Istanbul Alive Magazine April 2014 ISTANBUL ALIVE APRIL 2014 | Page 18
ISTANBUL DESIGN TASARIM İSTANBUL
KAMIŞ KALEMDEN
DOĞAN ESTETİK
HAT SANATI
Türklerin islamiyeti kabulunden sonra hat sanatı
büyük gelişme göstermiş ve "Kur'an Mekke’de nazil
oldu, Mısır'da okundu, İstanbul'da yazıldı" sözünün
tartışmasız kabulüne yol açmıştır.
"Tuğra" Emblem of the Sultan are
the best examples of calligraphy.
Due to the prohibition of painting
in Islam calligraphy developed.
Tuğralar, hat sanatının en
güzel örnekleridir.
İslamiyet'te resmin yasak olması
hat sanatını geliştirdi
Bütün yazı dillerinde güzel yazı önemli olmuş, bazen gerçek bir
sanata dönüşmüştür. İslamiyette figüratif sanatın yasak olması
ve arap alfabesinin de grafik özellikleri dolayısıyla güzel yazı için
uygunluğu hat sanatının doruklara tırmanmasına yol açmıştır. İster
okuyup anlayın ister bir tek harfini bile söküp çıkartamayın. Hiç
önemi yok bunun. Çünkü karşınızdaki gerçek bir sanat eseridir ve
ne anlattığı değil, nasıl anlattığıdır önemli olan.
Türklerin İslamiyeti kabulünden sonra bu yükseliş daha belirgin hale
gelmiş ve tüm İslam camiasında şu sözün tartışmasız kabulüne yol
açmıştır: Kur'an Mekke'de nazil oldu, Mısır'da okundu, İstanbul'da
yazıldı". İslam yazı sanatının ilk tarzı "Ma kılî" adı verilen ve tüm
harflerin düz çizgilerden oluştuğu tarzdı. Daha sonra hem düz hem
dairevi hatların birlikte kullanıldığı "küfî" yazı tarzı doğmuştur.
Çoğu tarihçi ve yorumcunun üzerinde birleştiği bir nokta ise, sayılan
37'ye kadar çıkan yazı türlerinin tümünün bu iki temel üslubun
varyasyonlarından ibaret olduğu yönündedir. Ancak tarz ve üslup
ne olursa olsun, harfleri birbirine bağlama ustalığı anlamına gelen
"terkib" harfin formunu yorumlama "tenasüp" aşın süslemeciliğe
düşmeme anlamında "sadelik" ve özellikle dini sözlerin mealinin bir
yansıması olan "ihtişam" hat sanatının temel ilkeleri sayılmıştır. Hat
sanatı, kullandığı malzeme bakımından da uzun bir gelişme seyri
yaşamış, son derece şaşırtıcı buluşlara yol açmıştır
16 • I S T A N B U L A L I V E