុង នាំ គា� គិត ថា តើ ត ូវ ដើរ កមសោន្ត � ទីណា ដល សបបោយ ? អ្ន កខ្ល ះ មាន ផនការ ចញ � កមសោន្ត តាម រមណីយដា� ននានា អ្ន កខ្ល ះ ចញ � មាត់សមុទ រី អ្ន កខ្ល ះ ទៀត ត ៀម ចញដំណើរ កមសោន្ត � ក ស ុក គឺ ពួក គមិន បាន ខ្វ ល់ខា� យ ពី រឿង ន�បាយ អត់ ប �ជន៍ ដូច សម រ ងសុី និង បកសពួក ដល ខំ ស ក ឡ ៗ គ ជិត ដាច់ដង្ហ ើម �ះ ឡើយ ៕
�យ កូន ខ្ម រ