106 | 107 EĞİTİM & BİLGİ
KONU
KAPSAYICI BİLİM AĞI
Küreselleşme Alman bilim coğrafyası için de aşılması gereken yeni sorunlar doğuruyor. Bilim dalları ve bilimciler arası ağların oluşturulması bu bağlamda asli bir öneme sahip. Almanya bu konuda iyi bir noktada bulunuyor. Günümüzde Almanya’ daki araştırmacıların yayınladığı bilimsel çalışmaların neredeyse yarıya yakını uluslararası işbirliği çalışmaları dahilinde gerçekleşiyor.“ Dünyaya Açık Bilim 2015” raporuna göre 399 yükseköğretim kurumunda yabancı ülke vatandaşı olan 38.094 öğretim elemanı var ve bu sayının 2.886’ ini profesörler oluşturuyor; bu rakam, akademik alanda çalışanların toplam yüzde onuna denk düşüyor. 2006 yılından bu yana yükseköğretim kuruluşlarındaki yabancı personel sayısı yüzde 74 oranında artarken yabancı profesörlerin sayısı da yüzde 46’ lık bir artış gösterdi. Bunda yakın zamanda Avrupa Birliği’ ne üye ülkeleri dışından gelen bilimciler için kolaylaştırılan vize sürecinin de payı var.
Bir süreliğine bilimsel çalışmalarını Almanya’ ya sürdürmek üzere burs alan yabancı araştırmacıların sayısında da olumlu bir gelişme kaydedildi. Günümüzde sayıları 56.310 olan bu uzmanların geldiği ülkeler arasında öne çıkanlar Rusya, Çin, Hindistan, ABD ve İtalya. Pek çok yükseköğretim ve araştırma kuruluşu yabancı bilimcilerin buradaki yaşamlarına başlarken onlara daha iyi destek sağlayabilmek üzere“ Hoş geldiniz merkezleri” oluşturdu. Araştırmacıların Almanya’ da kısa süreli ikamet etmeleri de bir kazanım olarak görülüyor, çünkü bu araştırmacılar kendi ülkelerine döndüklerinde genellikle daha sonraki ortak çalışma ağları için önemli birer partner oluyor.
Yurt dışından gelen bilimciler için Almanya’ daki güçlü araştırma altyapısı önemli bir tercih nedeni; bunda bir kısmı dünyada eşi olmayan büyük araştırma gereçleriyle çalışma fırsatına sahip olmanın da etkisi var. Yalnızca Helmholtz Topluluğu farklı araştırma alanlarında yaklaşık 50 büyük gerece sahip. Dünyanın en iyileri arasında sayılan pek çok yabancı bilimci beş milyon Avro’ yla Almanya’ nın en büyük araştırma ödülü olan ve Humboldt Vakfı tarafından verilen ve Almanya’ nın çeşitli üniversitelerinde yer alan Humboldt Profesörlüğü aracılığıyla buraya geliyor.
17.686 Alman bilimci burs desteğiyle yurt dışına gitti; Alman Araştırma Topluluğu( DFG), Avrupa Birliği Marie Curie Programı ve en önemlisi Alman Akademik Değişim Servisi( DAAD) bu alandaki en büyük destekçiler. Dünyada bilim insanları ve öğrenciler için en büyük bilimsel değişim destek kuruluşu olan DAAD’ den finansal destek alanların oranı, neredeyse her üç bilimciden ikisi.
Almanya uluslararası düzeydeki bilimsel işbirliğini geliştirip derinleştirirken bu çalışmaları aynı zamanda da farklı bir kalite düzeyine yükseltmeyi de hedefliyor. Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı( BMBF) buna zemin hazırlamak amacıyla 2014 yılında