Katalogi wystaw Malarstwo polskie XIX i XX w. | Page 37

Aleksander Świeszewski , jeden z czołowych polskich malarzy z tzw . „ szkoły monachijskiej ” w ostatnich latach , zupełnie niesłusznie , jest nieco pomijany przez kanon malarstwa drugiej połowy XIX wieku . Ten wyjątkowy artysta wpisał się w dzieje tej nieformalnej grupy jako pejzażysta o niespotykanej wrażliwości na światło i liryzmie odnajdywanym w krajobrazach europejskich . Świeszewski , tak jak wielu innych artystów , znalazł się w Monachium jako zbiegający uczestnik Powstania Styczniowego . Mimo politycznej działalności , od dzieciństwa jednak związany był ze sztuką , m . in . uczestniczył w warszawskich lekcjach znakomitego pejzażysty doby Romantyzmu , Christiana Breslauera .
W 1864 roku Świeszewski rozpoczął nowy etap życia i edukacji w monachijskiej Akademii , został przyjęty do pracowni Fritza Bamberga , którego styl wywarł ogromny wpływ na późniejsze malarstwo polskiego plastyka .
Od momentu wkroczenia do monachijskiej uczelni Świeszewski związał swoją twórczość z malarstwem pejzażowym , od którego nie uczynił niemal żadnego odstępstwa do końca życia . Pierwsze prace w tym stylu prezentował już na słynnej i prestiżowej I Międzynarodowej Wystawie Sztuki w 1869 , z czasem forma jego dzieł przeszła w mniej akademicką , lecz bardziej romantyczną manierę , bliższą dziełom późniejszego mistrza formy - Jana Stanisławskiego . Świeszewski podróżował po Europie skrupulatnie notując napotkane widoki zwykle na drobnych , lecz misternie wykonanych kompozycjach .
Tuż po zakończeniu studiów malarz udał się do Włoch , gdzie uwieczniał świetliste pejzaże śródziemnomorskie , jeziora i morza z towarzyszącą im zielenią .
W 1873 roku powrócił do Monachium , z którego tylko niekiedy wyjeżdżał w niemieckie góry , przede wszystkim w Tyrol , Szwarcwald . Właśnie widokiem jednej z takich podróży jest niniejsza , nieznacznych rozmiarów kompozycja .
Opisywany Pejzaż prezentuje charakterystyczne motywy dla stylu artysty : surowe skały skrzące się w słońcu na tle pogodnego nieba , poniżej nich dostrzec możemy przejrzystą taflę jeziora z drobnymi elementami bawarskiego miasteczka .
Do dzisiaj zachowały się co najmniej dwa przedstawienia tego samego widoku . Obrazki różnią się nieznacznie fragmentami sztafażu oraz grą światłocienia . Mimo skromnych wymiarów pracy , Świeszewskiemu udało się oddać niezwykle dokładnie detale i zróżnicowanie faktur , niemal dogłębnie możemy dojrzeć zajęcie dwóch mieszkanek miasteczka w dolnych partiach obrazu .
Jak możemy wywnioskować z zachowanych recenzji dzieł artysty , publiczność ciepło przyjmowała jego prace , dostrzegając odmienny od „ typowo niemieckiego ” stylu ( Biedermaiera ) formowania pejzażu . Monachijscy krytycy pisali , iż „ Świeszewski wychwytuje blask naturalny ”, a jego technika jest misterna i delikatna niczym praca rękodzielnicza , a obrazy „ odznaczają się wszystkie siłą koloru i wybornie prowadzonym efektem zachodzącego słońca , który to efekt należy do ulubionych przez artystę ”.
37