“ Hiçbir işte aceleci olma , ilerisini düşünerek acelesiz hareket edenler kendilerini bir çıkmaza girmekten kurtarırlar .”
Peygamber Efendimiz , bir hadis-i şerifinde , “ Her hususta ihtiyat Allah ’ tan , acele etmek de şeytandandır ” diye buyurur .
Hüdavendigar Mevlanamız da buyurur , der ki : “ Hilalle dolunay birdir . İkilikten , noksandan , gidilmeden uzaktır onlar . Hilal hakikatte noksan kabul etmez , görünüşteki noksan , yavaş yavaş dolunay haline gelmek , kemal bulmaktır . Geceleyin geceye yavaşlık hususunda ders verir . Sıkıntının yavaş yavaş açılacağını gösterir . Yavaşlıkla ey ham aceleci der , dama dayanan merdivenden basamak basamak çıkılır . Tencereye yavaş ve ustaca kayna , delice kaynayan yemekten hayır gelmez , der . Allah , alemi bir kere Kün demekle yaratmaya kadir mi değildi ? Bunda şüphe mi var ? Peki neden bu yaratış , altı gün sürdü ; her gün de tam bin yıl kadardı ? Neden çocuk dokuz ayda yaratılmada ? Çünkü padişahların adeti bir şeyi yavaşlıkla yapmaktır .”
Allah sayısız nimet ihsan etti . Bütün nimetlerden en üstün nimet olarak akıl verdi , onu da başa koydu . Bir insan cüz ’ i akılla yola çıkarsa her zaman hüzünlere , kaygılara düşebilir .
Şimdi , bütün nimetlerin en üstünü olan aklın yöneticisi de yine insandır . Sayısız Nebi , sayısız Veli geldi bu aleme . Bir insan aklını kullanıp araştırırsa , mantığına uyan , gönlünü , ruhunu hoş eden , aydınlığa götüren bilgiyi mutlaka bulur .
Onun için , gönlümüzü büyütmemiz , imanımızı güçlendirmemiz lazım . Ne olursa olsun ben yokum , benden işleyen , hizmet eden bütün o güzellikleri sunan bir kudret sahibi iman ettiğim yer var , diye düşünmemiz lazım .
Hazreti Muhammed ’ in , Hazreti Mevlana ’ nın , Velilerin akılları tasavvufta akl-ı külldür . Onlar akıllarını Hakk ’ ta yok ettiler . Hakk ’ ı gönüllerinin en güzel yerine koyarak , onunla yola çıktıkları için aklın büyüğü onlardadır . Bizler de eğer onların aklını başımıza taç edersek , o vakit bizim aklımız da güzelleşir , ışık olur . Benliğinde kalmış , bir Hakk dostuna yüz tutmamış , onun fikirlerini , güzelliğini benimsememiş bir kişinin yaşantısı boştur , her köşede bir çıkmaza girer .
101