|
larımızı ağırlaştırmaya da gebe .
Örnekler içimize yaşıyor ! Yeni bir toplum yapısı ve bunun dayanağı olan bir toplumsal sözleşmeye olan ihtiyacın ayak seslerini duyuyoruz . Benim teşhisimle uzun vadede “ wikipedia ” modeli etrafında buluşacağız gibi . Wiki kaynak kullanımı felsefesi ile desteklenen Wiki iş modelleri aslına günümüzdeki başarılı kooperatiflerin inovasyon ve teknoloji ile harmanlanmış versiyonu .
Wikipedia birçok farklı alanda örnek alınabilecek yapılanma modeli . Günün birinde küresel sorunları da dert ederek ortaya atılacak bir “ fikir ” etrafında herkesin katkısıyla zenginleştirilecek entelektüel birikimin yine bu fikrin zenginleştirilmesine katkı verenlere ek olarak herkes tarafından kullanılması , sahiplenilmesi ve aynı amaca yönelik başka fikirlerin oluşumuna zemin hazırlayacak ortamlara taşınması söz konusu olabilir mi ?
Aklıma Film yönetmeni / sinema sanatçısı aynı zamanda çevre aktivisti Robert Redford geliyor . 1960 ’ ların başlarında hayali olan Sundance ’ i 1970 ’ lerin sonunda bağımsız sinemanın merkezi haline dönüştürmek için kervan geçmez kuş konmaz bir yerde kurduğu mini-kasabayı tam bir wiki-iş modeli kıvamında Sundance Enstitüye dönüştürmesi verilebilecek onlarca örnekten sadece bir tanesi .
Paranın dışındaki her şeyin “ öncelik ” olduğu sistem kendi alanında “ katma değer ” üretimi odaklı iş modeline sahip . Özellikle dünyanın sosyal sorunlarına odaklı , yazarlar , yönetmenler , oyuncular , yapımcılar ve o alana ait herkesin sisteme katkı sağladığı ve bunun çıktılarından da tüm insanlığın nemalandığı bir yapılanma bu satırların buraya girmesine neden oluyor . Aynen e-bay ’ in kurucusu girişimci Jeff Skoll ’ un adını
|
Paranın dışındaki her şeyin
“ öncelik ” olduğu sistem
kendi alanında “ katma değer
” üretimi odaklı iş modeline
sahip .
taşıyan vakfı ile yapmaya çalıştıkları gibi 6 . Lord John Bird bunu sokaklardaki evsizlere yönelik geliştirdiği Big İssue ile gerçekleştirdi 7 .
Bangladeşli Nobel Barış Ödüllü Muhammed Yunus ’ un başarı ile yönettiği mikro kredi sistemi bir diğer örnek 8 .
Benim yaşadığım Çeşme yarımadası bölgesinde bunlardan bir dolu başarılı örnek var ; 1930 ’ lardan bu yana tiyatrosu olan Bademler köyü ve Kalkınma Kooperatifi en başarılı örneklerden biri . Köy halkı bir yandan başta tiyatro , oyuncak müzesi , kütüphane ve diğer sosyal ve kültürel faaliyetler ile zenginliğini borçlu olduğu geleneklerini yaşatırken diğer yandan üretici kimliği ile başarılı bir ticari sınav vermekte . Hemen ileride Gödence kooperatifi kırsal kalkınmada başlı başına bir başarı öyküsü . Tire Süt Kooperatifi keza öyle .
ASHOKA ödüllü sosyal girişimci Dr . Uygar Özesmi ’ nin liderliğini yaptığı “ good4trust ” geliştirdiği “ türetim ekonomisi ” anlayışı ile tam bir wikipedia toplumu örneği 9 .
Ne Yapmak Lazım ? Asyada minicik bir krallık olan Butan 1970 ’ lerden bu yana “ başka ” bir modelle yönetiliyor . Onlar parasal mutluluğun değil halkın mutluluğunun göstergesi olan “ mutluluk endeksi ” kriterlerini uyguluyorlar . Yaşamı başka bir formata taşımak tabii ki mümkün .
Yeni bir dünya ve yeni bir yaşam kurgusu için cesur çıkışlar gerekiyor
|
Eski model düşünmeyi bir kenara bırakmalıyız .
Karbon ayak izi , plastik ayaz izi söylemlerini aşmalıyız .
Yeni küresel örgütler kaçınılmaz . Bugünün Birleşmiş Milletleri , Uluslararası Para Fonu , Dünya Bankası gibi raf ömrü dolmuş kurumların yerine iklim krizi ve küresel ısınmanın temel sorunları ile baş etmek için küresel ölçekte devinim yaratacak yepyeni kurumlara ihtiyaç var .
Hisse senetlerinin bir anlamının kalmadığını , hatta geleceğimizi karartan enstrümanlar olduğunu düşünebilmeliyiz
Bir avuç spekülatörün oyun tahtası olan borsaları hayatımızdan çıkarabilmeliyiz
Şirketlerin büyümesine izin vermemeliyiz
Küresel tek para birimine geçebilmeliyiz
Ahlaksız bilimi dışlamalıyız
Heykeltraşların bile vergi rekortmenleri olabileceği toplumlara dönüşebilmeliyiz .
Adaleti gerçek anlamda toplumsal yaşamın omurgası yapabilmeliyiz .
Tarımda yerel üretimi tetikleyecek işleri yapmalıyız . Binlerce yıllık doğa ve tarımbilgisini koruyabilmesi , bir sonraki nesillere aktarabilmeliyiz . Açlığın önüne yerelde geçebilmeliyiz .
Kısacası Wikipedia toplumuna dönüşebilmeyi düşünebilmeliyiz !
|
11 |