“ Haddini bilen helak olmaz .”
Hüdavendigar Mevlana , bizleri bize en güzel şekilde bildirdi . Bizler derinliklere inip , kişiliğimizi arayacağımıza nefsi arzularımızın peşinde koştuğumuz için sıkıntılardan , hüzünlerden kolay kolay kurtulamıyoruz .
Yunus Emre ’ nin buyurduğu gibi : “ İlim , ilim bilmektir , ilim kendini bilmektir . Sen kendini bilemezsen , bu nice okumaktır ?”
İnsan yeryüzünde en mukaddes varlıktır . Bütün varlıklar insanla dile gelmiştir , Allah ’ ın bütün güzellikleri insanla bildirilmiştir . Öyleyse aynaya bakıyoruz ve kendimizi insan görüyoruz da neden insanlığı öğrenmeye çalışmıyoruz ?..
Akıl , güzel bir yerden aşı almışsa , insanı çok güzel yerlere götürür , almamışsa neuzübillah isyanlara düşürür .
Allah , insanı bu kadar mukaddes kılmış , cihana hakim kılmış , kendisine temsilci seçmiş . İnsan kişiliğini bulursa hatalara düşmez .
Ne güzel buyuruyor Yüce Mevlana ve diyor ki : “ Senin yanındayım , beni uzak görme ! Benim yanımdasın , benden ayrılma ! Kendini yaratandan uzak düşen kişinin işi yolunda , uygun olur mu ? Benim gözümle neşelenen göz parlar , keskinleşir , öteleri , gaybı görür . Duyduğu manevi zevkden ötürü mahmurlaşır . İçinde benim rüzgarımın estiği , sevgimin dolaştığı gönülde , manevi güller açar , nurlarla dolu gül bahçesi olur …”
İnsan , kimliğini bilmediği için küfürdedir , hatadadır , isyandadır , benliktedir . Bu nedenle hüzünlerden de kolay kolay kurtulamaz . Bir kere kendine sorsa ; ben kimim , ne yapıyorum , neden bu hallere düşüyorum , bu yaptığım işlerden ne bekliyorum ? Biraz düşünse , elini ayağını çeker . Düşüncesizce hareket ediyor , sonra başına bir sürü iş geliyor . İnsan bir düşünürdür , insandan düşünce alındı mı deriyle kemik kalır .
Madem ki biz Hazreti Muhammed ’ e , Hazreti Mevlana ’ ya gönül verdik , daima onların büyüklüğünü düşünmemiz , onların güzelliklerini kendimizde çoğaltmamız , onlarla yola çıkmamız , onların diliyle topluma konuşmamız , onları gönlümüzde taşımamız lazım . O zaman onların ruhları bizimle şad olur , biz de onlarla şad oluruz .
104