FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
MAKALE
VimpelCom (Hollanda)
795 milyon $
Siemens (Almanya)
800 milyon $
Ericsson (İsveç)
1,6 Milyar$
MTS (Rusya)
850 Milyon$
Telia Company
AB (İsveç)
965 milyon $
KBR / Halliburton (UK)
579 milyon $
FCPA’den Ericsson’a
Ağır Ceza
FCPA
ABD’de 1977 yılından beri yürürlükte olan FCPA
(Foreign Corrupt Practices Act) günümüzde de
yolsuzlukla mücadele alanında, uygulama
alanı ülke sınırlarını aşan önemli kanun ve
düzenlemelerden (extraterritorial jurisdiction)
biri olarak adalet dağıtmaya devam ediyor.
Teva
Pharmaceutical (Israil)
519 milyon $
Alstom (Fransa)
772 milyon $
Société Générale S.A. (Fransa)
585 milyon $
Petrobras (Brezilya)
1,78 milyar $
16
17
S
tockholm merkezli Ericsson
firması hakkında ABD Adalet
Bakanlığı tarafından açılan
soruşturma sona erdi. Buna
göre İsveçli firma, Bakanlık ile FCPA
hükümlerine göre yaptığı anlaşma
ile 1 milyar dolarlık cezayı ödeme-
ye mahkum edildi.. Bu konuda daha
sonra ise herhangi bir soruşturma
açılmayacak. Geçtiğimiz günlerde
dünyanın en önemli mobil altyapı
üreticilerinden olan Ericsson’un 5
farklı ülkede rakiplerini alt edebil-
mek için rüşvet dağıttığı ortaya çık-
mıştı. Söz konusu ülkelerin ise Cibu-
ti, Çin, Vietnam, Endonezya ve Kuveyt
olduğu belirtilirken Adalet Bakanlı-
ğı’nın suçlamalarına göre rüşvet suç-
ları 2000 yılından 2016 yılına kadar
devam ediyor.
Bu ceza ile Ericsson FCPA ceza lis-
tesinde ikinci sıraya yükseldi. İşin
ilginci FCPA ceza listesinde ilk üç
sırada iki İsveçli firma bulunuyor.
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
Yine bir diğer İsveçli dev şirket Te-
lia Company Adalet Bakanlığı ve SEC
yetkileri ile yaptığı anlaşma ile Öz-
bekistan’da yaptığı ihlallerden dola-
yı toplamda 965 milyon dolar ceza
ödemeyi kabul etmişti. Uluslararası
Şeffaflık Örgütü sıralamasında üst sı-
ralara olan İsveç'in iki önemli firma-
sının böyle yolsuzluklara bulaşması
bize yolsuzluğun ne kadar tehlikeli
olabileceğini gösteriyor.
FCPA (ABD Rüşvetin Önlenmesi ve
Yabancı Ülkelerde Yolsuzluk Uygula-
maları Kanunu) ile ABD Adalet Ba-
kanlığı sadece kendi ülkesinin yargı
sınırları içerisinde rüşvet suçlarını
işleyenleri değil yolsuzluk suçu hangi
ülkede ve kim tarafından işlendiğine
bakılmaksızın, belirtilen şartlar mey-
dana gelirse sorumluları adalet önü-
ne çıkarabiliyor.
FCPA’yi biraz daha açmak gerekirse;
Bilindiği gibi suçların yargılanması
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
sırasında hangi devletin yasasının
uygulanacağı konusunda genel ola-
rak 3 sistem bulunuyor: Ülkesellik,
Kişisellik ve Evrensellik. Yeni nesil
yolsuzlukla mücadele kanunlarının
amacı ise yolsuzluk suçu bakımın-
dan ülkesellik kapsamını genişletme
ve kendi ülkeleri ile bir vatandaşlık
bağı gerçek veya tüzel kişilerin de
yargılanmasına izin vermesi olarak
görülebilir. Bu tür “extraterritori-
al jurisdiction” yani ülke sınırlarını
aşan kanun ve düzenlemeler yolsuz-
luk gibi uluslararası bir sorun için ül-
kesellik ilkesine istisna oluyorlar.
