ូ

2

លខ 9270 ថ្ង ចន្ទ ទី 18 ខ ធ្ន ូ ឆា� ំ 2017

សម្ត ចត� ហ៊ុន សន ថ្ល ង ��ះពជ ព ឹកថ្ង ទី ១៧ ធ្ន

ូ ូ ( រូបថត អា៊ង ប៊ុនរិទ្ធ )

តមកពីទំព័រ 1

�ះ�� តជាតិ�ពលខាងមុខ ។

សម្ត ច ត � ហ៊ុន សន បាន សរសរ � លើ បណា្ដ ញ សង្គ ម ហ្វ ស ប៊ុ ក ថ្ង ទី ១៧ ធ្ន ូ ថា �យសារ មានការ ខសឹបខសៀវ និង ការ ប ឌិត ព័ត៌មាន មិន ពិត ដដល ជា ដដល អំពី ការ រស់ ឡើង វិញ ន អតីត បកស ស ង ះ ជាតិ គឺ ខ្ញ ុំ សូម ផា� ំផ្ញ ើ និង ប�� ក់ សាជា ថ្ម ី ថា អតីត បកស ដល ត ូវ បាន រំលាយ ហើយ ( សង្គ ះ ជាតិ ) �យ សាលដីកាតុលា កំពូល គឺ ចប់ ជា សា� ពរ ហើយ ។

សម្ត ច ប�� ក់ ថា ៖ « �� ះ អតីត បកស នះ គឺ នឹង គា� ន កើតឡើង សា ជា ថ្ម ី ទៀត ឡើយ ។ ខ្ញ ុំ សូម ឱយ �បល់ ខ្ល ះ ៗ ដល អាច មាន ប �ជន៍ ហើយ កុំឱយ ខាត ពល ច ើន គឺ មាន ត វិធី មួយ គត់ គឺ បង្ក ើត បកស ថ្ម ី ចូលរួម ប កួតប ជង តាម លក្ខ ណៈ ប ជាធិបតយយ � ក្ន ុង ការ �ះ �� ត ខាង មុខ គឺ វា ប សើរ ជាង ដើរ និ យា យ�សនា មិន ពិត ហើយ ខាតបង់ ពលវលា កាន់ត ច ើន »។

� ក្ន ុង បណា្ដ ញ សង្គ ម សម្ត ច ត � ក៏ បាន ប�� ក់ ដរថា ៖ « ខ្ញ ុំ សូម ប�� ក់ ផង ដរ អំពី ជំហរ ដឹកនាំ ប ទស ដល មាន រូប ខ្ញ ុំ ជា នាយក រដ្ឋ មន្ត ី ដល តំណាង ឱយ ជាតិ សាសន៍ មួយ គឺ ស្អ ប់ ខ្ព ើម ណាស់ ចំ�ះ ការ ឈា� នពាន របស់ បរទស ដល បំពាន មក លើ អធិបតយយភាព និង ឯករាជយ ភាព របស់ ប ទស យើង ហើយ ដល ធា� ប់ បាន កើតឡើង កន្ល ង មក ។ មិន ដូច បុគ្គ ល ខិលខូច មួយ ក ុម តូច ដល មិន គិត ពី ផលប �ជន៍ ប ជាពលរដ្ឋ និង ប ទស ជាតិ ហើយ ធ្វ ើ តាម ការ បង្វ ិល របស់ បរទស គឺវាគ ះថា� ក់ខា� ំងណាស់ »។

សម្ត ច ក៏ បាន លើក ឡើង ថា បរទស ណា ក៏ �យ ត ូវ គិតពិចារណា ថា តើ គ ចង់ មាន

ទំនាក់ទំនង និង កិច្ច សហប តិបត្ត ិ ការ ល្អ ជា មួយ បុគ្គ ល ១ ក ុម ឬ ជាមួយរ ដា� ភិ បាល ស បចបោប់ របស់ ប ទស មួយ ? តើ គ ចង់ មាន ទំនាក់ទំនង ល្អ ជា មួយ បុគ្គ ល មួយ ក ុម តូច ឬ ជាមួយ ប ជាពលរដ្ឋ មួយផ្ទ ប ទស ? ខ្ញ ុំ នឹង បន្ត ខិតខំ ដើមបី ឱយ កូនក្ម ួយ មានការ ងារ ធ្វ ើ និង មាន ប ក់ខ ល្អ សមរមយ ដើមបី យើង រួម គា� កសាង និង អភិវឌឍន៍ ប ទស ជាតិ ឱយ កាន់ត រីក ចម ើន ។

