INmagazine Sayı 29 Etik ve İtibar Derneği INmagazine 29 | Page 14

MAKALE

Çeşitlilik ve Kapsayıcılık Çalışmalarına Engellilik Üzerinden Bakış

Dünya Sağlık Örgütü ( WHO ) verilerine göre dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 15 ’ ini , Dünya Bankası verilerine göre ise dünyanın en yoksul toplumlarının nüfusunun yüzde 20 ’ sini engelli kişilerden oluştuğunu ifade etmektedir .
Yazı : Hasan Kaya - TEİD Bireysel Üye
10

Engellilik yoksulluğun nedeni olabileceği gibi sonucu olarak da değerlendirilmekedir . Dünya Sağlık Örgütü ( WHO ) ve Dünya Bankası ( WB ) ın , 2011 yılın da açıkladığı “ Dünya Engellilik Raporu ” 1 na göre , Engelli bireyler , eğitim alanının dışında kalmakta , genel nüfusa göre daha düşük sağlıklı seviyede yaşamakta , işsiz kalma riskini daha yüksek yaşamakta ve daha az gelir elde etmekte bu gibi nedenlerden dolayı da daha fazla yoksulluk seviyesinde yaşamaktadır . Dünya Sağlık Araştırması sonuçlarına göre , engellilik düşük gelirli ülkelerde yüksek gelirli ülkelere göre daha yaygındır . Rapor , eğitim , sağlık , ekonomik , erişim gibi , bir çok konuya dikkat çekmekte , engellilerin uğramış oldukları ayrımcılığa vurgu yaparak çözüm önerilerinde bulunmaktadır . ‘ Daha az ekonomik katılım ’, ‘ Daha kötü sağlık ’, ‘ Daha düşük eğitim ’, ‘ Daha yüksek yoksulluk ’ gibi , “ Daha ” kelimesini kullanarak engellilerin yaşadıkları sorunların altını güçlü bir ifade ile çizmektedir . Birleşmiş Milletler verilerine göre engelli kişilerin yüzde 82 ’ si gelişmekte olan ülkelerde ve yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır 2 . Az gelişmiş ülkelerde engelli kişiler arasında yoksulluğun daha yüksek olmasının temel nedeni söz konusu dışlayıcı tutumdur . Gelişmekte olan ülkelerde toplumdan en fazla dışlanan grupların içinde yer alan engelliler , bu nedenle hayatlarını tehdit eden sorunlarla tek başlarına mücadele etmek zorunda kalmaktadır . 3

Engellilerin çemberin içine girme mücadelesi sadece görünür olma değil aynı zamanda birey olma mücadelesidir .
Engellilerin çemberin içine girme mücadelesi sadece görünür olma değil aynı zamanda birey olma mücadelesidir .
21 . yy ilk İnsan Hakları Belgesi olan Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi , engelli bireyin haklarının tanınması , korunması , savunulması ve aynı zamanda genişletilmesi için bir önemli referans kaynağıdır . BM . Global Compact Sürdürülebilir Kalkınma için Küresel Hedefler10 ilkesi ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ‘ nın 17 evrensel hedefin yol göstericiliği ışığında engelli bireyin insan haklarına ve onuruna saygının güçlendirilmesine güçlü bir katkı yapmaktadır . Şimdi bu ilkeleri kurumsal süreçlerimize dahil etme ve kültür haline getirme zamanıdır .
1 https :// documents1 . worldbank . org / curated / en / 540061468336031909 / pdf / 627830TURKISH00YA0ENGELLILIK-
0RAPORU . pdf Erişim 11.11.2022
2 UN Transforming our world : the 2030 Agenda for Sustainable Development ; 21 October 2015
htps :// www . undp . org / content / undp / en / home / 2030-agenda-for-sustainable-development / peace / governance / disability-inclusive-development . htm
3 Global Compact Türkiye Çeşitlilik ve Kapsayıcılık Rehberi : “ İnsan Onuruna Yakışan İş ve Çalışma Ortamlarının ”
Tesisi- 2020 https :// www . globalcompactturkiye . org / wp-content / uploads / 2020 / 11 /% C4 % B0 % C5 % 9F-D % - C3 % BCnyas % C4 % B1- % C3 % 87e % C5 % 9Fitlilik-ve-Kapsay % C4 % B1c % C4 % B1l % C4 % B1k-Rehberi-2 . pdf Erişim : 08.12.2022