INmagazine Sayı 21 Etik ve İtibar Derneği | Page 12

MAKALE
10
Demokrasi Nereye Şirketler Nereye Evriliyor ? Otoriteryen rejimlere evrilmekte olan demokratik anlayışın ışığında bütün bu gelişmeler bu yüzyılda bizi nerelere götürebilir ? Onları iktidara taşıyan demokrasinin açılımındaki tüm kavramlarla çelişen yönetim üslûbunu benimsemiş otoriteryen rejimler Koronavirüs karşısında nasıl çaresiz kaldıysa diğer konularda da küreselleşmiş bireylerin gücü karşısında da hiç şüphesiz çare arayışı içinde olacaklardır . Michael Assange ve Edward Snowden örnekleri onların ensesinde demoklesin kılıcı gibi sallanmaktadır . Yani iklim krizi ve küresel ısınma devletler için başka bir yönetim iklimi ve ısınmanın habercisidir .
Covid-19 aşısının dağıtımı ve özellikle yoksul ülkelerin vatandaşlarının aşıya erişimi ile ilgili tartışma bu yaklaşımı destekleyen bir gündemi oluşturmaktadır .
Avrupa Birliği ’ nin bu konuda “ kötü ” bir sınav vermiş olması küresel önceliklerin ne olması gerektiğini gelişmiş ülkelere net bir şekilde hatırlatmıştır 4 .
Öte yandan , toplumsal dinamikler yaşamı önceleyen temel bakış açısındaki sıralamayı değiştirebilir ! ( Kapitalizmin sonu ) Önce para , sonra insan , sonra gerek kalırsa ekolojik çevre olan anlayış ; önce gezegen , sonra üretim için ihtiyaç duyulan hammaddelerin ekolojik veri tabanı , sonra
Covid-19 aşısının dağıtımı ve özellikle yoksul ülkelerin vatandaşlarının aşıya erişimi ile ilgili tartışma bu yaklaşımı destekleyen bir gündemi oluşturmaktadır .
insan , daha sonra da gerek kalırsa (!) para şekline dönüşebilir .
Anlamlı ve sosyal fayda yaratan şirketler rüzgârı savaşların ana nedeni olan ; enerji , su , tohum , farma gibi endüstri kollarını da dönüştürmeye aday olabilir . Biraz sancılı olabilecek bu dönüşüm bu konularda küresel toplum desteğini arkasına alabilecek uluslararası kurumların oluşumu ve bunların düzenleyici kurum niteliğindeki karar ve uygulamaları da beraberinde getirebilir . Hatta günün birinde (!) enerji , su , tohum ve farma üretim-pazarlama ve ihtiyaç sahiplerine erişim “ bedava ” olursa sıcak savaş nedenleri büyük ölçüde ortadan kalkmış olabilir ( mi ?) 5 .
Bu arada , yükselen değer kripto paranın başımıza açtığı işi bir kenarda saklı tutmamız lazım . Bunlardan biri olan bitcoin ’ e olan yüksek talebin karşılığında Arjantin ’ in ihtiyaç duyduğu enerjiyi tükettiğimizi bilelim . Aynen besi çiftliklerinde et ve süt ürünlerini veren ineklerimizin küresel ısınmanın baş aktörlerinden biri olduğu gerçeğinde olduğu gibi . Yani , geleceğe yürüyüş çok tutarlı olsak bile yükümüzü ve sorun-
4 Bkz . http :// www . salimkadibesegil . com / tr / 2020 / 12 / 29 / hangi-asi-ve-ne-icin /
5 Bkz . http :// www . salimkadibesegil . com / tr / 2020 / 04 / 23 / enerji-su-ve-tohum-bedava-olursa /