សូម ជម ប ថា អតីត គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ដល ជា បកស ប ឆាំង ត ូវ បាន តុលាការ កំពូល សម ច រំលាយ កាលពី ថ្ង ទី ១៦ ខវិច្ឆ ិ កា ឆា� ំ ២០១៧ ព មទាំង មិន អនុ�� ត ឲយ មន្ត ី ចំនួន ១១៨ រូប ធ្វ ើ ន�បាយ រយៈពល ៥ ឆា� ំ ទៀត ផង ។

ក យ ពី ការ រំលាយ គណបកសប ឆាំង នះ ត ូវ បាន ប ទស មួយ ចំនួន បាន សម្ត ងការ �កសា� យ និង បាន ស្ន ើ ឲយ រាជរដា� ភិបាល ពិចារណា ឡើង វិញ ក្ន ុង ការ ឲយ មាន គណបកស ប ឆាំង ចូលរួម �ះ �� ត� ពល ខាង មុខ នះ ។

យា៉ងណា ក្ត ី សម ប់ ការ ប កាស របស់ ប មុខ ដឹកនាំ ប ទស និង គណបកសកាន់អំណាច នះ �ះសន្ត ិភាព មិន ទាន់ អាច សុំ ធ្វ ើ ការ អតា� ធិបបោយ ពី មន្ត ីជាន់ខ្ព ស់ អតីត គណបកស សង្គ ះ ជាតិ បាន �ះ ទ �យ ទូរស័ព្ទ គា� ន អ្ន ក ទទួល ។ យា៉ងណា ក្ត ី បើ តាម ការ ដឹង ក ផ្ល ូវ ការ �ះ បកស ប ឆាំង � មាន គណបកស មួយ ដើមបី ចួ ល រួម �ះ �� ត � ពល ខាង មុខ នះ គឺ គណបកស ភ្ល ើងទៀន ដល ប្ត ូរ មក ពី គណបកស សម រ ងសុី ។

បើកផ្ល ូវ ឱយ អតីត បកស សង្គ ះ ជាតិ បង្ក ើត បកស ថ្ម ី

ប៉ុន្ត ក ុម អតីត មដឹកនាំ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ដល កំពុង � ក ប ទស ធា� ប់ បាន

អះអាង ថា ពួក គ នឹង មិន � បង្ក ើត គណបកស ថ្ម ី តាម យុទ្ធ សាស្ត របស់ បកស កាន់ អំណាច ដល បានរៀបចំ ទុក �ះ ឡើយ ។ បើ តាម អតីត មដឹកនាំ គណបកសប ឆាំង នះ ពួក គ កំពុង ត ជំរុញ ឲយ អន្ត រជាតិ ដាក់ សមា� ធ មក លើ រាជរដា� ភិបាល ដើមបី ប គល់ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ មក វិញ និង �ះ លង �ក កឹ ម សុខា រួម ទាំង អ្ន ក�ស មនសិការ មួយ ចំនួន ទៀត ។ ជំហរ នះ ត ូវ បាន ក�� កឹ ម ម� វិទយោ អគ្គ នាយិកា រង កិច្ច ការ សាធារណៈ ន អតីត គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ដល ជា កូនស ី �ក កឹ ម សុខា ប�� ក់ ឡើង វិញ ជាមួយ វិទយុ បារាំង អន្ត រ ជាតិ កាលពី ថ្ង អាទិតយ កន្ល ងមកនះ ។ �ះបីជា បប ណា របត់ ន�បាយ ចុង ក យ នះ គឺជា

ភ្លើងខៀវ មួយ សម ប់បើកផ្លូវ ឱយ បកស ប ឆាំង អាច ចូលរួម �ះ �� ត តបើ បម ម ហាម មដឹកនាំ អតីត បកស សង្គ ះ ជាតិ ធ្វ ើ ន�បាយ �ះ នឹង ត ូវ �ះស យ �យ របៀប ណា ?

