1 2
ALTIN MADENCİLİĞİNDE SİYANÜR KULLANIMININ OLASI ETKİLERİ
YIĞIN LİÇİ
40
1 2
2Au + 4NaCN + O 2
+ 2H 2 O → 2 Na [ Au( CN) 2
] + NaOH + H 2
O 2
2Au + 4NaCN + H 2
O 2
→ 2 Na [ Au( CN) 2 ] + 2 NaOH
Şeklindedir. Bu işlemlerden sonra çözeltinin altın ya da gümüş içermeyen kısmı doğrudan arıtma ünitelerine, cevher içeren kısmı da tanklara alınır. Tanklara alınan cevhere ters yönde aktif karbon verilir. Bunun nedeni altın ve gümüş çözeltisini çamurdan sıyırmaktır. Elde edilen karbon, altın ve gümüş çözeltisi asit, su ve siyanürle yıkanır. Böylece karbon çözeltiyi terk eder. Elde gümüş ve altın kalır. Buraya kadar yapılan bütün işlemler bilgisayar kontrolü altındadır. Bir sorun olması durumunda bütün sistemlerin çalışması durdurulur.
Elde ettiğimiz gümüş ve altın karışımı 1200 o C sıcaklıkta eritilir ve külçeler haline getirilir. Elde edilen bu ürün rafine edilmek üzere İsviçre ' ye gönderilir.
Geriye kalan siyanürlü çamura, arıtma ünitelerinde
kükürtdioksit, hava ve su verildikten sonra siyanür siyanata dönüştürülür. Siyanat siyanüre göre çok daha az zehirli bir maddedir. Bu arada oluşan sülfürik Asit ise, sisteme ilave edilen kireçle kireç taşı ve jipse( mineral) dönüştürülür. Tanklarda suyla hidrolize uğrayan siyanat da amonyum ve karbonata dönüştürülür.
Öteki tankta da demir sülfat ilavesi yapılır. Cevherde bulunan ağır metallerin arıtılması işlemi burada gerçekleştirilir. Demir sülfat eklenmesinin amacı, ortamda eşik değerin üstünde bulunan ağır metallerin kararlı duruma getirilmeye çalışılmasıdır
Arıtmadan geçirilen çamur ve çözelti, artık atık havuzuna gönderilir. Atık havuzları 1x10-10 geçirimsizlikte ve üzerinde 50 cm ' lik sıkıştırılmış bir kil tabakası bulunmaktadır.
ALTIN MADENCİLİĞİNDE SİYANÜR KULLANIMININ OLASI ETKİLERİ
-Yüzey toprağının kaydırılması ve toprak kaymaları,-Ağaçların kesilmesi. Ancak kesilen 2400 ağacın yerine 3000 ' in üzerinde Ağaç dikilmiştir.-Patlamalardan dolayı binalarda meydana gelebilecek çatlama ve yıkılmaların oluşabilmesi,-Bir deprem, bir savaş veya teknik bir sorun
YIĞIN LİÇİ
40
sonucunda atık depolarında meydana gelebilecek bir sızıntı nedeniyle zehirli atıklar ve ağır metaller tarım alanlarına karışabilmesi,-Yerleşim alanlarının taşınması-Yer altı sularının kirlenmesi
Düşük tenörlü altın ve gümüş cevherleri klasik siyanürleme yöntemi ile ekonomik olarak değerlendirilememektedir. Ancak, altın ve gümüş fiyatlarının sürekli olarak artışı bu kaynakların değerlendirilmesini gündeme getirmekte ve yapılan çalışmalar yığın liçi uygulamalarının bu konuda bir çözüm olabileceğini göstermektedir. Halen, tonda 1 gram dolayında altın içeren düşük tenörlü cevher ve artıklardan siyanürleme yoluyla altının kazanılması konusunda yığın liçi uygulamaları başarıyla sürdürülmektedir. Yığın liçi, geçirimsiz bir zemin( asfalt, plastik vb.) üzerinde hazırlanan bir yığın üzerine uygun bir çözücü gönderilerek( yağmurlama, boru ağı vb. sistemlerle) kazanılması düşünülen bileşeni çözeltiye alma işlemidir. Yığın hazırlanmadan önce malzemenin boyut küçültme, şlam atma vb. ön işlemlerden geçirilmesi durumundaki uygulamaya hazırlıklı yığın liçi, malzemenin herhangi bir ön hazırlık işlemine tabi tutulmaması durumundaki uygulamaya da doğrudan yığın liçi adı verilmektedir.