Dünyadan Kimya Haberleri
PROTONLARIN VE ANTİPROTONLARIN GERÇEK
AYNA GÖRÜNTÜSÜ BELLİ OLDU
CERN’de RIKEN liderliğindeki BASE (Baryon Antibaryon Simetri Deneyi ) işbirliğindeki
araştırmacılar tarafından yapılan CPT simetrisi (yük-parite-zaman tersinirliği simetrisi )
olarak bilinen parçacık fiziği standart model
temel özelliği testinde protonların ve onların
antimadde karşılıkları olan antiprotonların
yük-kütle oranının şimdiye kadar ki en hassas
ölçümleri yapıldı.
Nature dergisinde yayınlanan bu çalışma, antimadde çalışmaları için düşük enerjili antiproton sağlayan CERN’in antiproton hız kesici
cihazı kullanılarak gerçekleştirildi.
CPT değişmezliğinde deneyin teste tabi tutulmasında; sistemdeki C(yük) – antimadde ile
madde arasındaki farkı ortaya koymak için,
P(Denklik) 180 derecelik uzaydaki dönüş için
ve T (zaman) test edilir. Standart modelin
merkez prensibine göre antimadde parçacıklar
maddenin kusursuz ayna görüntüleri olması
gerektiğini ima etmektedir.
Araştırmaya liderlik eden Stefan Ulmer “Bu
önemli bir konu.Büyük patlama hem madde
hem antimadde oluşumuna imkan sağlaması-
na rağmen,mevcut evrenin neden antimaddeden oluşmadığını anlamamıza yardımcı
olur.CPT simetrisinde ihlaller varsa, madde
ve antimaddenin farklı özellikleri olabilir.
Örneğin antiprotonlar,protonlardan daha
hızlı yarılanabilir diye düşünebiliriz, fakat biz
yük-kütle oranlarını oldukça kesin limitler
içinde aynı kaldığını gözlemledik” dedi.
Araştırmayı yapmak için ekip 1990’larda TRAP
tarafından geliştirilene benzer bir program
kullandı.Antiproton hız kesicisinden protonlar
için karşıt gibi çalışan antiprotonlar ve negatif
hidrojen iyonları elde ettiler ve sonrasında tek
antiproton-hidrojen iyon çiftlerini manyetik
Penning tuzağına alarak ultra düşük enerjilere yavaşlattılar.Sonrasında çiftlerin siklotron
frekansını ölçerek,bilim insanlarına yük-kütle
oranını tespit etmede yardımcı oldu. Böylece
ne kadar benzerlik olduğu karşılaştırıldı. Toplamda 35 günlük periyotta yaklaşık 6500 çift
ölçüldü.
Ulmer, “Sonuç olarak yük-kütle oranının trilyonda 69 parça içinde aynı olduğu görüldü.
Bu sonuç önceki proton-antiproton çiftlerinin
ölçümlerinden 4 kat daha yüksek
35