ក យ ពី រំលាយ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ដល ជា គូប ជង ជាមួយ គណបកសកាន់អំណាច �ះ សហគមន៍ អន្ត រជាតិ ខាង �ក សរីបាន ចាត់ ទុក លទ្ធ ិប ជាធិបតយយ � កម្ព ុ ជាថា បាន សា� ប់ បាត់ � ហើយ ។

� រយៈកាល ចុង ក យ នះ សភា អា ម រិ ក និង សភា សហភាព អឺរ៉ុប ហាក់ បាន ដាក់ សមា� ធ មក លើ រាជរដា� ភិបាល កម្ព ុ ជា តាម រយៈ ការ ផា� ច់ជំនួយ ជា បន្ត បនា� ប់ នឹង ឈាន � បង្ក ក ទ ពយសមបត្ត ិ មន្ត ី រាជរដា� ភិបាល កម្ព ុ ជាមួយ ចំនួន ដល ទុក � ក ប ទស �យ �ទ ថា មន្ត ី ទាំ ង�ះ ជាប់ពាក់ព័ន្ធ�នឹង ការ រំលាយ គណបកស សង្គះ ជាតិ និង ការ រំ�ភសិទ្ធ ិ មនុសស ៕

អា៊ង ប៊ុន រិទ្ធ

បទ ពាកយ ប ំ ពីរ - កាសត ចុះ ថ្ង ពីរសីហា ស ីមា� ក់ ប្ត ជា� សមា� ប់ ខ្ល ួន ព ះ ត ជីវិត រក ពន់ ស្ទ ួន

កើត ម ក ក ខ្ល ួន បាន ប្ត ី ផឹក ។

-គាត់ ថា លប ថា� ំ មួយ លើក ហើយ លប ត ឹម បីគ ប់ មិន គរ�ក -តលើក នះ គាត់ �ត ចូល ទឹក ព ះ គាត់ ចះ ហល យា៉ង ចំណាន -ចអើយ កុំ ឡើយ ធ្វ ើ បប នះ ត ូវ តស៊ូ រស់ កុំ ខ្ល ីគិត

ត មិន សា� ប់ ឡើយ ព ះ ថា� ំ �ក ទើប មិន អាច រកភពថ្ម ី បាន ។ យូរ ពល សន្ធ ឹក មិន លិច ប ណ ធ្វ ើ ម្ត ច លិច បាន ឱយ សា� ប់ បាត់ ។ នាំ អំពល់ អស់ ញាតិ �ហិត យក ឈ្ន ះ ជីវិត ដល អាប់ អួ ៕ សារមយ នុត ( កវី អនាថា )

រាជធានី ភ្ន ំពញ ៖ �ក ទស រដ្ឋ មន្ត ី សរី កុសល ទទួល បន្ទ ុក បសក កម្ម ពិសស និង ជា អនុប ធាន ទី ១អាជា� ធរ មីនកម្ព ុ ជា បាន ថ្ល ង ប ប់ អ្ន ក សារព័ត៌មានកាលពី លា� ច ថ្ង ទី ១៦ ខធ្ន ូ មុន ដឹកនាំ ប តិភូ ចូលរួម កិច្ច ប ជុំ លើក ទី ១៦រដ្ឋ ភាគី អនុស�� អូ តា វា៉ ស្ត ី ពី ការ ហាម ប ើប ស់ គ ប់ មីន ដល ប រព្ធ ធ្វ ើ� ទី ក ុង វី យន ប ទស អូ ទ ី ស ពី ថ្ង ទី ១៨ ដល់ ២១ ខធ្ន ូ ខាង មុខ ថា មក ដល់ កាលៈទសៈ នះ រាជរដា� ភិបាលអត់ ត ូវការ ឱយ ប ជាពល រដ្ឋ ណា

