sorumlu olacak? Yapay zeka mı? Ta-
sarlayan ya da geliştiren kişi mi? baş-
langıçta verilen veri mi? algoritma
mı? kullanıcı mı? Bütün bu sorular
çözüm bekleyen en önemli alanlar
arasında görünüyor.
İnsan-makine etkileşimli iş yerleri
arttıkça konunun iş hukuku boyu-
tundaki sorunların nasıl aşılacağı da
cevap bekleyen bir başka konudur.
Mevcut düzenlemeler birçok soruya
cevap vermemekte. Yapay zeka tek
bir kişinin ürünü olmayabilir, birçok
kişi tarafından üretilmiş olabilir, bu
durumda cezai sorumluluk kimde
olacak, haklar kime nasıl tanımlana-
cak gibi konulara da cevap bulunması
gerekiyor.
Yapay zeka yeni bir kitap yazabili-
yorsa ya da tablo çizebiliyorsa sahip
olduğu haklar var mıdır? Söz konusu
haklar nedeniyle elde edeceği gelir
kimin olacak, nasıl kullanılacak gibi
konular ise yapay zekaya tanınacak
haklar bakımından tartışılması ge-
reken önemli alanlardan sadece bir
kaçıdır.
İlk kez 1942 yılında kısa öykü yazarı
Isaac Asimov, “Robotbilimin Üç Ya-
sası”nı ortaya atar. Asimov Kuralları
olarak bilinen bu üç yasaya göre “Bir
robot, bir insana zarar veremez ya
da zarar görmesine seyirci kalamaz.
Bir robot, birinci kuralla çelişmediği
sürece bir insanın emirlerine uymak
zorundadır. Bir robot, birinci ve ikin-
ci urala çelişmediği sürece kendi var-
lığını korumakla mükelleftir.”
Söz konusu bu kuralların yukarıda
tartışılan ihtiyaçlar ile örtüşmediği
nettir. Hukuki ve cezai sorumluluklar,
hukukun diğer alanları, etik kurallar,
mahremiyet ve verilerin korunması
gibi hususlarda düzenleme ihtiyaç-
ları öne çıkmaktadır. Diğer taraftan
sektörler özelinde gelişen teknoloji-
lere göre ayrı ihtiyaçlar da doğabile-
cektir.
SONUÇ:
Yukarıdaki
tartışmalar
ışığında
bilm-kurgu filmlerinde gördüğümüz
hususların çoğunun gerçek olmasına
çok uzak değiliz. Yapay zeka içeren
sistemlerin birbirleriyle insanların
anlamayacağı bir dilde konuşmaları
ve dünyayı ele geçirme planları yap-
maları halinde bunlara yönelik nasıl
önlemler alınacak. Akıllı zeka içeren
savaşçı robotların, makinaların kont-
rolsuz bir şekilde kadın, çocuk, insan
öldürmesi nasıl engellenecek. Duy-
guları olan konuşabilen ve insanlar-
la sosyal iletişime giren yapay zekalı
makinaları şiddetten nasıl koruyaca-
ğız.
nasıl düzenlenecek. Yapay zeka içe-
ren sistemlerde big data hızlı bir şe-
kilde yer alıyorken işin mahremiyet
kısmı nasıl güvence altına alınacak.
Yapay zekalar yeni eserler meydana
getirebiliyorsa bu teknoljiler bağla-
mında hukuki haklar (fikri ve sınai
mülkiyet hakları, vb.) nasıl tanımla-
nacak.
Bahsedilen tüm bu hususlar yanında
yapay zekanın hem hukuk hem de
etik ve uyum alanlarında hayatımıza
bazı kolaylıklar getirmesi de kaçınıl-
mazdır. Hızla gelişen ve insan zeka-
sına üstün geleceği tartışlan yapay
zeka bakımından hukuki ve etik ted-
birlerin de, gelişen teknolojiler hızın-
da, geç kalınmadan alınması gereki-
yor. Yeni bir uyum alanı olarak, yapay
zeka teknolojileri kullanan toplumla-
rın, bireylerin, şirketlerin hayatlarına
da söz konusu hukuki düzenlemeler
ve etik kuralların girmesi kaçınılmaz
görünüyor.
Yapay zekalı makinaların verdiği za-
rarlar sonucundaki sorumluluklar
Kaynakça:
Bozkurt Yüksel; Armağan Ebru; “Robot Hukuku”, TAAD, Yıl:7, Sayı:29 (Ocak 2017)
Brezeal, Cynthia; Brooks, Rodney; “Robot Emotion: A Functional Perspective”
Say, Cem (Boğaziçi Üniversitesi, Bilgisayar Bölümü öğretim üyesi)
Şabanoviç, Asif; Yannier, Selim; “Robotlar:Sosyal Etkileşimli Makineler”
Artificial Intelligence Technology Strategy (Report of Strategic Council for AI Technology), 2017, 31 March.
“Towards a New Digital Ethic”, EU Data protection Supervisor, 2015, 11 Septemer, sh. 14-15.
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&kelime=zekâ&uid=58140&guid=TDK.GTS.5c1b2f877477e6.95664064
https://sarkac.org/2018/06/yapay-zeka-ve-hukuk/
https://www.turkcebilgi.com/turing_testi
https://yapayzekahukuku.com/practice-areas/bicycle-accidents/ 22.11.2018
Türk Dil Kurumu (TDK), http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5c00f91934b641.38371673, 30.11.2018
https://www.japan.go.jp/tomodachi/2018/spring2018/artificial_intelligence.html, 30.11.2018
https://www.xtrlarge.com/2017/12/08/yapay-zeka-alphazero-satranc-usta/
https://www.haberturk.com/ekonomi/teknoloji/haber/1396308-duyulari-olan-robot-el-cok-yakinda
http://www.ai.mit.edu/projects/sociable/baby-bits.html
http://www.bilimteknik.tubitak.gov.tr/sites/default/files/bilgipaket/robotik/uygulama3.html
https://sosyalmedya.co/googlein-sahibi-oldugu-boston-dynamicsten-sasirtan-ve-urperten-yeni-robotlar/
https://yapayzekahukuku.com/practice-areas/car-accidents/
33