INmagazine Sayı 16 | Page 10

MAKALE Boşluğa Dikkat Edin: İç Kontrolleriniz Tasarlandığı Gibi Çalışıyor mu? Gözetim süreci, iç kontrol sisteminizin, tasarım ve operasyonel etkinlikleri arasındaki boşlukları anlamanızı, değerlendirmenizi ve azaltmanızı sağla- yacak en önemli unsurlarından birisidir. Bu boşluklara aldırmamayı göze alabilir misiniz? Yazı: Fikret Sebilcioğlu, SMMM, CFE, TRACE Anti-Bribery Specialist 8 Görsel www.shutterstock.com sitesinden alınmıştır. B oşluk, iki nesne arasındaki me- safedir. “Boşluğa Dikkat Edin”, Londra Metro- su’nun, yolcuları platformla tren arasında kalan boşluğa dikkat etmeleri için uyaran meşhur sloganıdır. İfade, insanları dikkatli olmaları, tehlikeli bir du- rumda yaralanmamaları ya da zarar görmemeleri için uyarır. Bu makalemde, şirketlerdeki iç kontrol sistemlerinin tasarımıyla operasyonel etkinlikleri arasında kalan boşlukla bu slogan arasında bir paralellik kurmak istiyorum. İyi tasarlanmış ve iyi çalışan bir iç kontrol sisteminin bir işletmenin performans ve karlılık hedeflerine ulaşmasına yardımcı olacağı açıktır. İç kontrol sisteminin şirketlerdeki Görsel www.shutterstock.com sitesinden alınmıştır. nihai sorumluları, kurumsal yöneti- min başındaki yönetim kurullarıdır. Yönetim kurulları sistemin kurul- ması, çalışması ve gözetimiyle ilgili yetkilerini yöneticilere aktarabilirler ama sorumluluk yine onlarda kalır. Bu Boşluklar Neden Oluşuyor? Bir iç kontrol sisteminin kurul- ması ve çalıştırılması, bir şirketin hedeflerine ulaşması için son derece önemlidir. Bu zorlu süreç, insan ve teknoloji unsurlarını göz önünde bulundurarak, kontrollerin tasar- lanmasını ve şirketin risk değer- lendirmesine dayalı iş süreçlerine entegre edilmesini içerir. Ancak bunlar tamamlandıktan sonra, nihai dokunuşu yapmak üzere daha da zor işe sıra gelir: “iç kontrol sisteminin gözetimi” Bir kontrolün tasarlanmasında dik- kat edilecek ilk nokta, bu kontrolün bir hata ya da suistimali önleyecek ya da caydıracak şekilde tasarlanıp tasarlanmadığıdır. Hemen ardından, bu kontrolün herhangi bir hata ya da suistimali engelleyebilecek ya da saptayabilecek kadar etkin çalışıp çalışmadığı sorusu gelir. İkinci soru, etkin gözetim faaliyetlerinin önemi- ne dikkat çeker. Kontroller, zaman içinde çeşitli sebeplerden kötüleşebilir. Tasarım ve operasyonel etkinlikleri arasında boşluklar meydana gelebilir ve göze- tim faaliyetleri gerçekleştirilmezse bu boşluklar daha da genişleyebilir. Sürekli olarak strateji, personel, teknoloji ve organizasyon deği- şikliklerinden dolayı kontrollerin çalışmasında bu zaafların oluşması kaçınılmazdır. 9