បន្ត សា� ប់ និង របួស �យសារ គ ប់ មីននិងគ ប់ មិន ទាន់ ផ្ទ ុះ ទៀត ទ ។

�ក ទស រដ្ឋ មន្ត ី សរី កុសល គូស ប�� ក់ ថា « ការ �ះ មីន អាច បញ្ច ប់ បាន � ត ឹម ឆា� ំ ២០២៥ ទាល់ត មាន ថវិកា ជំនួយ ។ ប៉ុន្ត រាជរដា� ភិបាល អត់ រង ់ចាំ ទ ផ្អ ក លើ កំណើន សដ្ឋ កិច្ច ដល រាជ រដា� ភិបាល ទទួល បាន បូក រួម ពី ការ �ះ មីន កន្ល ង មក ដល ប ជាពលរដ្ឋ អាច បង្ក បង្ក ើន ផលធ្វ ើ សដ្ឋ កិច្ច បាន គឺ រាជរដា� ភិបាល ត ូវ ឆ្ល ៀត យក មួយ ចំណក ណាមួយ មក ធ្វ ើ ការ �ះ មីន ។ អីុចឹង ឈរ លើ ជំហរ នះ យើង ត ូវ ត បញ្ច ប់ ផនការ �ះ មីន� ឆា� ំ ២០២៥ ខា ង មុខ » ។

�ក បន្ត ថា ការ ប្ត ជា� ចិត្ត របស់ រាជរដា� ភិ បាល កម្ព ុជា នះ អង្គ ការសហប ជាជាតិ និង ប ទស ន អនុស�� អូ តា វា៉ ១៦២ ប ទស គ ចង់ ដឹង អី្វ ដល សំខាន់ ចំ�ះ កម្ព ុជា គឺ ផនការ

ខត្ត សៀមរាប ៖ រាជរដា� ភិបាលកម្ព ុ ជា តំណាង �យ អាជា� ធរ ជាតិ អបសរា និង សាធា រណ រដ្ឋ សហព័ន្ធ អា ល្ល ឺ ម៉ ង់ តំណាង �យ សា� ប័ន គម ង អាល្ល ឺ ម៉ ង់ អភិរកស ទព អបសរ GACP ( German Apsara- Conservation Project ) កាលពី លា� ច ថ្ង ទី ១៣ ខធ្ន ូ ឆា� ំ ២០១៧ បាន ប រព្ធ ខួប ២០ ឆា� ំ ( ១៩៩៧-២០១៧ ) ន កិច្ច សហប តិ បត្ត ិការ លើ កិច្ច ការអភិរកស រមណីយដា� ន អង្គ រ � ការិយាល័យ GACP ស្ថ ិត ក្ន ុង បរិវណ ទីសា� ក់ ការ អាជា� ធរ ជាតិ អបសរា នា ខត្ត សៀមរាប ក ម អធិបតីភាព �ក ជំទាវ ភឿ ង ស កុ ណា រដ្ឋ មន្ត ី ក សួង វបបធម៌ និង វិចិត សិលបៈ និង ជា ប ធាន អាជា� ធរ ជាតិ អបសរា និង�ក Daniela DEMPF អនុប ធាន បសកកម្ម រដ្ឋ ទូត អាល្ល ឺ ម៉ ង់ ប ចាំ កម្ព ុ ជា �យ មានការ អ�្ជ ើញ ចូលរួម ពី អ្ន ក ជំនាញការ ជាតិ និង អន្ត រ ជាតិ ជា ច ើន រូប ទៀតន គណៈកមា� ធិការ អន្ត រជាតិ អាយ សុី សុី - អង្គ រ ។

GACP បាន ចាប់ផ្ត ើម កិច្ច សហប តិបត្ត ិ ការ ជា ផ្ល ូវការ ជាមួយ អាជា� ធរ ជាតិ អបសរា លើ កិច្ច ការ អភិរកស អង្គ រ ក្ន ុង ឆា� ំ ១៩៩៧ �យ ធ្វ ើការ ជួស ជុល � លើ ចមា� ក់ រូប អបសរា និង អភិរកស កបោច់ ចមា� ក់ តុបតង លម្អ គ ប់ ប ភទ ន ប សាទខ្ម រ � កម្ព ុជា រហូត មក ដល់ បច្ច ុបបន្ន ។ ក ពី កិច្ច ការ អភិរកស ជួសជុល GACP បាន រួមចំណក យា៉ង សំខាន់ លើ ការ បណ្ដ ុះបណា្ដ ល សមត្ថ ភាព

