MAKALE
Yapay Zekâ , Teknoloji ve Etik
Yazar : Aslı Akbaba , Kenan Güler
“ Etik ” sözcüğünün etimolojik olarak Yunanca “ karakter ” anlamına gelen “ ethos ” sözcüğünden türetildiğini , etiği bireylerin ve toplumların davranışlarını yönlendiren ahlaki ilkeler ve değerler bütünü olarak tanımlayabileceğimizi hatırlayarak başlayalım .
Bu yazıda yapay zekâ , teknoloji ve etik arasındaki ilişkiyi uluslararası ticaret ve gümrük müşavirliği çerçevesinde değerlendiriyor olacağız . Bu değerlendirmeyi yapabilmek için etik , gümrük müşavirliği mesleği etik riskleri gibi bazı temel kavramları irdelemek faydalı olacaktır .
Etik , neyin doğru neyin yanlış olduğunu , neyin adil ya da adil olmadığını belirlemeye , bireylerin ve toplumların karşılaştığı karmaşık ahlaki sorunları anlamaya ve çözmeye çalışırken bizlere rehberlik eder .
6
Kişisel olarak etik , bireyin günlük yaşamında karar verirken kullandığı bir pusula olarak hizmet eder . Toplumsal düzeyde ise yasaların , politikaların ve sosyal normların oluşturulmasında temel bir rol oynar .
Buna paralel olarak etik ve ticaret arasındaki ilişkinin , tarih boyunca birçok önemli düşünür ve filozof tarafından ele alındığını görüyoruz .
Aristoteles , " İyi bir insan olmak , iyi bir tüccar olmaktan daha önemlidir ." ( Nicomachean Ethics ) söylemi ile ahlaki değerlerin ve erdemlerin ticarette de önemli olduğunu vurgulamıştır .
Diğer bir düşünür Adam Smith , “ Bir ülkede ticaretin ve sanayinin gelişmesi için dürüstlüğe , doğruluğa ve güvene dayalı ilişkiler kurulması şarttır ." ( The Theory of Moral Sentiments ) sözü ile piyasa ekonomisinin etik değerlere dayalı olması gerektiğini savunmuştur .
Bu düşünürlerin sözlerinin , ticaretin etik ve ahlaki değerler çerçevesinde yürütülmesi gerektiğini vurgulayan ortak paydada birleştiğini görüyoruz . Etik , ticaretin temel taşlarından biri olmalı ve ticari faaliyetler , toplumsal adalet ve bireylerin haklarına saygı temelinde şekillendirilmelidir .
“ Gümrük müşavirliği ” mesleği gelirin toplanmasında , ticari mevzuata uyumda , ulusal güvenlik ve ürün güvenliği gibi konularda , hizmet verdiği müşterilerine ve ülkesine değer üretmeye devam ederek ticaretin ve mal akışının düzenlenmesinde kritik rol oynamaktadır .