Inovatif Kimya Dergisi Sayı-50 | Page 28

NSF International’ da su arıtma kimyasalları ve filtrasyon medya genel müdürü Blake Stark, mikrobu klorla yok etmeyi zorlaştıran koruyucu bir katın bulunduğu Cryptosporidium için bazı dinlendirme tesislerinde muameleye tabi tutuluyor. Bu tür amaçlarda kullanılmak üzere, filtrasyon sisteminde morötesi radyasyon popüler hale gelmiştir. Lycocki, Cryptosporidium’ u inaktive etmek için özellikle iyi olmasına rağmen, UV’nin tek başına iyi bir dezenfektan oluşturmadığını belirtiyor. ‘Suda kalıntı bırakmaz ve UV odasında sadece inaktive olur ve oksitlenir’ diye açıklamada bulunmuştur. Bu durumda kullanılan tek yöntem UV ise, yüzücüler tarafından suya getirilen mikropların etkili bir şekilde yok edilememektedir. Ancak UV su arıtma kullanıldığı takdirde havuzlarda yer alan ve rahatsız edici olan ‘klor’ kokusu engellenmektedir. Yüzücülerin de bu koku oluşumuna birtakım katkıları bulunmaktadır. Bu koku, klorin ile ürenin reaksiyona girmesiyle meydana gelir, ayrıca ter ile birleştiği takdirde ise trikloroamin meydana gelir. UV ışını bu bileşikleri indirgeyebilir. Asıl sebep ya da suçlu kesin olarak bilinmeyecek, çünkü Olimpiyat yetkilileri, kimyasal testler yapmadan havuzu boşaltmışlardır ve temiz bir şekilde geri doldurmuşlardır. Bazen, havuz kimyası da yeşil saça neden olduğu konusunda suçlanıyor. Kentsel efsaneler, klorun istenmeyen yeşil vurgulara neden olduğuna inanmanızı isterdi. Ancak renk tonunun değişimi, havuzun doldurulması için kullanılan suda bulunan bakır içeren yosun öldürücüler veya bakır sayesinde gerçekleşir. Bazen bakır korozif sıhhi tesisattan kaynaklanır. Neyse ki, millet, çevre koruma ajansı tarafından ABD’de düzenlenen havuz kimyasal etiketleri üzerine talimatları uygularsa, bu felaketler genellikle engellenebilir. Veya suyun bakır bakımından test edilmesinin vakti gelmiş olabilir. Havuzdaki dezenfektanlar, su pH’ ı 7.2 ile 7.8 arasında olduğunda optimum düzeyde çalışır. Lachocki, havuz operatörlerinin bu pH aralığını korumak ve hipokloröz asit ile hipoklorit iyonları arasındaki dengeyi, daha iyi bir dezenfektan olan aside doğru itmek için başka bir sınıf bileşik eklemeleri gerektiğini söylüyor. Kullanılan tipik kimyasallar muriatik asit (hidroklorik asidin eski adı), sodyum bisülfat, karbondioksit, sülfürik asit ve sodyum karbonattır. Sodyum bikarbonat da işe yaramakla birlikte, sudaki toplam alkalite pH üzerinde olduğundan daha fazla etkiye sahiptir. Yüzme havuzu ve SPA endüstrisi ile ilgili verileri toplayan bir pazar araştırması şirketi olan Pkdata’ ya göre, ABD’de Alaska ve Hawaii’ yi içermeyen 8.5 milyondan fazla konut havuzu var. Havuzları doldurmak için 719 milyar L su ıslah edilmelidir. Sonuç olarak, bu muamelede kullanılan kimyasalların pazarı kabaca 2 milyar dolardır. Havuz kimyası kesinlikle bir sürü Amerikan doları üretiyor ve bazen yeşil bir havuz bile üretiyor. Rio de Janeiro’ daki 2016 Yaz Olimpiyatları’ ndaki dalış havuzunda zümrüt gölgesi oluştuğunda, muhtemelen yosun oluşumu ya da bakır içeren bir yosun aşı fazlası yüzünden olduğundan şüphelenilmektedir. 28