�កទសរដ្ឋ មន្ត ី ី សរី កុសល មុនពលឡើង យន្ត �ះ ( រូបថត ឡុង សារត )

�ក ទស រដ្ឋ មន្ត ី លើក ឡើង ថា « នា បច្ច ុ បបន្ន នះ យើង � សល់ ផ្ទ ដី ដល មិន ទាន់ បាន �ះ មីន ជាង២ . ០០០ គីឡូម៉ត ក ឡា ។ យើង ទើបត �សសមា� ត បាន ជាង ១ . ៦០០ គីឡូម៉ត ក ឡា ទ ។ រឿង នះ យើង មានការ ប្ត ជា� ចិត្ត ខ្ព ស់ � តាម ផនការ យុទ្ធ សាស្ត ្រ ជាតិ ហើយ ផនការ នះ នឹង យក � ដាក់ បងា� ញ ពិភព�ក ថា យើង មាន ផនការ ចបោស់លាស់ ហើយ សុំ ធ្វ ើ តាម ផនការ យើង » ។

�កទស រដ្ឋ មន្ត ី សរី កុសល ក៏ បាន ប កាស ឱយដឹង ពី វិបត្ត ិ គ ប់បកគីមី របស់អាេ ម រិក ដល បានបនសល់ទុក ច ើន ទសវតស រ៍ � យុទ្ធ សាស្ត ជាតិវិស័យ សកម្ម ភាព មីន ។ គ ចង់ កម្ព ុជា ត អាមរិក បរជាធ្វ ើ ព ងើយ ។ ដឹង ថា កម្ព ុជា មាន ផនការសម ប់ �ះ មីន ឬទ ដើមបី ឆ្ល ើយ តប � នឹង ផនការ យុទ្ធ សាស្ត គ រង់ ចាំ មើល យូរហើយ ។ ជាតិ វិស័យ សកម្ម ភាព មីន ២០១៨-២០២៥

មន្ត ី បុគ្គ លិក ខ្ម រ ជា ច ើន រូប �យ កិច្ច សហការ យា៉ង ជិត ស្ន ិទ្ធ រវាង សាកលវិទយោល័យ TH KÖln និង សាកលវិទយោល័យ ភូមិន្ទ វិចិត សិលបៈ ។

មាន ប សាសន៍ ក្ន ុង ពិធី នះ �ក ជំទាវ ភឿ ង ស កុ ណា រដ្ឋ មន្ត ីក សួង វបបធម៌ និង វិចិត សិលបៈ និង ជា ប ធាន អាជា� ធរ ជាតិ អបសរា បាន ប�� ក់ ថា ក យ ពី អង្គ រ ត ូវ បាន ដាក់ បញ្ច ូល ជា សមបត្ត ិ បតិកភណ� ពិភព�ក � ថ្ង ទី ១៤ ខធ្ន ូ ឆា� ំ ១៩៩២ អាជា� ធរ ជាតិ អបសរា ក៏ បាន បង្ក ើត ឡើង ក្ន ុង រយៈពល ៣ ឆា� ំ បនា� ប់ �យ ចាប់ គូ សហការ ជាមួយ បណា្ដ ប ទស ផសង ៗ ដើមបី ធ្វ ើ កិច្ច ការ ជា ច ើន ក្ន ុង �លបំណង សង្គ ះ និង ជួសជុល ដល់ អង្គ រ ឱយមាន�ភ័ណភាពកាន់តប សើ រ ។

គិត មក ទល់ នឹង ពល នះ យើង មាន ភាព ចាស់ទុំ ទាំង បទ ពិ�ធន៍ ជំនាញ ចំណះដឹង លើ ការងារ អភិរកស និង របៀប គ ប់គ ង សមបត្តិបតិក ភណ� ពិភព�ក ។ នះ ជា មូលហតុ ដល យើង

