Bu riskleri minimize etmek adına , tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de GRECO tarafından yayınlanan kurallar ışığında merkezi , bölgesel ve yerel otoritelerin pandemiyle savaşmak için aldığı önlemlerle ilgili kararlar şeffaf bir şekilde ele alınmalı , gözetim ve hesap verebilirliğe tabi olmalıdır . |
|||
GRECO tarafından yayımlanan kılavuzda kamu sektöründeki şeffaflık , denetim ve hesap verilebilirlik mekanizmalarının etkili işleyişinin yolsuzluğu önlemede önemli bir yer kapladığı belirtilmiştir . Covid-19 salgını gibi olağanüstü durumlarda halkın süreçle ilgili ihtiyaç duyduğu güvenilir bilginin kamu kurumları tarafından düzenli şekilde verilmesinin de şeffaflık prensibi açısından önemli olduğu vurgulanmıştır . |
|||
|
III . Covid-19 Sonrası ve Yolsuzlukla Mücadele Önlemleri Şu anda tüm dünya ile birlikte Türkiye ’ de de Covid-19 kaynaklı duraklama döneminin sonuçları merakla beklenmektedir . Tüm ülkeler açısından büyük toplumsal , siyasi ve ekonomik sonuçlar doğuran Covid-19 salgınının siyasi etkileşimin yoğunlaşması , bireysel hak ve özgürlüklerin tehdit altında olması ve ekonomik olarak bu yönde ciddi harcamalar yapılması nedenleriyle gündeme getirebileceği yolsuzluk risklerine hazırlıklı olmamız gerekmektedir .
Ülkemizde henüz bu yönde bir çalışma bulunmamakla beraber şeffaflık , hesap verebilirlik , dürüstlük ilkelerini benimseyen yolsuzlukla mücadele mekanizmalarını devreye sokarak Covid-19 ’ u bir anlamda fırsata çevirebilmemizi sağlayacak denge , denetim ve adil rekabetin etkin şekilde uygulandığı politikaların hayata geçirilmesi önemlidir .
Covid-19 ile ilişkili yolsuzluğun sınırlanmasına yardımcı olabilecek şeffaflık , hesap verebilirlik ve iyi yönetişim
|
önlemleri aşağıdakiler dikkate alınarak uygulanabilecektir :
• Kamu kurumları , kendilerine acil durum bütçesi çerçevesinde tahsis edilen fonları son derece rasyonel bir şekilde kullanmalı ve kamu kaynaklarının kullanımı ve dağılımı denetlenirken , ekonomik kararlar alınırken şeffaflık ve katılımcılık ilkeleri göz önünde bulundurulmalıdır ,
• Sözleşmeler yüksek şeffaflık düzeyine sahip olmalı ve yolsuzlukla mücadele hükümlerini içermelidir ,
• Yetkililer , sağlık sektöründeki risk faktörlerinin tanımlanmasını ve bu yönde tahsis edilen fonların özenle harcanması için uygun tedbirlerin alınmasını sağlamalıdır ,
• Ülke yönetimleri aşıların , testlerin ve ekipmanların açık ve şeffaf bir prosedürle tedarik edilmesini sağlamalıdırlar ,
• Yönetimler , şeffaf kanallar yoluyla toplumun bütçe izleme ve ekipmanların satın alımına aktif katılımlarını sağlamalı ve mali harcamaların etkin bir şekilde yapılarak yolsuzluk risklerinin azaltılmasını amaçlamalıdırlar ,
• Hesap verilebilirliği sağlamak için
|
öncelikli olarak bir kurum ve denetçiler atanmalı ve yolsuzlukların bildirilebileceği kanallar güçlendirilmeli , “ whistleblowing ” ( ihbar ) teşvik edilmelidir ,
• Uluslararası alanda “ ethics hotline ” olarak anılan yolsuzlukların raporlanması için ayrılmış olan kanalların çalışanlar tarafından sorunsuz şekilde ulaşılabilir olması sağlanmalıdır ,
• Pandemi nedeni ile evden çalışmakta olan şirketler , ilgili birimlere ihtiyaç duyulduğunda ulaşmak üzere şirket içi iletişim kanallarını açık tutmalı ve çalışanlar için şeffaf bir ortam sunmaya devam etmelidirler .
Sonuç olarak , ülkelerin yolsuzluğun önlenmesi bakımından aldıkları önlemler hem devlet bürokrasisinin hem de adalet sisteminin düzgün biçimde işleyebilmesi adına son derece önemlidir . Bu nedenle , ülkemiz de dâhil olmak üzere Covid-19 salgını nedeniyle olağanüstü koşullarla karşı karşıya kalmış tüm ülkeler , yolsuzluk ve etik dışı davranışlara karşı proaktif önlemler alarak bu mücadelede
paylarına düşeni yapmalıdırlar .
|
19 |