Inovatif Kimya Dergisi Sayı-31 | Page 54

POTASYUM Simgesi: K Grubu: 1A (Alkali metal) Atom numarası: 19 Bağıl atom kütlesi: 39,0983 Oda sıcaklığında: Katı Erime noktası: 63,35°C Kaynama noktası: 759°C Yoğunluğu: 0,862 g/cc Keşfi: 1807 - Sir Humphrey Davy Atom çapı: 2,77 Å Elektronegatifliği: 0,82 2 2 6 2 6 2 Elektron dizilimi: 1s 2s p 3s p 4s Yükseltgenme basamağı (sayısı): 1 Potasyum, bir kimyasal elementtir. Simgesi K (Arapça: al qalija → Latince: kalium) ve atom numarası 19 dur. Potasyum adını izole edildiği Potas olarak da bilinen potasyum karbonattan almıştır. Potasyum yumuşak, gümüş-beyaz renkli alkali bir metaldir. Doğada deniz suyunda ve pek çok mineralde diğer elementlere bağlı olarak bulunur. Havada hızla oksitlenir ve suya karşı da çok aktiftir. Potasyumun pek çok açıdan sodyuma kimyasal olarak benzese de yaşayan organizmalarda, özellikle de hayvan hücrelerinde, sodyumdan farklı muamele görür. Potasyum bıçakla kesilebilecek kadar yumuşaktır. Taze kesilen potasyumun parlak yüzeyi havayla temas ettiğinde matlaşır. Potasyum, metal oksit oluşumu ve hidroksit korozyonunun önlenmesi için havasız ortamlarda saklanmalıdır. Bu nedenle potasyum örnekleri genelde kerosen gibi indirgen ortamlarda depolanır. Potasyum, diğer alkali metaller gibi su ile şiddetli reaksiyona girip hidrojen gazı açığa çıkarır. Potasyum’un Elde Edilmesi Doğada en bol bulunan 7. elementtir. Başlıca silvit (KCL), karnalit (KMgCl36H2O) ve öteki karışık tuzlar hâlinde bulunur. Son derece aktiftir. Ergitilmiş potasyum hidroksit çözeltisinden elektroliz yöntemiyle elde edilir. Kullanım Alanları Bitkilerin gelişimi için çok önemli bir element olan potasyum, çoğu toprak tipinin bileşiminde yer alır ve gübrelerin yapısına da katılır. Cam, sabun, lens ve benzeri maddelerin yapımında, ayrıca yanıcı-patlayıcı maddelerin bileşiminde kullanılır. Sodyum ve potasyum alaşımı (NaK), iyi bir ısı ileticidir. Potasyumun çoğu tuzu, hem kimyasal hem de ticari açıdan önem taşır: örneğin, potasyum nitrat, potasyum karbonat, potasyum sülfat, vs. 54