LABORATUAR’DA ENDEMİK BİR BİTKİDEN KANSER İLACI ÜRETİLDİ
Günümüzde ağrıları tedavi etmek için kullanılan ilaçların çoğu bitkilerden yola çıkılarak elde edilmektedir.Bu bitkilerin bazılarını
yetiştirmek çok zordur veya endemik olduklarından ilaç oldukça risklidir.
Stanford Üniversitesi’nden kimya mühendisi
Yrd. Doç. Dr. Elizabeth Sattely kanser tedavisinde sıklıkla kullanılan endemik bir bitkideki
proteinleri üretmek için bir teknik geliştirdi.Bu
düzenek sayesinde kolayca laboratuvar bitkisi
üreterek, kimyasalı üretmeyi başardı. Teknik,
potansiyel olarak, bu ilaçlar için daha az pahalı
ve daha istikrarlı bir kaynak oluşturarak aynı
zamanda diğer bitkiler ve ilaçlara uygulanabilir.
10 Eylül’de Science’da yayınlanan araştırmada ,
Sattely ve ekibi kanser ilacını geliştirmek için ,
eşsiz bir teknik kullanarak, molekülü oluşturmak için birlikte çalışan proteinleri tanımladı.
Sonrasında bu proteinlerin farklı bir bitkide
üretilebileceğini sonrada mayada ilacı üretebileceğini öne sürdüler.
Sattely’nin ekibi bir himalaya bitkisi olan
mayapple bir saldırı sezinlediğinde, protein
üretmeye başlıyor. İşte bu kimyasal savunma
,laboratuvarda bazı modifikasyonlar uygulanarak dünyada bolca kullanılan etoposide adlı ilaca
dönüştürülüyor.
Kimyasal savunma için başlatıcı olan bu materyal yapraklarda bulunan zararsız bir molekül
aslında. Bitki bir saldırı sezdiğinde, moleküler
birleştirmeyi sağlayan proteinleri üretiyor. İşte
bu proteinlere azar azar kimyasallar eklenince
en sonunda kimyasal savunma sağlayan moleküle dönüşüyor. Mayapple yaprağında bulunan
proteinler yapraklar zarar görmedikçe ortaya
çıkmıyor. İşte bu nedenle araştırmacılar yapraklara zarar verdiklerinde 31 yeni protein ortaya
çıktı. İşte ekip bu proteinleri farklı proteinlerle
kombinasyona sokarak, tüm yapım işini yapan
10 proteini buldu. İşte laboratuarda geliştirilen
bitkiye bu 10 proteini üretecek genler eklenince,
bitki ilaç kimyasalını üretti. Araştırmacılar şimdi proteinleri mayalara yerleştirmeyi planlıyor,
bu sayede laboratuarlarda büyük ölçekli üretim
sağlanarak, ilaçlar için stabil bir kaynak sağlanabilir. Bu çalışmanın doğal kaynağından daha
güvenli ve daha etkili ilaçlar üretmek için yeni
yollar açabileceği düşünülüyor.
37