Tarihin yaz?l? sayfalar?na gelindi?inde ise Mersin’in yerinde ilginç bir yerle?imin izlerine rastlan?yor. Uzun ve sessiz bir ya?am? olmu? Zephyriom Kenti’nin. Eski Helen dilinde Zephyr Yeri - Bat?dan Esen Tatl? Rüzgâr Yeri anlam?na gelir. Zephyrion Roma döneminde çok büyük bir ?ehir olmamakla birlikte daha sonradan sürekli iskân edildi?i için, arkeolojik aç?dan ?ans?z say?lacak yerle?melerden birisi olmu?tur. Zaman içinde üzerinde kurulan yeni ?ehirle?meler nedeniyle eski kentlere dair yap? kal?nt?lar? yok edilmi?tir. Ancak 100-150 y?ll?k geçmi?i olan Mersin kentinin yap?la?mas? s?ras?nda kay?tlara geçebilen izlere yönelik derleme yap?labilir. Bu kay?p kentin izlerine 4 dört ba?l?kta bakabiliriz: 1- 19. yüzy?ldan itibaren yöremizi gören gezginlerin anlatt?klar?ndan, 2- Bina in?aatlar?n?n temel kaz?lar?ndan ç?kan eserlerden, (Arkeolojik kaz? yap?lmad?, rastlant? sonucu) 3- Tarihsel verilerden. 4- Sikkelerden. Do?u bilimci Victor Langlois “Kilikya’da Bir Gezi” isimli eserinde. Osmanl? Köprüsü’nden geçince Mersin ?ehrine var?l?r. Deniz kenar?nda güzel evler vard?r. Bu evlerin oldu?u yerde eski bir ?ehir harabesi vard?r ki; buras? eski Zephyrium ?ehridir. Diyerek, o zamanki Mersin’in bat?s?nda, yakla??k bir kilometre uzanan antik bir yerle?im bölgesi bulundu?unu belgeliyor. Toros Pasaj? ve Panaroma Apartman? in?aat? s?ras?nda kaz?larda ç?kan bir sütun ba?? ?imdi Toros Pasaj? içinde görülebilir.
?ÇEL SANAT KULÜBÜ BÜLTEN? / HAZ?RAN - TEMMUZ 2013
Tarihçiler Zephyrion ?ehrinin resmi tarihini M.Ö. 68 olarak kabul ediyorlar. Bu da gösteriyor ki Pompeius’un bölgedeki egemenli?i ile Zephyrion ad?n?n yeniden gündeme gelmesidir. Zephyrion, Hadrianopolis ya da Araplar taraf?ndan “Kalamya” ?eklinde an?lan kent, Küçük Ermeni Krall??? zaman?nda bir liman ?ehri idi. “Zabari” veya “Zafra” olarak an?l?yordu. M.S. 260 y?l?nda ba?layan Pers sald?r?lar?na direnemeyen kent, Sasani Kral? ?apur taraf?ndan fethedilir. Ta? ta? üstüne kalmamacas?na kent ortadan tamamen kald?r?ld?. Bu tarihten sonra Zephyrion ad?na herhangi bir canlanma görülmedi. Ta ki Modern Mersin’in yap?lanmas?na kadar… Ya?am izlerini çe?itli dönemlerde Zephyrion ad?na darbettirilmi? 16 sikkede ve müzelerdeki eserlerde görebiliyoruz. O eski kentin ad?, antik dizelerde ve öykülerde ya??yor. Bu küçük kentin çok parlak bir tarihi olmasa bile 430 y?l gibi bir süre ya?am?n? sürdürdü?ünü anl?yoruz.
54