SORU-CEVAP
kez daha Suudi Arabistan’a dönmesi şaşırtıcı değil. Riyad ise resmi
açıklamalarında IŞİD’le bir bağı olduğu yönündeki eleştirileri daima
reddetmektedir.
IŞİD’in Bağdat’a yürüme ihtimaline
karşı Maliki hükümeti bir dizi önlem
aldı. Birincisi ülkeye yayılmış bulunan askeri birliklerin önemli bir bölümü, özellikle de sınır muhafızları,
başkenti korumak üzere Bağdat’a
getirildi. Bu adımın ardından geçtiğimiz günlerde IŞİD’in Suriye-Irak
sınırındaki sınır kapılarından birini
ele geçirdiği haberi geldi. Irak ordusunun Bağdat’a yoğunlaşması
nedeniyle önümüzdeki günlerde
sınır bölgelerinde IŞİD’in yeni kazanımlar elde etme olasılığı yüksektir.
IŞİD ve AKP
Suriye ve Ortadoğu’da mezhep
düşmanlığına dayalı bir politika
izleme konularında büyük oranda
ortak bir çizgiye sahip olan AKP
ve Suudi yönetiminin, Mısır ve İran
devletleri konusunda farklı politikalara sahip olduğu bilinmektedir.
Özellikle ekonomik nedenlerle İran
konusunda daha dengeli bir tutum
sergileyen AKP ile IŞİD arasındaki gerilim kaynaklarından birini de
bu oluşturmaktadır. IŞİD AKP dış
politikasının bugün için kaldıramayacağı kadar şiddetli bir İran düşmanlığını temsil etmektedir.
Özellikle konsolosluk baskınıyla
birlikte ülke gündemine giren bu
başlığı daha fazla açabilmek ve
Türkiye açısından olası sonuçlarına değinebilmek için, konunun
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi
(IKBY) ve petrol ile ilgili boyutunu
ele almak yararlı olacaktır.
IŞID ve Kuzey Irak petrol krizi
IŞİD’in son çıkışının hemen öncesinde hatırlanacağı gibi Irak ile
ilgili ana gündem, IKBY’nin Türkiye üzerinden petrol ihraç etme
girişimi ve buna karşı Bağdat’ın
uluslararası tahkime başvurmasıydı. ABD yönetimi tarafından da
uyarılan bu girişim, yıllardır devam
eden petrol sorununun son uğra-
16
ğını oluşturuyordu.
IŞİD’in çıkışının bu sorun bağlamındaki etkileri üzerine yapılan
tartışmalarda, bu yükseliş nedeniyle IKYB ve Bağdat’ın IŞİD’e karşı yakınlaşabileceği yorumlarına
yer verildi. Ancak bu seçeneğin oldukça düşük ihtimalli olmasına neden olan noktalar bulunuyor. Birincisi, Bağdat-Erbil hattındaki petrol
krizi kökleri yüz yıl öncesine kadar
giden köklü bir sorundur ve IŞİD’in
son çıkışıyla kolay kolay aşılması
mümkün görünmemektedir. İkincisi Suudi Arabistan’ın, devirmeye
çalıştığı Maliki hükümetinin yeni
müttefikler edinmesine neden
olacak bir gücü desteklemesinin
imkânsız olmasıdır.
IŞİD’in son çıkışı kuşkusuz
Maliki’yi yeni ittifak arayışlarına
itmiştir ve bunlar arasında elbette
IKYB de yer almaktadır. Bununla birlikte IKYB’nin IŞİD’e karşı
destek için öne süreceği talep
kuşkusuz bağımsız olarak petrol
ihraç etmesinin önündeki Bağdat
engelinin kaldırılması olmaktadır.
Bağdat’ın bunu kabul etmesi ise
mümkün görünmemektedir.
Yakın dönem için o \