បើ តាម �កទស រដ្ឋ មន្ត ី ប�� ក់ ថា កម្ព ុ ជា ត ូវការ ប ើប ស់ ថវិកា ប មាណ ៤០៦ លាន ដុលា� រ ។

គួរ រំឭ ក ថា ទាក់ទង នឹង សកម្ម ភាព �ស សមា� ត គ ប់ មីន � កម្ព ុជា នះ រដា� ភិបាល ចិន តាម រយៈ សា� នទូត ចិន ប ចាំ� កម្ព ុ ជា បាន ផ្ត ល់ ជំនួយ ជា សមា� រសម ប់ បម ើ ការងារ សកម្ម ភាព មីន ដល់ កម្ព ុជា ។ សមា� រ ជំនួយ ទាំង�ះ មាន ម៉ូតូ ចំនួន ៤០ គ ឿង កុំពយូទ័រ យ ួរដ ១៤ គ ឿង កុំពយូទ័រ លើ តុ ២ គ ឿង អាយ ផ ត ១០ គ ឿង រទះ ជន ពិការ ១ . ២០០ គ ឿង តង់ចល័ត ៣៤០ សម ប់ មា៉សុីន រាវរក ជាតិ ដក ចំនួន ១៨ គ ឿង មា៉សុីន កម្ទ ច គ ប់ ១៨ គ ឿង សម្ល ៀក បំពាក់ ការពារ ពល �ះ មីន ១៨ សម ប់ និង ឧបករណ៍ �ស សមា� ត មីន ១៨ គ ឿង ៕

ឡុ ង សា រ ត

�កជំទាវរដ្ឋ មន្ត ីក សួង វបបធម៌ថ្ល ង ក្ន

ុងពិធីរំលឹក ខួប កិច្ច សហប តិបត្ត ិ ិ ការ ជាមួយភាគីអាល្ល ឺម៉ង់ ( រូបថត ច័ន្ទ រស្ម

ី ី ) នឹង ប រព្ធ ខួប ២៥ ឆា� ំ ន អង្គ រ ចូល ជា សមបត្ត ិ បតិក ភណ� ពិភព�ក ក្ន ុងឆា� ំនះ ។

ថ្ងនះ យើង ពិតជា មាន �ទនភាព ដល បាន ចូលរួមក្ន ុង ខួប ២០ ឆា� ំ ន កិច្ច សហការ រវាង អា ល្ល ឺ ម៉ង់ និង អបសរា លើ ការងារ អភិរកស អង្គ រ ។

�ក ជំទាវ បន្ថ ម ថា ទាំងនះ គឺជា�គជ័យ ដល មាន លក្ខ ណ : ជា ប វត្ត ិ សាស្ត របស់ យើង ទាំងអស់ គា� ។ ប៉ុន្ត មានរឿង មួយ ដល យើង ត ូវ ចង ចាំ �ះ គឺ « អ្វ ី ៗ គ ប់យា៉ង ដល មាន មក ដល់ ពល នះគឺ ផ្ត ើម ចញពី សន្ត ិភាព » ។ ពិត ណាស់ សន្ត ិភាព ពញលញ � កម្ព ុជា បាន ធ្វ ើ ឲយ មានការ អភិវឌឍ និង ធ្វ ើ ឲយ មានការ អភិរកស ពញលញ � លើ សមបត្ត ិ បតិកភណ� ពិភព�ក អង្គ រ ។ នះ គឺជា �ល� សំខាន់ បំផុត ដល សម្ត ច អគ្គ មហា សនាបតី ត � ហ៊ុន សន នាយក រដ្ឋ មន្ត ី ន ព ះរាជាណាចក កម្ព ុ ជា ក៏ ដូច ជា ប ជាពលរដ្ឋ កម្ព ុជា ទាំងមូល ប ថា� ចង់បាន និង ចង់ រកសោ ឲយ បាន គង់វងស ជា រៀង រហូត ត� ៕

ច័ន្ទ រស្ម ី