ANKET
Anket katılımcılarının ça-
lıştıkları firmalar ağırlıklı
olarak endüstriyel üretim,
enerji, finansal hizmet-
ler, tüketici piyasası gibi
sektörlerde faaliyet gös-
termekte olup anket katı-
lımcıları ise etik ve uyum
görevlileri, hukuk müşaviri
ve avukatlar, risk görevlile-
ri, insan kaynakları yöneti-
cileri, finans müdürleri ve
iç denetim müdürleri’den
oluşmaktadır.
6
Anket sonuçlarına bakıldı-
ğında, etik ve uyum görev-
lilerinin öncelikli olarak
“uyum programının yürü-
tülmesi”, “uyum politika
ve prosedürlerinin yazıl-
ması, etik kod ve eğitim-
ler üzerinde yoğunlaştığı
gözlenmiş olup görevlerin
dağılımının şirketlerin ya-
pılanmalarına göre farklı-
laştığı, özellikle izleme ve
danışmanlık görevlerinin
firma yapılanmasına göre
farklılıklar gösterdiği göz-
lenmiştir.
Anket sonuçlarına göre ka-
tılımcılar, ‘uyum’ denilince
akla gelen ilk beş konu-
yu suistimalin önlenmesi
(yüzde 67), rüşvet ve yol-
suzluğun önlenmesi (yüz-
de 65), rekabet yasalarına
uygunluk (yüzde 49), şirket
standartlarına uyum (yüz-
de 42) ve çıkar çatışması-
nın önlenmesi (yüzde 40)
olarak ifade etmişlerdir.
Bununla birlikte katılımcı-
lar, çalıştıkları firmaların
maruz kaldığı en büyük
riskleri sırasıyla suistimal
Anket katılımcıları, etik
hat üzerinden gelen
bildirimlerin ağırlıklı
olarak uyum görevlilerine
(yüzde 53) raporlandığını
ifade etmektedir. Etik
hatlar en fazla uyum
birimleri tarafından (yüz-
de 33) yönetilmektedir.
Ankete katılan firmaların
yüzde 67’sinde anonim
bir ihbar bildirim hattı
Anket sonuçlarına bakıldığında, etik ve uyum görevlilerinin öncelikli olarak “uyum prog-
bulunmaktadır.
ramının yürütülmesi”, “uyum politika ve prosedürlerinin yazılması, etik kod ve eğitimler
üzerinde yoğunlaştığı gözlenmiştir.
hem de lokal firmaların etik
ve uyum alanında çalışan
personel sayılarının düşük
olduğu gözlenmiştir. Ankete
katılan firmaların %82’sin-
de, etik ve uyum alanında
yerel olarak çalışan 1 ila 5
arasında, %70’inde ise glo-
bal olarak çalışan 1 ila 10
arasında personel bulundu-
ğu görülmektedir.
Türkiye’de faaliyet göste-
ren global firmaların yüzde
Türkiye’de faaliyet gösteren global firmaların yüzde
91’inde uyum politikaları mevcut iken yerel firmalar-
da bu oran yüzde 72’de kalmaktadır. Firmalarda en
bulunan politikaların Etik Kod, Bilgi Gizliliği, Hediye ve
Ağırlama, İş Sağlığı ve Güvenliği, Rüşvet ve Yolsuzlukla
Mücadele olduğu görülmektedir
(%62), kişisel verilerin ih-
lali (%59), rekabet kural-
larına uyumsuzluk (%47),
rüşvet ve yolsuzluk (%38)
ve iş sağlığı ve güvenliğine
ilişkin riskler (%37) olarak
belirlemiştir.
Hem Türkiye’de faaliyet
gösteren global firmaların
91’inde uyum politikaları
mevcut iken yerel firma-
larda bu oran yüzde 72’de
kalmaktadır. Firmalarda en
bulunan politikaların Etik
Kod, Bilgi Gizliliği, Hediye
ve Ağırlama, İş Sağlığı ve
Güvenliği, Rüşvet ve Yol-
suzlukla Mücadele olduğu
görülmektedir.
En az olanlar ise 3. Taraf
Bilgilendirme,
Sistematik
Risk Analizi, Yaptırımlar,
İhracat Kontrolleri ve İnsan
Hakları politikaları olduğu gö-
rülmüştür.
Ankete
göre
firmaların
%52’sinin çalıştıkları 3. ta-
Teknoloji ve veri analizinin uyum ve risk yönetimi süreçlerine dahil edilmesine yönelik
yoğun çaba bulunmaktadır. Ancak altyapı analizlerinin yapıldığına ve ilgili eksikliklerin
giderildiğine katılanların sayısının düşük olduğu görülmektedir.
raflara yönelik denetim ça-
lışmaları
gerçekleştirdiği
görülmekte olup yapılan
denetim
ağırlıklı
çalışmalarının
olarak
etik
ve
uyum birimleri (%48) ta-
rafından gerçekleştirildiği
katılımcılar tarafından ifa-
de edilmiştir. İkinci sırada
ise hukuk birimleri (%23)
yer almaktadır.
Yine Anket sonuçlarına
bakıldığında, 3. taraf du-
rum tespiti için firmala-
rın birçok farklı yolu kul-
landığı
görülmektedir.
Ağırlıklı olarak, kurum
içi oluşturulan program-
ların (%46) , piyasa araş-
tırmalarının (%40) ve
yaptırım listelerinin manuel kont-
rolünün (%38) durum tespiti için
kullanıldığı gözlenmiştir.
Globalde entegrasyon için en önem-
li alan eğitim olarak tanımlanırken
Türkiye’de birinci sırayı yüzde 50’lik
oranla uyum risk değerlendirmesi alı-
yor. Eğitim, yüzde 43 ile üçüncü sırada
olduğu görülmektedir. Etik ve uyum
kapsamında verilen eğitimlerin başın-
da yüzde 83 ile etik kod eğitimi geliyor.
7