FCPA Dahilinde En Çok Ceza Ödeyen
Şirketler
Petrobras (Brezilya): 1,78 milyar dolar 2018
Telefonaktiebolaget LM Ericsson: 1,06 milyar dolar 2019.
Telia Company AB (İsveç): 965 milyon dolar 2017.
MTS (Rusya): 850 milyon dolar 2019
Siemens (Almanya) : 800 milyon dolar 2008.
VimpelCom (Hollanda): 795 milyon dolar 2016.
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
Société Générale S.A. (Fransa): 585 milyon dolar 2018.
KBR / Halliburton (İngiltere): 579 milyon dolar 2009.
Teva Pharmaceutical (Israil): 519 milyon dolar 2016.
dikkat edilmesi gereken ABD’li devlet
memurları için rüşvet suçu iç hukukta
ayrı olarak düzenlenmiştir. Fakat kanu-
nun uygulanma alanı oldukça geniştir:
ABD borsalarına kote olan herhangi
bir şirket, ABD’de yerleşik şirketler ile
işletmeler ABD’de yerleşik şirketlerin
yurtdışındaki bağlı ortaklıkları ve işti-
rakleri, ABD vatandaşları veya ABD’de
ikamet eden kişiler ve daha da geniş
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyo-
nu (SEC) ve Adalet Bakanlığı (DOJ),
FCPA'nın uygulanmasından sorumlu-
dur.2008 yılından itibaren FCPA tara-
fından verilen cezaların giderek arttığı
görülmektedir.
Peki kimler FCPA kapsamındadır?
Alstom (Fransa): 772 milyon dolar 2014.
Bu kanunların ilk örneği olan FCPA’de
suç (FCPA, Foreign Corrupt Practices
Act. Yurtdışındaki Yolsuzluk Uygula-
maları Hakkında Kanun) ABD dışın-
da bir devletin memurlarına, siyasi
parti, siyasi partisi yetkilerine ve
uluslarası örgütler ve onların yöne-
ticilerine çıkar gözetilerek menfaat
sağlanması ile oluşuyor. Burada
olarak ABD’de faaliyet gösteren kişiler.
FCPA
Aşağıda listelenen kişi ve kurumlar,
FCPA hükümlerinin uygulama alanı
kapsamındadır:
A. Kurulmuş olduğu ülke veya tabi oldu-
ğu yargılama alanına bakılmaksızın,
ABD borsalarına kote olan herhangi bir
şirket;
B. ABD hudutları dahilinde ticari faali-
yet gösterip göstermediğine
bakılmaksızın, ABD sınırları içinde ku-
rulmuş olan (i) şirketler, bunların
iştirakleri ve bağlı ortaklıkları, (ii) ortak
girişimler, (iii) şahıs şirketleri;
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
C. ABD hudutları dahilinde ticari faali-
yet gösterip göstermediğine bakılmak-
sızın, ABD vatandaşları ve ABD hudutla-
rı dahilinde ikamet eden kişiler;
D. ABD sınırları içinde kurulmuş olan
bir şirketin hissedarı, yönetim kurulu
üyesi, herhangi bir yetkilisi veya söz ko-
nusu şirket adına hareket eden diğer
herhangi bir kişi;
E. Doğrudan veya dolaylı olarak ABD sı-
nırları içindeki birden çok eyaleti
kapsayacak şekilde ticari faaliyet içinde
bulunan kişiler ve bunların çalışanları;
F. ABD hudutları dahilinde rüşvet veya
diğer yolsuzluk faaliyeti içinde bulunan
ve ABD vatandaşı olmayan kişiler;
G. ABD hudutları dahilinde rüşvet veya
diğer yolsuzluk faaliyeti içinde bulunan
ve ABD haricinde herhangi bir yerde
kurulmuş olan herhangi bir şirket.
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA
FCPA