b ) Teknoloji Şirketlerinden Gelen İtirazlar Yasa maddelerinin oldukça bürokratik ve kısıtlayıcı bir yaklaşım sergilediğini savunan bir dizi teknoloji sektörü liderinin imzaladığı mektupta 10 ; yasanın uygulamasıyla AB ’ nin müdahaleci bir yaklaşım sergilediği ve bu durumun teknoloji şirketlerini Birlik ülkeleri dışına taşımaya ittiğini belirtmektedir . Mektupta üretken yapay zekânın önemi vurgulanarak bu sistemin adeta internetin icadı değerinde bir gelişme olduğu kaydedilmiştir 11 . İlk örneği terapistle konuşmayı simüle eden 1966 tarihli ELIZA olan üretken yapay zeka ; bugün ChatGPT ve DALL-E dâhil olmak üzere günümüzde son derece sık kullanılmaktadır . Bu sistemler mevcut içerikten öğrendiği kalıplara dayanarak metin , resim , ses ve videoyu da içermek üzere yeni içerik oluşturan bir tür yapay zekâdır . Derin öğrenmeyle çok yüksek miktarda veri tabanı ile bu sistemler hikâye üretebilir , sorulara cevap verebilir , kod ve görsel üretebilir ; kısaca sayısız olasılığı gerçekleştirebilir . 12
Ancak yasada ; üretken yapay zekâyı düzenleme yollarıyla , büyük dil modellerinden oluşan eğitim setlerinde ( Open AI veya GPT-4 gibi ) telif hakkıyla korunan herhangi bir materyalin kullanımı yasaklanmıştır . 13 Yasa koyucunun veri gizliliği ve telif hakkı ihlali endişesiyle hareket ettiği açıkça görülse de ; AB menşeili teknoloji şirketlerinin büyük ölçüde rekabetten zarar göreceği üzerine endişesi kayda değer bir eleştiridir . Pek de tesadüfi sayılmayacak bir şekilde bu teknolojiye yatırım yapan büyük şirketlere sahip ülkeler yasanın keskin çerçevesine şiddetle karşı çıkmıştır . Fransız menşeili Mistral AI ve Alman menşeili Aleph Alpha şirketlerinin piyasaya büyük oyuncular olarak girmesiyle ; Almanya , Fransa ve İtalya bloğunun AB Yapay Zeka Yasası ’ nın piyasa için fazla külfetli olacağını tartışmaya açmasını bu gözle okumakta fayda vardır . 14
Kısaca ; yasanın yürürlüğe girmesine kadar bu tartışmaların süregeleceğini öngörmek mümkün .
5 . Sonuç AB Yapay Zekâ Yasası ; tartışmalı boşlukları , keskin çizgilerine rağmen son tahlilde teknolojiye entegre olan bir mevzuatın oluşturulması bakımından kanımızca son derece değerli bir metin . Bu yasa sayesinde net çizgilerle sınırları belirlenmiş küresel standartların varlığını bugün kabul edebiliriz . Ülkemizin AB standartlarına uyum konusundaki müspet tavrını da göz önüne alırsak Aralık 2023 itibariyle Türk teknoloji şirketlerinin yasada özellikle üzerinde durulan risk analizi ve yüksek şeffaflık standartlarına uygun çalışmalar yapması , kanımızca yararlı olur .
KAYNAKÇA :
1 . White Paper on Artifical Intelligence ( COM ( 2020 ) 65 final ): https :// commission . europa . eu / publications / white-paper-artificial-intelligence-european-approach-excellence-and-trust _ en
23
2 . Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council Laying Down Harmonised Rules on Artificial Intelligence ( Artificial Intelligence Act ) and Amending Certain Union Legislative Acts ; https :// digital-strategy . ec . europa . eu / en / library / proposal-regulation-laying-down-harmonised-rules-artificial-intelligence ,
3 . Şahin Ardıyok , Ömer Faruk Çelik ve Eda Akın , Yapay Zekaya Dünyada İlk Regülasyon Müdahalesi Avrupa Birliği ’ nden Geldi : AB Yapay Zeka Yasası , www . rekabetregulasyon . com / yapay-zekaya-dunyada-ilk-regulasyon-mudahalesi-avrupa-birliginden-geldi-ab-yapay-zeka-yasasi /
4 . Gıuseppe Cıccomascolo , First-Ever AI Regulation : EU ’ s AI Act Pros and Cons 5 . https :// www . ccn . com / analysis / eu-ai-act-pros-cons /
6 . Clearview AI used nearly 1m times by US police , it tells the BBC , https :// www . bbc . com / news / technology-65057011
7 . Amnesty : EU : Bloc ’ s decision to not ban public mass surveillance in AI Act sets a devastating global precedent https :// www . amnesty . org / en / latest / news / 2023 / 12 / eu-blocs-decision-to-not-ban-public-mass-surveillance-in-ai-act-sets-a-devastating-global-precedent /
8 . Cain Burdeau , https :// www . courthousenews . com / eu-moves-to-regulate-ai-but-critics-decry-loopholes-big-tech-warns-of-over-regulation /
9 . Jon Gold Businesses and tech firms criticize proposed EU AI Act https :// www . computerworld . com / article / 3701510 / businesses-and-tech-firms-criticize-proposed-eu-ai-act . html
10 . Josh Fruhlinger What is generative AI ? Artificial intelligence that create https :// www . infoworld . com / article / 3689973 / what-is-generative-ai-artificial-intelligence-that-creates . html
11 . Tate Ryan Mosley , Five big takeaways from Europe ’ s AI Act https :// www . technologyreview . com / 2023 / 06 / 19 / 1075063 / five-big-takeaways-from-europes-ai-act /
12 . Tate Ryan Mosley , Why the EU AI Act was so hard to agree on https :// www . technologyreview . com / 2023 / 12 / 11 / 1084849 / why-the-eu-ai-act-was-sohard-to-agree-on /
10 Mektup , Siemens , Dassault , Heineken , Renault , Deutsche Telekom ve Airbus gibi büyük Avrupa şirketlerinin önde gelen yöneticileri tarafından imzalandı . Mektubu toplamda 163 kişi imzaladı .
11 Jon Gold Businesses and tech firms criticize proposed EU AI Act https :// www . computerworld . com / article / 3701510 / businesses-and-tech-firms-criticize-proposed-eu-ai-act . html
12 Josh Fruhlinger What is generative AI ? Artificial intelligence that creates https :// www . infoworld . com / article / 3689973 / what-is-generative-ai-artificial-intelligence-that-creates . html
13 Tate Ryan Mosley , Five Big Takeaways From Europe ’ s AI Act https :// www . technologyreview . com / 2023 / 06 / 19 / 1075063 / five-big-takeaways-from-europes-ai-act /
14 Tate Ryan Mosley , Why The EU AI Act Was So Hard To Agree On https :// www . technologyreview . com / 2023 / 12 / 11 / 1084849 / why-the-eu-ai-act-was-so-hard-to-agree-on /