ŞIRKETIMIZDE SUIISTIMAL VE YOLSUZLUK RISKLERINI ASGARI SEVIYEYE INDIRMEK IÇIN , DEĞIŞEN YASAL ZORUNLULUKLARDAN DOLAYI , ÜÇÜNCÜ TARAF RISKLERINI KENDI RISKLERIMIZ OLARAK GÖRMEMIZ GEREKIYOR . BU DA TICARI FAALIYETLERE GIRDIĞIMIZ ŞIRKETLERI IYI TANIMAYI ZORUNLU KILIYOR .
- Kontratsız çalışma talebi - Rüşvet ve yolsuzluk yasalarına uyuma ilişkin sertifikasyonların imzalanmak istenmemesi - Yüksek tutarda nakit kasa kullanımı - Çalışma koşulu olarak başta yüksek tutarda avans istenmesi - Bazı işlemlerin şeffaf olmaması - Açıklanamayan ciro ve kâr artışları - Yurtdışından yapılan tahsilatlar veya yurtdışı banka hesaplarına yapılan ödemeler - Müşterilere , özellikle kamu görevlileri için ödenen ve ticari yönden bazı olmayan masraflar - Hükümet ile bağlantısı olan kurumlara yapılan bağışlar - İndirekt veya alışıldık olmayan ödeme veya faturalama talepleri
Faz II- Due diligence prosedürleri l Hedef şirket yetkilileri ile detaylı görüşmeler l Yüksek riskli alanlara ilişkin ( adli muhasebe teknikleri de kullanılarak ) çalışma yapılması - Müşteri / tedarikçi dosyalarının ve ilgili muhasebe kayıtların incelenmesi - Kamu şirketleri ile olan işlemler - Gümrük , vergi ve düzenleyici otorite
GLAXOSMITHKLINE VAKASI
İngiliz ilaç şirketi GlaxoSmithKline ( GSK ), Çinli kamu görevlilerine ve doktorlara seyahat acenteleri aracılığı ile rüşvet vererek satışlarını artırmak ile suçlandı . Yapılan açıklamalara göre 2007 yılında başlayan ve altı sene devam eden süreçte GSK , 3 milyon Yuan ( 489 milyon ABD Doları ) tutarında rüşvet parasını 700 seyahat acentesi ve danışmanlık şirketi aracılığı ile transfer etti ( diğer bir deyişle şirket parasını dışarı çıkardı ). Kullanılan yöntem ise şöyleydi : GSK seyahat acenteleri ile gizli bir anlaşma yaparak sahte “ konferans hizmetleri ” satın aldı . Seyahat acenteleri bu sahte hizmetlere ilişkin GSK ’ ya fatura kesti . GSK ödemelerini seyahat acentelerine yaptı ve ilgili tutarları muhasebe kayıtlarında gider olarak gösterdi . Seyahat acenteleri GSK yöneticilerinin istekleri doğrultusunda yaratılan rüşvet fonunu doktorlara ve kamu görevlilerine verdi . Suçlanan yöneticilerden Liang Hong ’ un dedikleri çok ilginç . Liang Hong rüşvet fonunun yaratılmasında süreç içinde seyahat acentelerinin her geçen gün daha fazla kullanılmaya başladığını ve hatta kazanılan komisyonun cazibesi nedeniyle seyahat acentelerinin GSK ile çalışmak için birbirleriyle rekabete girdiklerini söylüyor . ile olan işlemler / iş ilişkileri - Nakit kasa ve banka hareketleri - Seyahat , hediye ve ağırlama masrafları - Bağışlar - Kasa ve banka ile ödemelere ilişkin kontrol ortamı
Faz III- Onay süreci ve onay sonrası risk yönetimi l Üçüncü taraf ile çalışıp çalışmama kararının verilmesi l Sürecin dokümantasyonu l Onay süreci l Onay sonrası risklerin yönetilmesi ve minimize edilmesi ( kontrata konulacak maddeler )
Faz IV- Üçüncü taraf ile çalışmaya başladıktan sonraki dönemde yapılacaklar l Gözetim önlemleri
B ) İhbar Üçüncü taraflar aracılığı ile yapılan yolsuzluk ve suiistimallerin ortaya çıkarılmasında
yolsuz�
en etkin yöntemlerden biri de ihbarlardır . ACFE ’ nin 2016 raporuna göre ihbarların suiistimalleri ortaya çıkarma oranı yaklaşık % 40 iken , en etkin ikinci yöntem % 16 ile iç denetim olarak görülüyor . Bu büyük oran farkı ihbarın etkisini açıkça ortaya koyuyor . İhbarın birçok yöntem ile yapılabildiğini de unutmamak gerekir ( ih� ihbar hattı , e�posta e-posta veya diğer iletişim araç� araçları ). Ancak şirketlerde sistemli bir ihbar mekanizmasının olması suiistimalin tespit edilmesini kolaylaştırıyor . ACFE ’ nin çalışması ihbar mekanizmasının olduğu kurumlarda suiistimallerin % 47 ’ sinin ihbar ile tespit edildiğini gösterirken , ihbar mekanizmasının olmadığı kurumlarda ise bu oranın % 28 ’ e düştüğünü gösteriyor . Kısaca ihbar mekanizması ve doğal olarak ilgili politika ve prosedürler ile oluşturulan ortam , suiistimalin ihbar edilmesinde ihbarcıyı teşvik ediyor veya cesaretlendiriyor .
Şirketimizde suiistimal ve yolsuzluk riskle� risklerini asgari seviyeye indirmek için , değişen yasal zorunluluklardan dolayı , üçüncü taraf risklerini kendi risklerimiz olarak görme� görmemiz gerekiyor . Bu da ticari faaliyetlere girdiğimiz şirketleri iyi tanımayı zorunlu kılıyor . Ancak ben sizi tanımak istiyorum … Bana kiminle iş yaptığınızı söyler misiniz ? 4
21