175 MİLYON DOLARLIK İTHALATI KÖMÜR RAFİNE EDEREK BİTİRECEK
Yerli şirket MKS Devo Chemicals, kurduğu pilot kömür rafinerisiyle 8 ayrı kimyasal hammadde elde
etmeyi başardı. Kömürün kalorisini de bu yolla 2 katına çıkaran tesis, yakın bir dönemde tam üretime
geçecek.
40
Kömürü rafineri ederek Türkiye’nin en az 175 milyon dolarlık ithalattan kurtulması mümkün. Rafineri
edilen kömürden uçucu gazlar alınarak hem ham madde olarak kullanılıyor hem de kalorisi 2 katına
çıkarılıyor. Öte yandan kok işleminden geçen kömürden elde edilen katrandan da aynı miktarda kimyasal ham madde elde edilebiliyor. Rafineri esnasında 8 ayrı kimyasal ham madde elde ediliyor. Kömür rafineri işi temel olarak kömür ‘kok’lama ile aynı. MKS Devo Chemicals’ın sahibi Korgun Şengün, Bandırma’daki fabrikasında pilot bir kömür rafinerisi kurdu. “Kömür yakılamayacak kadar değerli” sözünü
hatırlatan Şengün, kömür ya da kömür katranından elde edebildikleri 8 ham maddenin 4’ü için Türkiye’nin her yıl ithalata en az 175 milyon dolar ayırdığını söyledi. Rafineri esnasında kömürün içindeki su,
amonyak, kükürt ve uçucuların alındığını ifade eden Şengün, bu işlemin ardından kömürün kalorisinin
de daha rahat yandığı için 2 katına çıktığını belirtti. Kömürü rafineri etme fikrinin ilk olarak demir- çelik sektörü temsilcilerinden çıktığını kaydeden Şengün, “Sektör temsilcileri, kömürün içindeki uçucuları almayı düşünmüşler. Kömürü oksijensiz ortamda yakarak kalorisini yükseltmişler. Kömürün
içindeki ham madde olan uçucular, kömürün ısısını aşağıya çekiyor. Bu uçucular kimyanın önemli
girdileri. Rusya’da, Almanya’da, Danimarka’da kömür katranına önem vermişler. Kömür katranı rafinerilerinde ciddi şekilde hammadde ürettiklerinde, katrana daha fazla ihtiyaç duyar hale gelmişler.
Demir- çelik dışındaki sanayide yüksek kalorili kömüre ihtiyaç yok ama onun da içinde sağlığa
zarar veren kükürt var. Birçok gelişmiş ülke kömürü rafineri ederek kullandırtıyor. Tonu belki 40
dolara alınabilecek bir kömürden, yaklaşık 1000 dolarlık, neredeyse hepsi ithal gelen ham maddeler
üretilebiliyor” diye konuştu.
Doğaya zararsız kömür üretiyor Kardemir’in katranını alacak
Kurdukları rafineride kömürü havasız bir ortamda ısıttıklarını anlatan Şengün, “Türkiye’nin fay yapısı
nedeniyle kömürler ıslak. Kömürü önce 100 derecede ısıtarak amonyaklı su elde ediyoruz. Sıcaklığı
200- 220 dereceye getirdiğimizde hafif yağlar diye tanımlanan benzen, tolien, ksilen ile kükürtü
alıyoruz. 220- 400 derece arasında naftalin ve fenol, 400- 600 derece arasında da coal tar pitch elde
ediliyor. Bu maddeleri tam olarak birbirinden ayırıp yüzde 100 safl ığa ulaştırmak için laboratuvarımıza tekrar ayrıştırma yapıyoruz. Kömür rafinerisinin enerji ihtiyacını da rafineri sırasında
ortaya çıkan gazlarla elde ediyoruz” dedi.